Rosa Luxemburg, 5 Mart 1871 senesinde Yahudi bir ailenin çocuğu olarak Polonya’da dünyaya geldi.
Henüz genç yaşlarda sosyalizmle tanıştı ve dönemin solcu grupları içerisinde yer aldı.
18 yaşındayken dahil olduğu politik gruplar ve siyasi görüşü nedeniyle İsviçre’ye kaçmak durumunda kaldı.
1889 yılında Zürih Üniversitesi’ne yerleşti.
Burada felsefe, tarih, politika, ekonomi ve matematik eğitimi aldı.
Yine burada hayatında derin etki uyandıracak kişilerle tanıştı.
1890’da Bismarck’ın sosyal demokrasiyi yasaklayan kanunun lağvedilmesinden sonra parlamentoya girdi.
Parlamentoya giriş, dönemin sosyal demokratlarının devrimci uçtan uzaklaşmasına ve parlamentoda daha etkin olabilmek için çalışmasına neden oldu.
Bu, Rosa Luxemburg’un da bulunduğu devrimci görüş çizgisindekileri rahatsız etmekteydi.
Bu arada Zürih’te eğitim görmeyi sürdüren Rosa 1898 senesinde doktorasını bitirdi.
Özgür bir Polonya için çalışmalarına devam etse de, onun kafasındaki tabloda Almanya, Avusturya ve Rusya’da devrim gerçekleştiği zaman Polonya özgür olabilirdi.
Bu tablo, milliyetçi bir çizgide bulunan Polonyalı sosyalist grupların ve Polonya Sosyalist Partisi’nin ondan uzaklaşmasına sebep oldu.
İleriki dönemlerde bu görüşleri nedeniyle Rus sosyalist çevreleriylede ilişkileri zedelenecekti.
1898 senesinde Gustav Lübeck’le yaşamını birleştirerek Berlin’e yerleşti.
Bu evlilikle kendisine Alman vatandaşlığı verildi. O zamanlar 28 yaşındaydı.
İkili hiçbir zaman birlikte yaşamadılar ve beş yıl sonra resmen boşandılar.
Kısa bir süre Paris’e döndü, ardından Eduard Bernstein’ın anayasal reform hareketi için mücadelesine başlamak için kalıcı olarak Berlin’e taşındı.
Luxemburg, Berlin’in boğucu muhafazakarlığından nefret ediyordu. Prusyalı erkekleri küçümsüyordu ve kentsel kapitalizmin sosyal demokrasi üzerindeki kıskacı olarak gördüğü şeye içerliyordu.
Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin kadın kollarında hayat boyu arkadaş olduğu Clara Zetkin ile tanıştı.
1907 ile 1915 arasında, Clara’nın küçük oğlu Kostja Zetkin ile bir aşk ilişkisine girdi ve bu aşka ardından bıraktığı yaklaşık 600 mektup (çoğunlukla yayınlandı) tanıklık etti.
Lüksemburg, SPD’nin uzlaşmaz sol kanadının bir üyesiydi. Ona göre, işçi sınıfı ve tüm azınlıklar, kurtuluş hedeflerine sadece devrimle ulaşabilirdi.
Luksembug, Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin aktif bir üyesi oldu.
1900 senesine gelindiğinde Luxemburg’un görüşleri bütün Avrupa’da özellikle de sosyalist çevrelerde büyük ses getirdi. Ayrıca yazdığı makaleler de büyük ilgi gördü.
Özellikle de Eduard Bernstein’in fikirlerine yönelik eleştirileri çok ses getirdi.
Alman militarizminin gözde bir değer olması Luxemburg’u çok rahatsız ediyordu, bu konuda partiyle de taban tabana zıttı.
1904 ve 1906 seneleri arasında siyasi faaliyetleri ve görüşleri sebebiyle üç kez hapse girdi.
Aldığı hapis cezaları onu davasından vazgeçirmedi, devrimci sosyalist faaliyetlerini sürdürdü.
Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin eğitim merkezlerinde Ekonomi ve Marksizm öğretmeye başladı.
Savaşın patlak vermesiyle milliyetçi hava Sosyal Demokrat Parti’yi de sardı, bu nedenle Rosa partiyle olan bağlarını kopardı.
5 Ağustos 1914 tarihinde Karl Liebknecht ile birlikte Internationale grubunu kurdu.
1 Ocak 1916 tarihinde grubun ismi Spartaküs Birliği oldu.
Luxemburg, Bolşevik önder Lenin’in I. Dünya Savaşı’na karşı çıkmasını fikirsel anlamda destekleyerek tüm halkların emperyalist güçlere karşı gelmesi gerektiği fikrini paylaştı.
Almanya’da, Grubun devlete karşıt sergilediği tutum nedeniyle 28 Haziran 1916 tarihinde Luxemburg hapis cezası aldı.
Hapiste geçirdiği yıllarda birçok makale yazdı. Yazdığı makaleler daha çok Rus devrimi ve Bolşeviklere getirdiği eleştiriler üzerinedir.
Kasım 1918’de Luxemburg hapisten çıktı. Faaliyetlerini sürdürdü ve Liebknecht ile beraber Alman Komünist Parti’sini kurdu.
15 Ocak 1919 tarihinde Rosa Luxemburg, Karl Liebknecht ve Wilhelm Pieck, Freikorps tarafından tutuklandılar, Pieck kaçmayı başarırken Luxemburg ile Liebknecht yedikleri darbelerle bilinçlerini yitirdiler.
15 Ocak 1919 gecesi Rosa Luxemburg ve Karl Liebknecht alıkonuldukları Eden otelinden tahliye edildiler.
Daha sonra er Otto Runge tüfeğin dipçiği ile Luxemburg’un başına vurdu ve arabaya taşıdı.
Araç Landwehr kanalına doğru hareket etti. Luxemburg, ardından Teğmen Kurt Vogel ya da Teğmen Hermann Souchon tarafından başından vurularak öldürüldü.
Cesedi Berlin’in Landwehr Kanalına bir köprüden aşağıya atıldı.
Liebknecht ‘de Tiergarten’de vuruldu, cesedi kimliği belirsiz kişi olarak morga getirildi.
Luxemburg ve Liebknecht, sosyalistlerin ve komünistlerin her yıl Ocak ayının ikinci Pazar günü onları andıkları Berlin’deki Friedrichsfelde Merkez Mezarlığı’na gömüldü.
Luxemburg ve Liebknecht cinayetleri, Berlin’de ve Almanya’da yeni bir şiddet dalgasına neden oldu.
Binlerce Komünist Parti mensubunun yanı sıra devrimciler ve sivil taraftarlar öldürüldü.
Halk Donanması Tümeni ( Volksmarinedivision ) ve devrimci solla hareket eden işçi ve asker konseyleri dağıldı.
Lüksemburg, Üçüncü Enternasyonal’deki devrimci kimliğini tanıyan Vladimir Lenin ve Leon Troçki tarafından büyük saygı gördü.
Rosa Luxemburg, Polonyalı bir Marksist, kadın, filozof, ekonomist, savaş karşıtı eylemci ve devrimci sosyalist bir şahsiyetti.
Eserleri:
-Gesammelte Werke (“Toplu Çalışmaları”), 5 cilt, Berlin 1970-1975.
-Gesammelte Briefe (“Toplu Mektupları”), 6 cilt, Berlin 1982-1997.
-Politische Schriften (“Politik Yazıları”), 3 cilt, Frankfurt am Main 1966.
-Sosyal reform mu devrim mi? Bir ek ile: milis ve militarizm. Leipziger Volkszeitung’un yayıncısı, Leipzig 1899 (Leipziger Volkszeitung, Şubat 1899).
-Toplu grev, parti ve sendikalar. Erdmann Dubber, Hamburg 1906.
-Sermaye birikimi. Emperyalizmin ekonomik açıklamasına bir katkı. İleri, Berlin 1913.
-Militarizm, savaş ve işçi sınıfı. Frankfurt Ceza Mahkemesi’nde Rosa Luxemburg; 20 Şubat 1914’teki duruşmaya ilişkin ayrıntılı rapor. Bookstore Volksstimme, Maier, Frankfurt 1914.
-Sosyal Demokrasinin Krizi. Ek: Uluslararası sosyal demokrasinin görevlerine ilişkin ilkeler. Birlik, Zürih 1916.
-Spartaküs Birliği ne istiyor? (sözde Spartacus programı). 14 Aralık 1918’de Rote Fahne’deki makale.
-Programa konuşma. Alman Komünist Partisi’nin (Spartakusbund) kurucu parti konferansında 29-31 arasında yapıldı. Aralık 1918’de Berlin’de (31 Aralık’ta düzenlendi) Verlag “Rote Fahne”, Berlin 1919.
-Rus Devrimi. Kritik bir değerlendirme. Mülkten. Ed. Paul Levi’nin fotoğrafı. Genel ve Eğitim, Berlin-Fichtenau 1922.
-Karl ve Luise Kautsky’ye Mektuplar. Luise Kautsky tarafından düzenlendi. E. Laub, Berlin 1923.
-Derleme. Birleşik Uluslararası Yayınevleri, Berlin 1923-1928.
-Seçilmiş Konuşmalar ve Yazılar. SED Merkez Komitesindeki Marx-Engels-Lenin-Stalin Enstitüsü tarafından yayınlandı. Önsöz Wilhelm Pieck, 3 cilt Dietz, Berlin 1951.
-Ossip K. Flechtheim (ed.): RL: Politik yazılar. 3 cilt, Avrupa yayınevi, Frankfurt 1966.
-Derleme. 5 cilt (altı ciltte.) Dietz, Berlin 1970–1975.
-Charlotte Beradt (ed.): Rosa Luxemburg hapiste. 1915-1918 yıllarına ait mektuplar ve belgeler. Fischer Paperback 5659, Frankfurt 1973, ISBN 3-596-25659-3 .
-Toplanan Mektuplar. 6 cilt. Berlin 1982’den 1993’e.
-Kendiliğindenlik teorisi üzerine yazılar. Rowohlt Classics 249, Reinbek 1970, ISBN 3-499-45249-9 .
-Enternasyonalizm ve sınıf mücadelesi. Polonya yazıları. Ed. v. Jürgen Hentze, Luchterhand, Neuwied 1971 (Luchterhand Koleksiyon 41).
-Günter Regneri (ed.): Rosa Luxemburg. yazılar ve konuşmalar. Heptagon, Berlin 2006, ISBN 3-934616-83-6 (CD-ROM).
-Vanessa Bacher (ed.): Rosa Luxemburg. hapishaneden mektuplar. İl Yayıncı Kütüphanesi, Weitra 2012, ISBN 978-3-99028-140-6 .
-Holger Politt (ed.): Milliyet sorunu ve özerklik. Dietz Verlag, Berlin 2012, ISBN 978-3-32002-274-7
