Murat Akkuş
Iğdır’da bazı Azeri hemşerilerimiz “Aşiret” kelimesini Kürt yerine kullanıyorlar. Kürtleri yaralamak gibi bir niyetle kullandıklarını söylemek haksızlık olur. Sık sık kullandıkları ve alıştıkları bir ifade bu. Kürtlerin de bunu kabullendiklerini ve bundan rahatsızlık duymadıklarını sanıyor olmalılar.
Bazı Azeri Türkü kardeşlerimiz Kürtlere hâlâ ‘aşiret’ diyorlar. Ne aşireti kardeşim! Yüzyıllardır burada birlikte yaşıyoruz, siz halen bizim kimliğimizi bilmiyor musunuz? Biz Kürdüz. Aşiret değiliz. Lütfen bundan böyle bize aşiret demeyin.
Peki, hiç merak ettiniz mi Iğdır’da bazı hemşerilerimiz neden Kürtlere “Aşiret” der? Oysaki “Aşiret” diye bir halk veya etnik grup söz konusu değildir.
Bu söylemin tarihi korku dolu yıllara dayanmaktadır. CHP’nin tek partili iktidarının Ret, inkâr ve asimilasyon politikalarının uygulanmaya başladığı 1925-1930 yıllarına kadar uzanır…
O günlerden sonra Iğdır’da “Kürt” kelimesini telaffuz etme sıkıntısı yaşanmış. Kürt kelimesi gazetelerde bile K… şeklinde yazılırdı. Bölgede yaşayan diğer etnik gruplar korkularından dolayı Kürt yerine “Aşiret” demeye başladılar.
Sorun yaşamasınlar diye onu da çekinerek söyleyen insanların birçoğu o zaman yaşanan şiddet ortamından korkarak İran’a göç etti. İşte o tarihlerde bazıları için ‘Kürt kirveler’ bir anda “Aşiret” kirveler oluverdiler..!
Ağrı isyanından günümüze Iğdır’da eskiler Kürtlere “Aşiret” deyip geldiler. Günümüzde de gençlerden ziyade eskiler bu söylemi kullanmaktadırlar.
Yoksa Van’da Ağrı’da, Erzurum’da Kürt, Kürt oluyor da Iğdır’da neden “Aşiret” olsun ki?
Kürde Kürt demek malumun ilanıdır. Kürde “Aşiret” demek bir halkı yok sayıp inkâr etmek olduğu gibi geçmişin asimilasyon mantığını sürdürmekten başka bir şey değildir.
Aşiret kelimesi, Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan’ın “Türkiye’de ret, inkâr ve asimilasyon politikaları ayaklarımızın altındadır.” Dediği eski Türkiye’den günümüze kalan kötü bir mirastır.
Bir aşağılama ifadesidir, kesinlikle reddediyoruz. Aileleri o dönemi yaşamış birçok yurttaşımız “Aşiret” kelimesi ile dedelerinin yaşadığı acıları sürgünleri hatırlamaktadırlar.
‘Aşiret’ Arapça bir kelimedir. Kürtçede ve Türkçede böyle bir kelime yoktur. Bir boy’a, klana veya geniş kapsamlı olarak aynı akraba bağından gelen topluluklara denir. Bu söylem Kürtler, Türkler ve Araplar başta olmak üzere birçok millette mevcuttur.
Avrupa’da ulus devletlerin öncesinde aşiretsel bir yapıdır. Adına hanedanlık, prenslik, sülale, feodal beylik, baronluk denilen toplumsal yapıların hepsi aşiretlerle benzer özelliklere sahiptir.
‘Aşiret’ kelimesi Araplardan bize geçen İlkel bir söylemdir günümüze taşınmamalıdır.