QANATÊ KURDO

QANATÊ KURDO’NUN HAYATI VE ESERLERİ

1909’da Rus İmparatorluğu’na bağlı Kars Oblastı’nın Susuz köyünde dünyaya geldi.

İlköğrenimini Tiflis’teki bir Kürt mektebinde okuyarak tamamladı.

1928 senesinde Ermenistan Komünist Partisinin önerisi ile Sankt-Peterburg Üniversitesi Doğu Dilleri Fakültesi Ulusal Azınlıklar Bölümü’ne eğitim için gönderildi.

1931 senesinde eğitimini bitirdikten sonra aynı üniversitenin Tarih, Felsefe, Dilbilim ve Edebiyat Enstitüsü’ne başladı.

1936-1939 senesinde Leningrad Devlet Üniversitesi, Dilbilim Fakültesi’nde doktorasını yaptı.

1939-1941 yılları içinde, Sovyet Bilimler Akademisi, Etnografya Enstitüsü’nde akademisyen olarak görev yaptı.

II. Dünya Savaşı bittikten sonra Kürtçe dersleri vermeye başladı.

1961 senesinde üniversitede öğretmeni olan dilbilimci Orbelli’nin kurduğu Kürdoloji bölümünün başına getirildi.

1942-1943 senesinde Leningrad Topçu Okulu’nda öğrencilik yaptı.

1943’ten 1945 yılına kadar 2. Baltık Cephesi’nde faşizme karşı Sovyet Anayurdunun savunulması amacıyla savaştı.

Savaşta gösterdiği başarılarından ötürü Kızıl Yıldız Nişanı veridi.

1972 yılında Bağdat’ta Qanatê Kurdo tarafından hazırlanan geniş bir Kürt folklor koleksiyonu yayınlandı.

Irak’taki Kürt Bilimler Akademisi’nin asil üyeliğine ve Paris’teki Kürt Enstitüsü’nün onursal üyeliğine seçildi.

1990 yılına kadar Ermenistan’daki Kürt okullarında 10 kitabı ders kitabı olarak önerildi ve okutuldu.

Qanatê Kurdo, Sovyetler Birliği’nde yetişmiş en önemli Kürdologlardan biridir.

31 Ekim 1985 tarihinde Leningrad’ta vefat etti.

Qanatê Kurdo Kürt dili ile alakalı 100’den fazla monograf, kitap ve makale kaleme aldı.

Birikimleri ile katkı sunduğu 20’den fazla Kürdoloğa danışmanlık yaptı.

Kürdoloji alanında yaptığı çalışmaları ve 100. doğum günü münasebetiyle 2009 yılı tüm Kürtler arasında Prof. Qanatê Kurdo yılı olarak belirlendi.

Eserleri:

-Kürt Dili Grameri (Kurmanci) Fonetiği ve Morfolojisi, 1957 (Mihail Nikolaeviç Bogolyubov ile beraber)
-Kürt Halk Şiirleri. 2002, (Jaklina Surenovna Musaelyan ile beraber)
-XIX. yüzyılın ortalarından 1917 yılına kadar Rus Şarkiyat Tarihi, (1997)
-Kürtçe Üzerine Bibliyografya, (Derleyen: J.S. Musaelyan, editör: Kanat Kurdoev), 1963
-Kürtçe – Rusça Sözlük, 1960.
-Kürtçe-Rusça sözlük (Soranice), 1983. (Jaklina Surenovna Musaelyan ile beraber)
-Kürt Edebiyatı Tarihi I, II (1983, 1985)
-Kurmanci ve Sorani Materyallerine Göre Kürtçe Dilbilgisi, 1965
-Kürtçe’de Özel İsimler, 1985
-Duwanzdeh varîant, Mem û Zîn (Twelve versions of Mam and Zin), 1996.
-Mela Mahmud Beyazidi, Tavarih-i Kadim-i Kurdistan (Kürdistan’ın Kadim Tarihi), “Şerefname”,Şerefhan Bitlisi, 1986 (J.S.Musaelyan ile beraber)
-Kürt dili, 1961,
-Asya Müzesi, 1972.
-Kürtler – Küçük Asya halkları, 1957
-Kürt atasözleri ve deyimler, 1961 (M.B. Rudenko ile)
-Irak’taki Kürt edebiyatı çalışmaları, 1975
-3-4. sınıflar için Kürt dili grameri, 1979
-6. sınıflar için Kürt dili grameri, 1979
-Lise için Kürt dili gramerı, I960.
-(Ortaöğretim okulları için) Kürt dili grameri, 1956
-Kürt dilinin kısa dilbilgisi, Erivan-Tiflis
-Kürt aşiretleri incelemesi (XVI-XX yüzyıllar arası), 1977, (Jaklina Surenovna Musaelyan ile beraber)
-Kürt Dilinin Süleymaniye Lehçesi, 1985
-Gramatika Zımane Kurmanciya Kurt, 1949[7] -Мemê û Eyşê – Seva Aci – Dimdim, epik Kürt masalları, 1961
-Kürt dili- Modern İran, 1957[8]

Bernamegeh Türkçe / bernamegeh@gmail.com

AYRICA BAKIN

Asuhan Kimdir

Asuhan Sen yoksun diye ve Geliyorum sana doğru isimli albümleri mevcutturFantezi ve arabesk tarzında parçalr …

error: LÜTFEN KOPYALAMAYIN OKUYUN!