lice

DİYARBAKIR LİCE İLÇESİNİN TARİHİ

Diyarbakır iline bağlı bir ilçedir. Diyarbakır’ın kuzeydoğusunda yer almaktadır.

İlçenin büyük çoğunluğu Kürtlerden oluşmaktadır.

Yetersiz devlet yatırımlarından dolayı küçük bir kasaba görünümündedir.

Sanayi, tarım ve ticaret istenilen düzeyde gelişememiştir.

İlçe ve köy sakinlerinin gelir kaynağı fazla değildir genelde hep başka İllere çalışma amaçlı mevsimlik göç yapılır.

Bunun yanı sıra hayvan alım-satımı, tarım (nar, badem, fıstık, soğan, incir, domates, biber, patlıcan, salatalık) ve hayvansal ürünlerden (peynir, süt, yoğurt, çökelek, tereyağı) de gelir sağlanıyor.

İlçenin yolları asfalt olduğundan ulaşımı kolaydır. Sadece karadan ulaşım sağlanabilir.

Çevresindeki Diyarbakır, Muş ve Bingöl illerine ulaşım vardır.

Sert karasal iklime sahiptir, kışları en erken kar yağan ve nisana kadar da kar örtüsünün kaldığı Diyarbakır ilçelerindendir.

Yazları ise ağustos ayına dek pek bir yükselme olmaz, ağustosta ise kavurucu sıcaklıklar ölçülür, havası değişkendir, dalgalıdır.

Şu ana dek ölçülen en yüksek sıcaklık 48.8 derece ile 8 ağustos 1946 tarihinde, en düşük sıcaklıkta -37.0 dereceyle 11 ocak 1933 tarihinde ölçülmüştür.

İlçe nüfusu 2020 yılında 25.027 kişi olarak kaydedilmiştir.

Lice bölgesinde çok eski tarihlerde yerleşik hayatın başladığı bilinmektedir. Lice’deki Asur kitabeleri M.Ö.7000’li dönemlerdeki
arkeolojik bakır çağı son Neolitik döneme tanıklık etmektedir.

Yörede M.Ö. 3000’lere ilişkin ilk bilgiler Hurri – Mitanni halkına dayanmaktadır. M.Ö. 14. Yüzyıl sonlarında Hurri – Mitanni egemenliğine son veren Asurlular oldu.

Frig akınları Asur devletini zayıflatınca, yerel prensler öz yerlerinin sahibi oldu. Bu döneme ait belgelerin azlığı nedeniyle bu prenslikler hakkındaki bilgiler azdır.

Nirbi Prensliği’nin Lice ve Hani yörelerinde hüküm sürdüğünü Asur ve Urartu kaynaklarından öğreniyoruz. Bu dönemden sonra Lice’de çeşitli medeniyetler hakim olmuşsa da Lice daha çok Asur hakimiyetinde olmuştur.

Daha sonra bölgede sırasıyla Med, Pers, Makedon, Partlar ve Roma hâkimiyeti sürmüştür. Lice M.S 622 – 639 yılları arasında Bizans ( Doğu Roma ) hâkimiyetine girmiştir.

Emevilerin yıkılmasından sonra bölge Abbasi’lerin eline geçti. Abbasi’ler sürekli olarak Bizans’la savaşması sonucu zayıfladı ve bölge Mervaniler’in hâkimiyetine geçti.

Mervaniler döneminde Lice ve Diyarbakır en sakin yıllarını yaşadı. Mervaniler’den sonra Lice ve Diyarbakır Büyük Selçukluların hâkimiyetine geçti.

1222 yılında Diyarbakır ve çevresindeki tüm kaleler İlhanlılar tarafından yağmalanmış ve bir süre sonra Eyyubi hâkimiyetine geçmiştir.

Bundan sonra bölge Eyyubi Anadolu Selçuklu savaşlarına sahne oldu. Bölge 1259–1302 yılları arasında Anadolu Selçuklu Devletine bağlı kaldı.

1401’de Akkoyunlu yönetimine girdi. Safavi’ler 1502’de Şurur Savaşı’nda Akkoyunluları yendikten sonra ülkenin her yanına hâkim oldu. Ancak çeşitli iç isyanlar olmaya devam etti.

Bu durum 1517 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun bölgeye hâkim olmasına kadar devam etti. Bunca savaştan sonra Lice ve Diyarbakır Osmanlı İmparatorluğu’nun hâkimiyetine girdi.

1517 yılında Osmanlı egemenliğine giren Lice bu sırada önemli bir yerleşim yeri olup Atak sancağına bağlıydı. Lice 1871 yılında ilk defa Diyarbakır’a bağlı bir ilçe konumuna gelmiştir.

Genç, Hani ve Kulp Lice’nin bucakları olarak görülmüştür.1890’da da Kocaköy Lice’ye bucak olarak bağlanmıştır.

20 Nisan 1924 tarihli Teşkilat-ı Esasiye kanununun 89. maddesi sancakları kaldırmış ve idari taksimat vilayet, kaza, nahiye ve köy şeklinde tespit edilmiştir. Bu konuma dayanılarak Lice, Diyarbakır iline bağlı bir ilçe olmuştur.

İlçe 6 Eylül 1975 yılında büyük bir deprem felaketi geçirmiştir.

2367 kişi hayatını kaybetmiş, ilçe merkezi tümüyle hasar gördüğü için dağın aşağı tarafına yeniden inşa edilmiştir.

Yine aynı depremde yaklaşık 35 köyde birçok can kaybı ve ağır hasar meydana gelmiştir.

Kaynaklar:

1-lice.gov.tr.

2-Wikipedia / Lice

3-Hayat Ansiklopedisi, Lice, 1996.

Bernamegeh Türkçe / bernamegeh@gmail.com

AYRICA BAKIN

Alev Koral Kimdir Hayatı

Sinema ve tiyatro oyuncusu ve seslendirme sanatçısı Alev Koral ya da kimlik adıyla Hatice Alev …

error: LÜTFEN KOPYALAMAYIN OKUYUN!