Ahmet Kaya, 1957 senesinde Malatya’da dünyaya geldi.
Adıyamanlı Kürt bir babanın ve Erzurumlu Türk bir annenin beşinci çocuğu idi.
İşçi olan babası Sümerbank dokuma fabrikasında çalışıyordu.
İlkokulu Malatya’da bitirdi.
Altı yaşında babasının hediye ettiği bağlama ile müziğe ilgi duydu.
Kaya, okuldan geri kalan zamanlarında plak ve kaset satan bir dükkânda çalışıyordu.
Ailesi ekonomik zorluklardan dolayı 1972 yılında İstanbul Kocamustafapaşa’ya göç etti.
Kaya, çalışmak zorunda olması nedeniyle okulu bıraktı.
İşportacılık yaptı ve çeşitli işyerlerinde çırak olarak çalıştı.
Bu dönem küçük bir yerleşim yerinden büyük şehre taşınmanın sıkıntılarını yaşadı.
On altı yaşındayken yasadışı afiş basmaktan hapse girdi.
Daha sonra arkadaşlarıyla beraber Halk Birimleri Derneği’nin çalışmalarında görev aldı.
Bu dönemde yapılan çeşitli etkinliklerde bağlama çalmaya devam etti.
Boğaziçi Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bir etkinlikte Ruhi Su ile tanıştı ve Ruhi Su’nun Mahsus Mahal isimli türküsünü söyledi.
1978 senesinde Gelibolu’da askerliğini yaptı ve askeri orkestrada müzik çalışmalarına devam etti.
Askerden döndükten sonra ilk eşi olan Emine ile evlendi.
1982 senedinde kızı Çiğdem dünyaya geldi.
Fakat bu evliliği çok uzun sürmedi.
Daha sonra tanıştığı Yusuf Hayaloğlu’nun kız kardeşi Gülten Hayaloğlu ile hayatını birleştirdi.
Uzun çabalar sonucu Ağlama Bebeğim albümünü 1984 senesinde çıkardı.
O dönem İstanbul Şan Tiyatrosu’nda küçük bir konser verdi.
Albüm yayınlandıktan sonra toplatıldı, fakat daha sonra üzerindeki sansür kaldırıldı.
1985 yılında Değişim Stüdyosu ile ikinci albümü olan Acılara Tutunmak’ı çıkarmak için anlaştı.
Şafak Türküsü albümü 1985 yılında yapıldı ve 1986’da piyasaya çıktı.
Bu albümün aranjörü Oğuz Abadan idi ve neredeyse albümün tüm besteleri Kaya’ya aitti.
Aynı yıl An Gelir albümünü piyasaya çıkardı.
1987 senesinde ikinci kızı Melis doğdu.
Sözlerinin çoğunluğu Yusuf Hayaloğlu’na ait olan Yorgun Demokrat adlı albümünü 1987 yılında çıkardı.
1988 yılında Başkaldırıyorum albümü çıktı.
Ardından 1989 senesinde sadece bağlama ve vokal ile oluşturduğu konserlerinden bir derleme olan Resitaller-1 albümü dinleyicilerle buluştu.
Aynı yıl sözlerinin büyük çoğunluğunu Hayaloğlu’nun yazdığı İyimser Bir Gül albümü yayınlandı.
1990 senesinde Resitaller-1’in devamı niteliğinde olan Resitaller-2 albümü çıktı.
Aynı senenin Ekim ayında farklı şairlerin şiirlerinden oluşan Sevgi Duvarı isimli albümünü yayınladı.
10 Şubat 1999 tarihinde Magazin Gazetecileri Derneği’nin Princess Otel kongre salonunda yapılan ödül töreninde yılın en iyi sanatçısı ödülünü aldı.
Ahmet Kaya, ödül konuşmasında: “Ben bu ödül için İnsan Hakları Derneği’ne, Cumartesi Anneleri’ne, tüm basın emekçileri ve tüm Türkiye halkına teşekkür ediyorum. Bir de bir açıklamam var: Şu anda hazırladığım ve önümüzdeki günlerde yayımlayacağım albümde bir Kürtçe şarkı söyleyeceğim ve bu şarkıya bir klip çekeceğim. Aramızda bu klibi yayınlayacak yürekli televizyoncular olduğunu biliyorum, yayınlamazlarsa Türkiye halkıyla nasıl hesaplaşacaklarını biliyorum.” dedi.
Bu sözler üzerine gelen davetlilerin bir kısmı tepki göstermiş, küfretmiş ve kendisine çeşitli eşyalar fırlatmaya başlamışlardı.
Ahmet Kaya, MGD görevlileri tarafından kongre salonundan olağandışı koşullarda dışarıya çıkarılmıştı.
Yaşanan bu olaydan sonra Ahmet Kaya’nın 1993 senesinde Berlin’de Kürt İş Adamları Derneği’nin organize ettiği iddia edilen bir gecede verdiği konsere ilişkin fotoğrafların Hürriyet Gazetesi’nde yayınlanması üzerine “Bölücü PKK terör örgütüne yardım ve yataklık yaptığı ve halkı ırk farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik ettiği” iddiasıyla hakkında İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde toplam 10.5 yıl ağır hapis istemiyle iki ayrı dava açıldı.
Ahmet Kaya 1999 yılında mahkemeye yaptığı savunmada bu iddialara yönelik olarak “iddiaların yalan ve gerçekleri yansıtmadığını” belirtmişti.
Kaya, hakkında açılan davalar nedeniyle 16 Haziran 1999 tarihinde Türkiye’den ayrılmak zorunda kaldı.
Yargılamaların neticesinde gıyabında toplam 3 yıl 9 ay ağır hapis cezasına çarptırıldı.
Ayrıca, Ahmet Kaya hakkında, konserlerinde şarkılarının sözlerini Türkiye Cumhuriyeti anayasasına aykırı olarak değiştirdiği iddiasıyla birçok dava açıldı.
Ahmet Kaya, Kasım 2000’de, Hoşçakalın Gözüm İsimli Albümünün Kayıtlarını düzenlerken, Paris’in Porte de Versailles semtindeki evinde kalp krizi geçirerek yaşamını yitirdi.
17 Kasım 2000 tarihinde 30.000’in üzerinde kişinin katıldığı törenle Paris’in Père Lachaise Mezarlığı 71. bölüme defnedildi.
“Öldüğümde değil yaşarken anlayın beni” diyen Ahmet Kaya hakkında ölene dek bir linç kampanyası yürütülmüştür.
Yaşamını yitirdikten sonra ise Kaya’ya yüzlerce ödül verilmiştir.
4 Eylül 2007 tarihinde Türkiye’de kendi ismine açılan tek yer olan Ahmet Kaya Halk Evi, Batman’da açıldı.
Ölümünün onuncu yılına denk gelen 2010 senesinde Ümit Kıvanç tarafından hazırlanan Uçurtmam Tellere Takıldı adlı belgesel gösterime girerek seyirciyle buluştu.
Albümleri:
*1985: Ağlama Bebeğim
*1985: Acılara Tutunmak
*1986: An Gelir
*1986: Şafak Türküsü
*1987: Yorgun Demokrat
*1988: Başkaldırıyorum
*1989: Resitaller-1
*1989: İyimser Bir Gül
*1990: Resitaller-2
*1990: Sevgi Duvarı
*1991: Başım Belada
*1992: Dokunma Yanarsın
*1993: Tedirgin
*1994: Koçero (Selda Bağcan ile)
*1994: Şarkılarım Dağlara
*1995: Beni Bul
*1995: Ya Rıza Şimdi
*1996: Yıldızlar ve Yakamoz
*1998: Dosta Düşmana Karşı
*2001: Hoşçakalın Gözüm
Ölümünden Sonra Yayınlanan Albümler:
*2001: Hoşçakalın Gözüm
*2002: Dinle Sevgili Ülkem
*2003: Biraz da Sen Ağla
*2005: Kalsın Benim Davam
*2006: Gözlerim Bin Yaşında
*2010: Ülkemde Son Turnem
*2014: Bir Eksiğiz
Bernamegeh Türkçe
