Ali Ahmed Said Eşber, 1 Ocak 1930 tarihinde Suriye’nin Lazkiye kentine bağlı Kassabin köyünde doğmuştur. Asıl adı Ali Ahmed Said Eşber’dir. Küçük yaşlarda tarlalarda çalışmaya başladı. Aynı dönemde babası kendisine şiirler ezberletmeye başladı.
Eğitim hayatı
1943 yılında dönemin Suriye cumhurbaşkanı Şükrü el Kuvvetli’nin önünde şiir okuma fırsatı yakaladı ve bu vesileyle burslu olarak Lazkiye’de devlet lisesinde okuyarak mezun oldu. Ardından da 1950 yılında Şam’da Suriye Üniversitesi’ne gitti. 1954 yılında felsefe ve edebiyat bölümlerinden mezun oldu.
Kariyeri
Üniversiteden mezun olduktan sonra Suriye’de öğretmen olarak çalışmaya başladı. Ancak, siyasi görüşleri nedeniyle 1955 yılında görevinden uzaklaştırıldı. 1956 yılında Lübnan’a kaçtı ve orada yaşamaya başladı.
Lübnan’da çeşitli dergilerde ve gazetelerde şiirleri ve yazıları yayınlandı. 1964 yılında ilk şiir kitabı olan “Ez-Zilzal” (Deprem) yayımlandı. Bu kitap, Arap şiirinde yeni bir çığır açtı ve Adonis’i Arap dünyasının en önemli şairlerinden biri haline getirdi.
Adonis, şiirlerinin yanı sıra deneme, eleştiri ve anı türünde de eserler yazdı. 1970 yılında “Şarkılar ve Şiirler” adlı deneme kitabı yayımlandı. Bu kitap, Arap şiirinin tarihi ve gelişimi üzerine önemli bir çalışma olarak kabul edilir.
Adonis, siyasi görüşleri nedeniyle sık sık baskı altına alındı. 1985 yılında Lübnan’dan Fransa’ya sürüldü. Fransa’da yaşamaya devam eden Adonis, çalışmalarını burada sürdürdü.
Deneme: Şarkılar ve Şiirler (1970), Şiir Üzerine Düşünceler (1972), Edebiyatın Geleceği (1972), Kültür ve İdeoloji (1977), Arap Şiirinin Doğuşu (1981), Edebiyat ve Politika (1983), İnsan ve Şiir (1984), Şiir ve Modernite (1989), Şiir ve Düşünce (1993), Şiir ve Tarih (1995), Şiir ve Toplum (2001)
Anı: Bir Şairin Otobiyografisi (2003)
Ödülleri
Adonis, şiir ve edebiyat alanındaki çalışmalarıyla birçok ödüle layık görüldü. Bunlardan bazıları şunlardır:
1967: Mısır Edebiyat Akademisi Ödülü
1970: Arap Edebiyat Birliği Ödülü
1977: Uluslararası Cemal Süreya Şiir Ödülü
1981: Uluslararası Puşkin Ödülü
1990: Fransa Edebiyat Akademisi Büyük Ödülü
2004: Uluslararası Nazım Hikmet Ödülü
2011: Nobel Edebiyat Ödülü (aday gösterildi)
Adonis’in önemi
Adonis, Arap şiirinin en önemli şairlerinden biri olarak kabul edilir. Şiirleri, geleneksel Arap şiirinin kalıplarını yıkarak yeni bir şiir anlayışının öncüsü olmuştur. Adonis’in şiirleri, aşk, ölüm, varoluş gibi evrensel temaları işlemekle birlikte, aynı zamanda siyasi ve toplumsal eleştiriler de içerir.
Adonis, Arap edebiyatında yeni bir dönemin başlamasına öncülük eden önemli bir figürdür. Şiirleri, Arap dünyasında geniş bir okuyucu kitlesine sahiptir.
