ŞAMİL ESGEROV’UN HAYATI VE ESERLERİ

Şamil Esgerov ( Şamil Asgarov-Şamil Dalıdağ) 1928/2005

Şamil Esgerov, 1928 senesinde Kızıl Kürdistan’ın Kelbecer kentinin Ağcakent Köyünde dünyaya geldi.

İlk ve orta eğitimini tamamladıktan sonra Azerbaycan Devlet Öğretmen Yüksek Okuluna gitti.

Bakü Yüksek Parti Okulu ve Azerbaycan Pedagoji Üniversitesinden mezun oldu.

1950’de doğduğu köyde öğretmen olarak çalıştı.

1953’ten 1955’e kadar Kelbecer bölgesi Komsomol Komitesi’nin ilk sekreteri olarak görev yaptı.

1955 yılında girdiği Bakü Yüksek Parti Okulu’ndan 1959 yılında mezun oldu.

Bir dönem Kelbecer’de “For Innovation” gazetesinin editörlüğünü yaptı.

1961 -1965 yılında Kelbecer bölgesi Devlet Satınalma Başmüfettişi, bölge ortaokulu müdürü olarak görev yaptı.

1965’ten 1968’e kadar Kelbecer bölgesi İcra Komitesi başkanlığı yaptı.

Sonraki on yıl boyunca Kelbecer bölgesinin Halk Eğitimi Dairesi başkanlığını yaptı.

Şamil Esgerov, 1980’lerin başında Kelbecer Tarih ve Etnografya Müzesi’ni kurdu ve hayatının sonuna kadar müdürlüğünü yaptı.

Ermeni, Azeri savaşı sırasında Ermeni ordularının 1993 senesinde Kızıl Kürdistan’ı işgal etmesi nedeniyle Kelbecer’den Bakü’ye göç etmek zorunda kaldı.

Esgerov, bundan sonraki hayatına Bakü’de devam etti.

2004 yılına kadar Azerbaycan’ın Bakü kentinde yayınlanan Kürt gazetesi  Denge Kurd’un editörlüğünü yaptı.

30’dan fazla kitap yazan Esgerov, birçok bilimsel araştırma yaptı ve tercüme faaliyetlerinde bulundu.

Şiir, edebiyat, etnografya, tarih ve güzel duyu sanatları ile ilgili Kürtçe ve Azerice kırka yakın kitap yazdı.

Doktorasını Cegerxwîn’in yazınsal çalışmaları üstüne yaptı.

Feqiyê Teyran, Hejar, Abdullah Goran gibi Kürt şairlerinin şiirlerini Azerice olarak seslendirdi.

Azerbaycan Kürtlerinin ana dillerini öğrenebilmesi amacıyla Azerice-Kürtçe ve Kürtçe-Azerice bir sözlük hazırladı.

Lal Kız adında yirmi bin satırlık şiirsel bir destan kaleme aldı.

Esgerov’un, Dağıstanlı olan eşi Nazile Hanım’dan 5 çocuğu bulunmaktadır.

Çocuklarının sırasıyla isimleri şunlardır: Xalid (Kanada), Berzani, (Bakû), Tehmine (Bakû), Hejar (Bişkek), Zulfiye (Bakû).

Şamil Esgerov, 20 Mayıs 2005’te Bakü’de yaşamını yitirdi.

Eserleri:

-Dağ üstüne dağ (şiirler). Bakü: Azerneshr, 1964, 48 sayfa.
-Halk şairi (bilimsel monografi). Bakü: Gençlik, 1968, 92 sayfa.
-Deliliğin sesi (şiirler). Bakü: Gençlik, 1973, 54 sayfa.
-Dağların Bilgeliği (etnografik bir kitap). Bakü: Ishiq, 1987, 100 sayfa.
-Dağ çiçekleri (şiirler). Bakü: Gençlik, 1987, 120 sayfa.
-Hayatın astarı, hayatın yüzü (şiirler). Bakü: Yazar, 1990, 240 sayfa.
-Şehit müzesi, tanık müzesi. Bakü: Sabah, 1997, 72 sayfa.
-Azerbaycan dilinin kafiye sözlüğü. Bakü: Sabah, 1997, 98 sayfa.
-Loghman’ın anıtı (yayıncı çalışması). Bakü: Sabah, 1997, 252 sayfa.
-Anavatanın ihtiyaç duyduğu bir oğul (yayıncılık işi). Bakü: Çırak, 1998, 316 sayfa.
-Şiirler (sözlük). Bakü: Azerneshr, 1998, 640 sayfa.
-Dudaklar (şiirler). Bakü: Çırak, 1998, 180 sayfa.
-Yıkık çiçek bahçesi Kelbecer’in hüzünlü destanı. Bakü: Çırak, 1998, 314 sayfa.
-Kürtçe-Azerice, Azerice-Kürtçe sözlük. Kürtçe kafiye sözlüğü. Bakü: ELnur-P, 1999, 640 sayfa.
-Aptal kız (şiir). Bakü: Nargiz, 2003, 240 sayfa.
-Deliye selam olsun (şiir). Bakü: Nargiz, 2003, 260 sayfa.
-Azerbaycan dilinin kafiye sözlüğü (Latin alfabesinde yeni baskı) Bakü: Nargiz, 2003, 224 sayfa.
-Aslandaki yenilikler. Bakü: Nargiz, 2001, 300 sayfa.
-Azerbaycan dilinin şiirsel sözlüğü. Bakü: Nargiz, 2003, 284 sayfa.
-Azerbaycan dilinin şiirsel sözlüğü. Cilt II. Bakü: Nargiz, 2003, 304 sayfa.
-Bebek astrologu (yayıncı çalışması). Bakü: Tafakkur, 2003, 196 sayfa.
-Bin soruya (şiir) bin cevap. Bakü: Nargiz, 2004, 152 sayfa.
-Kerbela’nın trajedisi. Bakü: Nargiz, 2004, 84 sayfa.
-Aşık Hüseyin Bozarganlı. Bakü: Sabah, 2004, 148 sayfa.
-Türetilmiş Sözcükler Sözlüğü. Bakü: Sabah, 2004, 116 sayfa.
-Kalbim dağlara döndüğünde. Bakü: Nargiz, 2005, 200 sayfa.
-Şiirsel Deyimbilim Sözlüğü. Bakü: 2008, 149 sayfa.
-Seçilmiş işler. Bakü: 2009

Çevirileri:

-Ahmed Khani. Mam ve Zin. Bakü: Gençlik, 1976, 144 sayfa.
-Ali Abdurrahman. Saygı duymak. Bakü: Azerneshr, 1975, 74 sayfa.

Bernamegeh Türkçe

UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin başlatılabileceğini lütfen unutmayın!