Şırnak Yemekleri – Şırnak’ta Ne Yenir, Neyi Meşhur
Şırnak, Nuh’un gemisi kalıntılarının olduğu öne sürülen Cûdi Dağı’nın kuzeyinde ‘Şehr-i Nûh’ adıyla kurulmuş, önceleri “Şerneh”, daha sonraki yıllarda ise “Kürdara Şırnak” adını almıştır.
Asur kralı I. Tiglath-Pileser’in yazıtında (MÖ 1100) Şarişa/Şerişa, Strabon’da (MS 17) Sareisa adıyla anılan yerin Şırnak olduğuna dair fikirler vardır.
Ekonomisi madencilik, tarım ve ticarete dayalıdır. Kırsal kesimde başlıca gelir kaynağı hayvancılıktır.
Yaylacılık ile çok sayıda küçükbaş hayvan beslenir.
Tereyağı, peynir, yün, kıl ve tiftik başlıca hayvani ürünleridir.
Şırnak Yöresel Yemekleri ve Tatlıları
Yöreye özgü yemekleri farklı tadlar sunuyor. Yörenin hayvancılıkla uğraşması yemek kültürüne yansımış; et ve süt ürünleri mutfakta büyük bir yer ediniyor.
Bölgede yetişen otlarla yapılan yemeklerde yöresel tatlara renk katıyor.
SERDEW
MALZEMELER ( 6 kişilik)
2 su bardağı yarma
8 su bardağı su
200 gram kurutulmuş yoğurt( keşk)
3 yemek kaşığı tereyağı
1 tatlı kaşığı tuz
1 tatlı kaşığı kuru dehnowik otu (yabani kekiğin bir türü)
SERDEW TARİFİ
Yarma ayıklanıp ,tencereye alınır, üzerine 5 bardak su ve tuz eklenip yaklaşık 20 dakika pişirilir.Akışkan kıvamda olması gerekir.
Derin bir kabın içine yoğurt kurusu (keşk) 3 su bardağı suyu ekleyerek, bir kapta yumuşaratarak yoğun kıvamlı keşk
ayranı elde edilir.
3 kaşık tere yağı tavada eritilip, içine dehnowik ( yabani kekik türü) atılır.
Pişirilen yarma derin bir tepsiye alınır, ortası havuz şeklinde açılır, elde edilen ayran; yarmanın ortasına gelecek şekilde, koyulup, üzerine kızdırılmış dehnowikli tereyağı dökülür.
Serdew daha çok kış aylarında yapılan bir yemektir.
SURYAZ – SORYAZ
Malzemeler:
500 gram soryaz otu.
2 yemek kaşığı tereyağı
Kavurma ( isteğe göre)
Tuz
SURYAZ TARİFİ
Soryaz otu ayıklanıp yılandıktan sonr , orta büyüklükte kıyılır.
Tavaya iki yemek kaşığı tereyağı bırakılıp; içerisine soryaz otu ve tuz eklenir.
Yaklaşık 40 dakika orta ateşte pişirilir. İsteğe göre kavurma eklenebilir. Servisi hazırdır.
Ayrıca soryaz otlu bulgur pilavı ve soryazlı gözlemede yemekler ve hamur işleri arasında yer almaktadır.
KİPE
Malzemeleri:
3 adet koyun bağırsağı
4 su bardağı pirinç
Karabiber
Kırmızı biber
500 gram kıyma
100 gram bağırsak iç yağı.
Karabiber.
Kuru nane
Pul biber
Tuz
KİPE TARİFİ
Bağırsaklar temizlenip yıkanır.
Bir kapta İç harcı hazırlanır; pirinç, kıyma, pulbiber, karabiber,bağırsak iç yağı ve tuz ilave edilir.
Bağırsaklar hazırlanan harçla doldurup alt ve üst kısmı iple bağlanır.
Tencereye yaklaşık üç litre su koyup, kaynamış suya doldurulmuş kipe bırakılıp, orta ateşte yaklaşık üç saat süreyle pişirilir.
Sıcak servis edilir.
MEHİR
1 kg yoğurt
1 su bardağı dövme
8 su bardağı su
200 gram kenger
3 adet kabak
Bir demet punk otu ( nane-yarpuz)
MEHİR TARİFİ
Dövme yıkanıp, tencereye alınır, yoğurt ve 8 su bardağı su eklenir, iyice çırpılıp ,ayran kıvamına getirilir, kesilmemesi için istenilirse 1 yumurta eklenebilir.
Yüksek ateşte kaynayana kadar karıştırılır, kaynadıktan sonra orta ateşe getirilip içerisine orta büyüklükte doğranmış Kenger ve kabak eklenir.
Punk (nane) otu ince ince kıyılıp, içine bırakılır. Yaklaşık bir buçuk saat pişirme süresinden sonra servis yapılır.
İsteğe bağlı soğukta yenilebilir.
HÊKÊHEŞANDÎ
1 su bardağı pirinç
300 gram Kıyma
3 adet yumurta
Karabiber ve tuz
1 su bardağı sıvı yağ
HÊKÊHEŞANDÎ TARİFİ
Pirinç ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye alınır. Yağ eklenmeden haşlanan pirinç soğuması için bekletilir.
Haşlanmış pirinçin içerisine kıyma, karabiber ve tuz eklenip yoğrulur, 10 dakika dinlendirilip, ceviz büyüklüğünde parçalara bölünür.
Oval şekli verilen pirinç-kıyma harcı çırpılmış yumurtaya bunalıp, kızgın yağda kızartılır.
Sıcak yenilmesi tavsiye edilir.
KADGE DIFSÊ TATLISI
Malzemeler:
7 su bardağı kepekli buğday un
2 su bardağı ceviz içi
3 çorba kaşığı şeker
6 su bardağı pekmez
4 su bardağı su
KADGE DIFSÊ TARİFİ
Buğday ununu bir kaba alıp, yeteri miktarda su ve tuz eklenip, hamur yapılır,rahat açılıp kaynatılması için hamur sert kıvamda olmalıdır.
Hamur 30 dakika dinlendirilir. İç harcı hazırlanır, 2 su bardağı dövülmüş ceviz içi,isteğe bağlı 4 yemek kaşığı
kavrulmuş un, 3 çorba kaşığı şeker ilave edilir.
Dinlenmiş hamur orta büyüklükte bezeler yapılır, hamurun içerisine ceviz harcı bırakılır, D harfi şeklini verdiğimiz hamurun ağzı sıkıca kapatılır.
Tencereye 6 su bardağı pekmez, 4 su bardağı su eklenip,orta ateşte kaynamaya bırakılır. Kaynayan şerbetin içine yaptığımız kadıkleri atıyoruz.
Arada karıştırıp, 20 dakika sonunda, servis tabağına aldığımız Kadge Difsê tatlısını isteğe göre sıcak yada soğuk yiyebilir.
KUTLIK
Malzemeleri:
Hamuru için;
6 su bardağı İçli köftelik bulgur
3 su bardağı su
1 yumurta
İç Harcı için;
800 gram kıyma
1 kg soğan
1 yemek kaşığı salça
1 paket margarin
1 çay bardağı sıvı yağ
Tuz
Karabiber
Pul biber
Kara reyhan
Pişirme;
4 litre su
KUTLIK TARİFİ
Köftelik bulgur bir kaba alınır, 1 tatlı kaşığı tuz, üç su bardağı soğuk su ile ıslatılır, kabın üstü kapatılıp, en az 3 saat
bekletilir.
Bu arada köftenin iç harcı hazırlanır. Kıyma hafif kızarınca, üzerine ince doğranmış soğanlar, salça, pul biber,
karabiber, kara reyhan eklenir, piştikten sonra soğuması beklenir.
Hamuru yoğrulup, açabilecek duruma gelince, yapılan köfte harcıyla köfteler doldurup, D şeklinde yada yuvarlak şekil verilir, ağzı solucan kapatılır.
4 litrelik su tencereye bırakılıp, orta ateşte kaynama noktasına gelince, yapılan içli köfteler haşlanmak üzere içine atılır, 15 dakika süreden sonra köfteler suyun yüzeyine çıkmışsa, bu pişme derecesine geldiklerini gösterir.
Haşlama işlemi bittince, servis tabağına alınır. İsteğe göre yumurtaya bulanıp kızgın yağda kızartılabileceği gibi istenilirse haşlanmış köftelerine üzerine kızdırılmış tereyağı dökülüp, servis edilir.
Bernamegeh Türkçe
UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin başlatılabileceğini lütfen unutmayın!
