Bretonlar, Fransa’daki Breton bölgesinde yaşayan bir Kelt etnik grup olarak bilinmektedirler.
Kökenleri, Cornwall’de dahil olmak üzere Güney-Batı Britanya’dan 3. ve 9. yüzyıllar arasında, MS 450 ile 600 arasındaki dönemde Armorica yarımadasına göç eden Keltçe konuşan Britanyalı gruplara kadar uzanmaktadır.
Böylelikle ikamet ettikleri bölge de Breton ismiyle anılmıştır.
Bretonların konuştuğu dil Bretonca’dır.
Bretonca, Hint-Avrupa dil ailesinin Kelt koluna bağlıdır.
2004 yılında yapılan nüfus sayımına göre Breton’un nüfusu 4.198.500’dür.
Nüfusun %72’si Bretanya Bölgesinde diğer %28’i ise Pays de la Loire bölgesinde yaşamaktadır.
1999 yılında gerçekleşen nüfus sayımına göre Bretonların en büyük yerleşim bölgeleri şunlardır: Nantes (Bretonca Naoned) (711.120 kişi), Rennes (Bretonca Roazhon) (521.188 kişi) ve Brest (Bretonca Leon) (303.484 kişi).
Tarihi olarak bölge hudutları içinde yer alan Nantes, 1941’den bu yana Pays de la Loire bölgesinin ve bu bölgeye bağlı Loire-Atlantique ilinin merkezidir.
Bunun nedeni Rennes ve Nantes arasındaki il merkezi olma çekişmesidir.
Bretonların büyük çoğunluğu Katoliktir.
Breton Dili – Bretonca
Bretonca, Hint-Avrupa dil ailesinin Kelt koluna bağlı bir dildir.
Fransa’nın Breton bölgesinde yaygın olarak konuşulmaktadır.
Bretonca, kendi içinde, iki farklı ana dil yapısına ayrılır.
Doğuda Fransızca ile karışık olan Gallo dili, batıdaysa sıradan Bretonca konuşulur.
Bretonca, Fransa’daki Bretanya ve tarihi açıdan Bretanya’nın bir parçası olan Loire-Atlantik bölgesinin bazı sakinleri tarafından konuşulmaktadır.
Bretonca her ne kadar, medyada, okullarda, günlük yaşamda sıkça kendini belli etse de, Fransa’da henüz resmi bir dil değildir.
Temmuz 2008’de Fransız anayasasının 75. maddesinin ilk fıkrasına göre Bretonca, diğer bölgesel-etnik Fransa dilleri gibi, Fransa mirasından sayılmaya başlanmıştır.
Bu maddeye göre, Bretonca gibi dillerin statüsü değişse de bu diller henüz resmi bir statüde güç bulamamışlardır.
Fransa genelinde Bretonca tanınmasa da, Bretonya bölgesinde, Fransızca yazılan tabelaların altında Bretonca açıklamalar da yer almaktadır.
1880’lerden 20. yüzyılın ortalarına kadar Breton dili okullarda yasaklandı ve Bretonca konuşan her çocuk ciddi şekilde cezalandırıldı.
1951 yılında devlet okullarında Bretonca öğretiminin haftada 1 saatten 3 saate çıkarılmasına izin veren deixonne yasasıyla durum değişti.
Şu anda, Fransızca ve Bretonca arasında iki dilli bir eğitim vermeyi amaçlayan birkaç okul ve üniversite var.
Bretonlarda Din
Breton halkı ağırlıklı olarak Katolik Kilisesi’nin üyeleridir, geri kalanlar ise Fransa Reform Kilisesi’nden ve dindar olmayan kişilerdir.
Brittany, Fransa’nın en sadık Katolik bölgelerinden biridir.
Pazar ayinine katılım 1970’lerde ve 1980’lerde düştü, ancak hac gibi diğer dini uygulamalar ile zamanla canlandı.
Buna Breton Hristiyanlığının yedi kurucu azizinin türbelerinde yer alan Tro Breizh de dahildir.
Hristiyan geleneği, hem inananlar hem de inanmayanlar tarafından, Breton mirasının ve kültürünün bir sembolü olarak görüldüğü için büyük saygı uyandırıyor.
Breton dini geleneği, ” Yedi Kurucu Aziz “e büyük önem vermektedir.
Breton Kimliği
Marion Cotillard, Suliane Brahim, Malik Zidi, Patrick Poivre d’Arvor, Yoann Gourcuff, Nolwenn Leroy ve Yann Tiersen gibi birkaç Fransız ünlü de dahil olmak üzere Fransa genelinde birçok kişi Breton etnik kökenine sahip olduğunu belirtiyor ve bu kökene sahip çıkmaya çalışıyor.
Fransız mahkemelerinde 15 yıl süren anlaşmazlıkların ardından, Avrupa Adalet Divanı, Jean-Jacques ve Mireille Manrot-Le Goarnig’in altı çocuğuna Breton Vatandaşlığı tanıdı.
Onlar bugün “Breton Uyruklu Avrupa Vatandaşları” olarak tanınmaktadırlar.
2015 yılında Jonathan Le Bris, bu statüyü talep etmek için Fransız yönetimine karşı yasal bir savaş başlattı.
Breton Diyasporası
Britanya dışındaki Breton topluluğu, Paris, Le Havre ve Toulon dahil olmak üzere Fransa’nın diğer bölgeleri ile ayrıca Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri dahil diğer ülkelerdeki Bretonları içerir.
Paris’te Bretonlar, aynı zamanda Paris- Brest demiryolunun da son durağı olan Montparnasse tren istasyonunun çevresindeki mahallede yerleşiklerdir.
Bazı Önemli Bretonlar:
Robert Surcouf – 19. yüzyılın başlarında Fransız korsan ve korsan.
Chateaubriand , Fransız yazar, politikacı ve diplomattır.
Jack Kerouac – Amerikalı yazar.
Denez Prijean – şarkıcı.
Alan Stivell – ünlü halk müzisyeni.
Jan Tiersen – müzisyen, besteci.
Yves Rocher – sanayici, aynı adı taşıyan kozmetik şirketinin kurucusu.
Christian Gourcuff – Fransız futbolcu ve futbol antrenörü.
Yoann Gourcuff, Fransız futbolcu ve orta saha oyuncusudur. Lyon kulüp oyuncusu ve Fransız milli takımı.
Louise Bourgoin, Fransız aktris.
Marion Cotillard, Fransız aktris.
Bernamegeh Türkçe
UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin başlatılabileceğini lütfen unutmayın!
