İnsanların pek çok özelliğinden çıplaklık ve giyim oldukça ilişkilidir. Vücut kıllarının kaybı insanları diğer
primatlardan ayırır. Mevcut kanıtlar, anatomik olarak modern insanların tarih öncesi dönemde, giysinin icadından en az 90.000 yıl önce çıplak olduğunu gösteriyor. Günümüzde tropikal iklimlerde izole edilmiş Yerli halklar , birçok günlük aktivitede kıyafetsiz olmaya devam ediyor.
Çıplaklığın ve giysilerin tarihi
İlgili türlerle karşılaştırıldığında insanların genel tüysüzlüğü, yaklaşık 240.000 yıl önce insan soyundaki KRTHAP1
(keratin üretimine yardımcı olan) sözde genindeki işlevsellik kaybından kaynaklanıyor olabilir.
Bireysel bazda, HR genindeki mutasyonlar, insanlarda tipik olmasa da, tamamen saç dökülmesine yol açabilir. İnsanlar ayrıca ilaçlara veya hamileliğe bağlı hormonal dengesizlik sonucu da saçlarını kaybedebilirler.
İnsanların neden diğer primatlara göre çok daha az vücut kıllarına sahip olduğunu anlamak için, memelilerin vücut
kıllarının yalnızca estetik bir özellik olmadığını anlamak gerekir; cildi yaralardan, ısırıklardan, sıcaktan, soğuktan ve
UV radyasyonundan korur. Ayrıca iletişim aracı ve kamuflaj olarak da kullanılabilir.
Homo cinsinin tüysüz olan ilk üyesi , yaklaşık 1,6 milyon yıl önce ortaya çıkan Homo erectus’tur . Vücut ısısının
yayılması , hayatta kalan üyesi modern insanlar olan Homo cinsinin ilk üyelerindeki vücut kıllarının kaybının en yaygın kabul gören evrimsel açıklaması olmayı sürdürüyor .
Daha az saç ve ter bezlerindeki artış, gölgeli ormanlardan açık savanlara geçtiklerinde vücutlarının soğumasını
kolaylaştırdı . Çevredeki bu değişiklik aynı zamanda beslenme biçiminin de büyük oranda vejetaryenden avcılığa doğru değişmesine neden oldu. Savanada avlanmak vücut ısısının düzenlenmesi ihtiyacını da artırdı.
Antropolog ve paleo-biyolog Nina Jablonski , aşırı vücut ısısını ekrin terlemesi yoluyla dağıtma yeteneğinin , sıcaklığa en duyarlı insan organı olan beynin çarpıcı biçimde genişlemesini mümkün kıldığını öne sürüyor.
Dolayısıyla kürk kaybı, insanları diğer primatlardan ayıran hem fiziksel hem de davranışsal daha ileri adaptasyonlarda da bir faktördü. Bu değişikliklerden bazılarının cinsel seçilimin sonucu olduğu düşünülmektedir . İnsanlar daha fazla tüysüz eş seçerek, doğal seçilimin başlattığı değişiklikleri hızlandırdı.
Cinsel seçilim, feromonların bulunduğu kasık bölgesi ve koltuk altlarında kalan insan saçını da açıklayabilir; kafadaki saçlar ise güneşten koruma sağlamaya devam etti. Anatomik olarak tüysüzlüğü de içeren modern insanlar, 260.000 ila 350.000 yıl önce evrimleşti.
Giysilerin kökenine ilişkin mevcut ampirik kanıtlar, Moleküler Biyoloji ve Evrim dergisinde yayınlanan 2010 tarihli bir çalışmadan alınmıştır . Bu çalışma, giyim bitlerinin baş biti atalarından ne zaman ayrıldığını gösteren genetik bir
analize dayanarak, kıyafet giyme alışkanlığının 83.000 yıl ile 170.000 yıl önce bir noktada başladığını gösteriyor.
Bu bilgi, giyim kullanımının muhtemelen Afrika’daki anatomik olarak modern insanların daha soğuk iklimlere göç etmeden önce ortaya çıktığını ve onlara bunu yapma olanağı sağladığını öne sürüyor.
Şu anda giyim olarak adlandırılan teknolojinin bir kısmı, takı , vücut boyası , dövmeler ve diğer vücut modifikasyonları dahil olmak üzere , çıplak vücudu gizlemeden “giydiren” diğer süsleme türlerini yapmaktan kaynaklanmış olabilir .
Mark Leary ve Nicole R. Buttermore’a göre vücut süslemesi, insanların yalnızca anatomik olarak değil aynı zamanda
davranışsal olarak da modernleştiği Geç Paleolitik Çağ’da (40.000 ila 60.000 yıl önce) meydana gelen değişikliklerden biridir. kendini yansıtma ve sembolik etkileşim yeteneğine sahiptir.
Daha yeni araştırmalar, süslemenin Güney Afrika’da 77.000 yıl önce, İsrail ve Cezayir’de ise 90.000-100.000 yıl öncesine dayandığını gösteriyor. Alçakgönüllülük bir faktör olsa da, avcılar tarafından kullanılan kamuflaj, vücut zırhı ve “ruhsal varlıkları” taklit etmek için kullanılan kostümler, vücut kaplamalarının sıklıkla gözden kaçırılan amaçlarıdır.
Karmaşık, bedene oturan giysilerin kökeni, derileri parçalara ayırmak için ince taş bıçakların ve dikiş için delikli
iğnenin icadını gerektirdi . Bu, yaklaşık 35.000 yıl önce Avrupa’ya göç eden Cro-Magnonlar tarafından yapıldı.
Neandertaller de aynı bölgede yaşıyordu, ancak kısmen üzerilerine oturan giysiler yapamadıkları ve iklim nedeniyle
hayatta kalmak için gereken sıcaklığı sağlamayan basit taş aletlere dayalı olarak kendilerini kabaca kesilmiş derilerle örttükleri için nesli tükendi.
Son Buzul Dönemi’nde daha da soğudu. Daha az işlevsel olmasının yanı sıra, basit sargılar, Homo sapiens’e göre soğuğa daha dayanıklı olmaları nedeniyle Neandertaller tarafından alışkanlıkla giyilmeyecek ve dekorasyon ve tevazu teşvik etme gibi ikincil işlevleri kazanamayacaktı.
Kumaş giysilere ilişkin en eski arkeolojik kanıtlar, güney Levant’ta 11.700 ila 10.500 yıl öncesine tarihlenen
heykelciklerdeki temsillerden anlaşılmaktadır . Dokuma kumaşın hayatta kalan örnekleri, M.Ö. 5.000 tarihli Mısır’dan gelen ketenlerdir , ancak düğümlü veya bükülmüş keten lifleri M.Ö. 7000 gibi erken bir tarihte bulunmuştur.
Modern toplumlarda yetişkinler nadiren tamamen çıplak olsa da, en azından cinsel organlarını kapatan süslemeler ve giysiler genellikle vücudun cinselliğini vurgular, güçlendirir veya başka bir şekilde ona dikkat çeker.
