elbistan

Elbistan Köylerinin Kürtçe İsimleri

Elbistan, Kahramanmaraş iline bağlı önemli bir Kürt ilçedir.

Şehir merkezinin nüfusu yaklaşık olarak 110.000’dir.

TÜİK 2020 yılı ADNKS nüfus sayımına göre tüm ilçe nüfusu belde ve köyleriyle birlikte 142 778′ dir.

Şehir merkezinden doğan ve Akdeniz’e dökülen Ceyhan Nehri ile ünlüdür.

Roma ve Bizans döneminde Plasta diye adlandırılan şehir Ermenice kaynaklarda Ablasta, Ablastayn; Arapça kaynaklarda Ablestin, Ablüsteyn; Farsça kaynaklarda Ablistin olarak geçer.

Osmanlı hakimiyetine girdikten sonra bugünkü söylenişine uygun şekil almıştır.

Halk arasında Albıstan şeklinde de telaffuz edilir. Elbistan, Bizans’ın Ablasta olarak adlandırdığı yerleşim yeridir.

IV. Murat, Bağdat seferi esnasında Osmanlı kaynaklarında Albustan olarak adlandırılan Elbistan’dan geçiş yapmıştır.

Ablastan, Albıstan gibi farklı dönemlerde değişik isimlendirmeler yapılmış olup Arap tarihçiler tarafından ise Ablustayn olarak bahsedilmiştir.

XVI. yüzyıldan itibaren Arap tarihçisi İbni İlyas dışındaki tüm tarihçiler tarafından Albistan veya Elbistan olarak bahsedilmiştir.

Mart 2014’te Kahramanmaraş’ın büyükşehir olması ile birlikte Elbistan Belediyesi faal duruma geçmiştir.

Ancak belediye hizmetlerinin 200 kilometre uzaklıktaki Büyükşehir Belediyesinden gelmesi, hizmetlerin yeterli olamamasına sebep olmuştur.

24 Ekim 2014 tarihinde Elbistanlılar tekrar il olma çabalarına hız vererek STK ve siyasi parti temsilcileri ile birlikte “Bir Olalım İl Olalım” Platformunu kurmuşlardır.

Bizans ile Abbasiler arasında 9., 10., ve 11. yüzyıllarda çeşitli savaşlar meydana geldi.

Elbistan, 1084’te Selçuklular tarafından fethedildiyse de, Haçlı Seferleri sırasında sık sık yağmalandı ve el değiştirdi.

Elbistan, 1144 yılında Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı I. Mesud zamanında tekrar alındı.

Ancak bu dönemde de sık sık Danişmentliler ile mücadele edildi. Ardından, 1190 yılında II. Kılıçarslan ülkeyi 11 oğlu arasında paylaştırdı. Elbistan Tuğrul Şah’a verildi.

Bölge Kösedağ Muharebesi’nden sonra Moğol hakimiyetine girdi. Hakimiyet 1273-1277 yılları arasındaydı.

Moğol hakimiyetinden sonra, 15 Nisan 1277 tarihinde Memlûk Sultanı Baybars’ın Moğol ordusunu yenmesi ile 112 sene Memlûk Devleti bütün bölgede etkili oldu.

Dulkadiroğulları Beyliği, bölgede 176 sene Memlük Devleti’ne bağlı olarak hakimiyet kurdu.

Bölge, Osmanlılarca ilk defa I. Bayezit döneminde kuşatıldıysa da (1399), bu girişim başarısızlıkla sonuçlandı.

1400 yılında da Timur, Elbistan ve yöresini yağmaladı. Bu yağmadan sonra Elbistan 16. yüzyılın başlarına kadar yağmalandı.

Bölge, Osmanlılarca 1515 yılına kadar çeşitli şekillerde kuşatıldıysa da bu girişimler başarılı olamadı.

Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanından sonra, Maraş günümüzdeki şeklini aldı ve Elbistan tamamen Maraş’a bağlandı.

Elbistan Kürt Alevi Köylerinin Kürtçe İsimleri

Akarca: ?
Akbayır: Tîl
Akören: Axwêran
Aksakal: Kosan
Alkayaoğlu: Kurne
Anbarcık: Anbarcix
Armutalan: ?
Atmalıkaşanlı: Qoşon
Bakış: Malap
Soğucak: Socex
Hüyücek: Marikon
Beştepe: Bestapon
Beyyurdu: ?
Büyükyapalak: Yeplaxê Gir
Deretopallı: Topalıyê Hûg
Dervişçimli: Devreşcivan
Doğan: Ewzaniyê
Elmalı: Almalî
Gökçek: Gokçewêran
Gücük: Gûcig
Gümüşdöven: Zerdekeş
Günaltı: Kistik]] Gündere: Evlîya
Hacıhasanlı: Hergîn
Hasanalili: Hesenelî
Horhor: Horhor/Çawurma
İkizpınarı:Çopir
İncecik: ?
Kalaycık: Qelaycix
Kangal: Qangal
Kantarma: Qentarme
Karaelbistan: Qerealbistan
Karahasanuşağı: Qeresenon
Karamağara: Dî Raş
Kavaktepe: Genyan
Kayageçit: Palavar
Keçemağara: ?
Kışlaköy: ?
Körücek: ?
Köseyahya: Kosaw
Köşkköy: Koşk
Küçükyapalak: Yepalaxe Çûk
Ovacık: Sarsap
Özbek: Ozbeg
Özcanlı: Qaraçar
Sarıyatak: Seriyetax
Sevdilli: Sêvdilî
Sünnetköy: Sinet
Tapkıran: Di Mazin
Tapkırankale: Tawkirar
Taşburun: Ketizmin
Tepebaşı: Qestel
Topallı: Topalî
Toprakhisar: Kamolar/Qeman
Türkören: Gawirwêran
Uncular: Şixûl
Yalakköy: Yelax/Pasîkan
Yalıntaş: Axtîl
Yapılı: ?
Yapılıpınar: Bîraganî
Yoğunsöğüt: Yongûsod/Dengan
Yazıtopallı: Topaliyê Deştê

Kaynaklar:

-bozlar.net.

-elbistan.gov.tr.

-Wikipedia / Elbistan

-Hayat Ansiklopedisi, Elbistan, 1996.

Bernamegeh Türkçe / bernamegeh@gmail.com

AYRICA BAKIN

Selin Altay Kimdir

Oyuncu Selin Altay, 25 Mayıs 1983 tarihinde İzmir’de  dünyaya geldi.2010 senesinde Monolog filminde yönetmen Eray …

error: LÜTFEN KOPYALAMAYIN OKUYUN!