Karadeniz müziği şarkıcısı Abdurrahman Lermi ya da sahne adıyla Apolas Lermi, 1986 yılında Trabzon’da dünyaya geldi.
10 yaşında ailesiyle beraber İstanbul’a göç etti.
Apolas arkadaşlarının taktığı bir lâkaptır ve bu lakabı sahne adı olarak benimsemiştir.
Ardından Karadeniz Kültürüne dönük bir albüm çıkarmaya karar verdi.
Apolas Lermi, Karadeniz Bölgesi’nde konuşulan ve unutulmakta olan Romeika ve Türkçe dilinde şarkıların da bulunduğu; geleneksel takvimde yeni yılın ilk ayı anlamına gelen Kalandar albümünü 2011 senesinde çıkarmıştır.
‘Mektup, Ağapo Se, Yağmur, Seçim Zamanı, Ağasar Horonu’ albümün öne çıkan şarkılarıdır.
Ağapo Se şarkısının klip çekimleri Sümela Manastırı’nda gerçekleştirildi.
Klip ayrıca Türkiye’de Romeika dilinde ve Sümela Manastırı’nda çekilen ilk klip olma özelliğini taşımaktadır.
‘Seçim Zamanı’ adlı şarkı, 24 sanatçının katılımıyla Diren Karadeniz adlı bir projeye dönüştürülmüştür.
Bu klip Karadeniz’deki sosyal ve kültürel sorunları da işaret etmektedir.
Apolas Lermi, Kalandar adlı albümüyle Karadeniz Müziğinde kendisine özgü bir yer edinmiştir.
Kalandar isimli bir de TV programı hazırlamıştır ve geleneksel Karadeniz Müziğine dikkat çekmiştir.
Zaman zaman Karadenizli ozanlardan öğrendiği geleneksel türküleri seslendiren Lermi’nin, ayrıca çoğu şarkısı dizilerde ve sinema fimlerde kullanılmıştır.
Türkiye’de tabu gibi görülen Karadeniz Rumcası’nın tanınmasına büyük katkı sağlamıştır.
Daha sonra diğer Karadenizli müzisyenlerin de benzer çalışmalar yapmasına öncülük etmiştir.
Sanatçının 2014 yılında çıkan 2. solo albümü Santa, adını Santa Harabeleri’nin yer aldığı Gümüşhane’nin Dumanlı köyünden almaktadır.
Apolas Lermi, Santa isimli albümünde, Karadeniz ve Anadolu kökenli Yunan sanatçılar Giorgos Ioannidis ve İrodina Kandrali ile düet yapmıştır.
‘Eski Yar, Felek, Beşikdüzü, Karadeniz, Tonton, Yaban Eller, Görele Horonu’ albümün öne çıkan şarkılarıdır.
Apolas Lermi, 2016 yılında tamamı Romeika ve Yunanca şarkılardan meydana gelen Romeika isimli bir albüm çıkartmıştır.
Bu albüm Yunanistan’da ve Türkiye’de eş zamanlı olarak yayınlanmıştır. Albüm, öncekilere göre daha sade bir düzenleme anlayışıyla kaydedilmiştir.
Lermi; bu albümde yine Yunanistan’da yaşayan Karadeniz kökenli sanatçı Pela Nikolaidou ile bir düet yapmıştır.
2019 yılında çıkan Romeika Sözlük’ün yazarı Vahit Tursun bu albümde kendi yazdığı bir şiiri seslendirmiştir.
Ayrıca albümün iç kapak resimleri sanatçı, yazar ve ressam olan Muzaffer Oruçoğlu’nun çizdiği resimlerden oluşmaktadır.
Lermi, albümün tek klip çalışmasını Laison adlı şarkıya İstanbul’da çekmiştir.
Apolas Lermi, 2017 senesinde Trabzonspor’un Resmi Marşı’nı hazırlamıştır.
Apolas Lermi, 2018 senesinde Momoyer adlı yeni albümünü yayınladı. Momoyer, dünyanın birçok yerinde benzer şekillerde gerçekleşen geleneksel kış eğlencelerinin Trabzon’daki adıdır.
Kılık değiştiren bir grup insanın müzik eşliğinde dans ederek icra ettiği bir halk tiyatrosudur.
Albüm 13 eserden meydana gelmektedir.
Lermi, albümdeki ‘Bir Baktım’ adlı eserle ilk kez bir horon klibi çekmiştir. Ayrıca Ordu’da yer alan tarihi Yason Burnu’nda ‘Senan Kardian Apes’ adlı Rumca bir şarkıya klip çekmiştir.
Yine Uzungöl’deki doğa kirliliğine dikkat çekmek amacıyla ‘Uzungöl Şerah’ adlı bir klip hazırlamıştır.
‘Dünya’ isimli şarkının klibini Van’ın Ahtamar (Akdamar) adasında çekmiştir. ‘Kanlı Hemşin, Memleket, Ah Almanya, Karayemiş Ağacı’ albümün öne çıkan öteki şarkılarıdır.
Lermi, 2019 yılında kemençe müziğinin öncülerinden Sait Uçar ile bir düet yapmıştır.
Yine Karadeniz kökenli Yunan kemençe sanatçısı Matthaios Tsahouridis ile düetler ve konserler yapmıştır.
Ayrıca Zaza Kültürü üzerine çalışmalar yapan Mikail Aslan ile ‘Hal Yamano’ isimli Zazaca eseri seslendirmiştir; klibini de Trabzon, Rize ve Dersim’de çekmiştir.
Lermi, sahne hayatını Türkiye ve diğer Avrupa ülkelerinde devam ettirmektedir.
Bernamegeh Türkçe
Biyografilerinizi bernamegeh@gmail.com adresine gönderebilirsiniz.
