İsveç veya resmî olarak İsveç Krallığı (Konungariket Sverige), Kuzey Avrupa’daki İskandinavya yarımadasında yer alan bir ülkedir.
Ülkenin sınır komşuları batı ve kuzeyden Norveç, doğudan ise Finlandiya’dır. İsveç bunun dışında güneyinde yer alan Öresund Köprüsü ile Danimarka’ya bağlıdır.
Yaklaşık 450.295 km² olan yüzölçümüyle İsveç, Avrupa Birliği ülkeleri arasında en büyük üçüncü ülkedir. Ülkenin toplam nüfusu 10,4 milyondur ve kilometrekere başına 25 kişi ile nüfus yoğunluğu düşüktür. Ancak nüfus yoğunluğu güneye doğru gidildikçe ivmeli şekilde artar.
Ülkedeki halkın %85’i kentlerde yaşar. İsveç’in başkenti aynı zamanda ülkedeki en büyük kent olan Stokholm’dür. Başkentte 1,6 milyonu merkezde olmak üzere 2,4 milyon insan yaşar.
Ülkenin diğer büyük kentleri sırasıyla Göteborg ve Malmö’dür. İsveç, meclis sistemine sahip, meşruti monarşi ile yönetilen bir ülkedir. Ekonomi bakımından gelişmiş bir ülke olan İsveç, The Economist’in Demokrasi İndeksi’ne göre birinci sırada olup Birleşmiş Milletler’in 2019 İnsani Gelişme Endeksi’ne göre de 7. sıradadır. Ülke bunun yanında 1 Ocak 1995 tarihinden beri bir Avrupa Birliği ülkesidir.
İsveç, Sibirya ile aynı enlemde yer almasına karşın ılıman bir iklime sahiptir. Ülkede yıl boyunca dört mevsim ve yumuşak hava olayları belirgin bir biçimde görülebilmektedir.
Ülke üç farklı iklim kuşağına ayrılmaktadır. En güneydeki bölgede okyanus iklimi, orta bölgede nemli karasal iklim, kuzeydeki bölgede ise subarktik iklim görülmektedir.
İsveç, parlamenter monarşi ile yönetilen bir ülkedir. Kral XVI. Karl Gustaf ülkenin başında olmasına rağmen, resmî olarak fazla yetkiye sahip değildir. Araştırma kuruluşu olan the Economist Intelligence Unit, ülkenin monarşik yönetimi nedeniyle demokratik olarak sınıflandırmanın zor olmasını belirterek buna rağmen ülkeyi 167 ülke içinde en demokratik ülke olarak tanımladı.
Ülkenin yasama merkezi Riksdag (İsveç Meclisi) 349 üyeye sahip olup başbakanı seçme yetkisine de sahiptir. Meclis seçimleri her dört yılda bir, eylül ayının üçüncü pazar günü yapılır.
İsveç Kaynaklarına Göre Kürtler
Fr. Von Hellwald ve L.C. Beck imzasıyla Stockholm’de 1878 yılında basılmış olan iki ciltlik “Turkiet i Våra Dagar (Günümüz Türkiyesi)” isimli kitabın ilk cildinde yer alan ‘Kürtler’ bölümünde, Kürtlerin Kürdistan’ın en eski Ari kavimlerinin mirasçıları olduklarını; Yunanlıların bu bölgede çok önce ikamet eden tarihteki ataları olan Kyrti (Kürti), Karduk ve Gordyeen’lerden söz ettikleri notu düşürülmüş ve Kürtler/Kürdistan için şu ifadeler kullanılmıştır; “Arapların Mezopotamya’daki kuzey komşuları Kürtlerdir. Kürtler Ermenistan’ın doğu ve güney teraslarında, Pers Mezopotamyası’nın dağlık kuzey bölgesinde yaşamaktadırlar.
Karl Ritter’in tahminlerine göre 1.300 mil metre karelik bir alana sahip olan bu yerleşim bölgesinin adı Kürdistan’dır. Gerçek Kürdistan ve aynı zamanda Türkiye Kürdistanı, Moltke’ye göre Diyarbakır üzerinden çekilen bir hattı izleyerek Mardin, Nuzaybin, Cizre, Van, Muş, Palu, Derindek, Maraş ve Adıyaman’ı kapsar. Kürdistan halkının büyük bir kısmı Türkiye Kürdistan’ında yarı-bağımsız olarak yaşamaktadır. Geriye kalan kısmıysa, İran ve Rusya kesimlerinde kalmakta. Türkiye Kürtlerinin sayısı Taylor’a göre 1 milyona ulaşır. Bunun 491.000 Diyarbakır ve 357.000’i Erzurum vilayetlerinde olmak üzere geri kalan bölümü ise Anadolu’da kalıyor.”.
Kaynaklar:
1-Bekir Biçer; “Kürt Tarihinin Kaynakları ve Kürdoloji Çalışmaları”, Çizgi Kitapevi, 1. Basım:2017.
2-Tarihi Kaynaklara Göre Kürtler, Selahaddîn El-Kurdî.
3-Gwyn Jones. A History of the Vikings. Oxford University Press, 2001.
4-Einhorn, Eric and John Logue (1989). Modern Welfare States: Politics and Policies in SocialDemocratic Scandinavia. Praeger Publishers
Bernamegeh Türkçe
UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin başlatılabileceğini lütfen unutmayın!
