İMRANLI

SİVAS İMRANLI TARİHİ

İmranlı, Sivas ilinin bir ilçesidir.

İç Anadolu Bölgesinin en doğusunda yer alan İmranlı, il merkezine 104 km uzaklıktadır.

İlçenin yüzölçümü 1.229 km2 ve denizden yüksekliği 1650 metredir.

İmranlı, doğusunda Erzincan iline bağlı Refahiye ve İliç ilçeleri, güneyinde Divriği, batısında Zara ve kuzeyinde ise Suşehri ve Akıncılar ilçeleriyle komşudur.

100 köyü ve 39 mezrası vardır.

İlçenin Kürtçe ismi Maciran’dır.

İmranlı Kürt Alevilerin yoğun olarak yaşadığı ilçelerden birdir.

Yetersiz devlet yatırımlarından dolayı ilçe küçük bir kasaba görünümündedir.

Tarım, hayvancılık, sanayi ve yerek ticaret yine yetersiz devlet teşvik ve desteklerinden dolayı gelişememiştir.

İlçenin su, elektrik, park, cadde, kaldırım gibi sorunlarının yanında altyapı sorunları mevcuttur.

İş başına gelen yerel yönetimler halkın bu sorunlarına çözüm gücü olamamışlardır.

İlçe gençleri işsizlik nedeni ile çalışmak için Türkiye’nin Metropol kentlerine gitmek zorunda bırakılmıştır.

İmranlı’da Kürtlerin yoğun olarak yaşadıkları diğer yerler gibi kendi kaderine terkedilmiştir.

İmranlı ilçesi 1 ocak 1948 tarihinde kurulmuştur. Yüz ölçümü 1229 km karedir. İlçe olmadan önceki Çit Bucağı iken daha sonra adı Hamidabad olarak değişmiştir.

Bucak olduktan sonra Zara ilçesine bağlanmış ve 1948 yılına kadar Zara ilçesinin bucağı olarak kalmıştır.

Bu tarihte çıkarılan bir kanunla ilçe olmuştur.

İlçenin iklimi Karasal iklimdir.

İlçenin Kızıldağ’a bakan bölümü yılın 9 ayı çok soğuk olup sadece 3 ayı bahar mevsimi özelliği gösterir.

Çengelli dağı kısmına bakan bölüm ise nispeten daha sıcak ve tarım için daha uygun özellikler gösterir. Kış ayları kar yağışlı ve çok soğuk geçer.

Yazları ise kısa süreli, sıcak ve kurak geçer.

İlçede genelde ilkbahar ve sonbahar aylarında bol miktarda yağış düşer.

İlçe, il geneline göre dağlık bir yapıya sahiptir.

Arazi genellikle bozkır olup, tepelerden oluşmaktadır. Tarıma elverişli alan 12.700 hektar olup, toplam orman alanı ise 4635 hektardır.

Dağlar kuzey ve güneyden Kızılırmak Vadisine doğru eğimli bir şekilde alçalırlar.

İmranlı’nın kuzey tarafını, Sivas ilin en önemli dağları olan Köse Dağları’nın doğu uçları kaplar.

lçenin bitki örtüsü bozkırdır ve yer yer ormanlıktır.

Bu nedenle tarıma elverişli olan 12.700 hektar, orman alanları ise 4.635 hektardır.

İklim şartlarında ağır olması nedeniyle kavak ve söğütten başka ağaç türü zor yetişmektedir.

Meyvecilik yok denecek kadar azdır.

İlçe 1948 yılından önce Zara İlçesine bağlı bir bucak merkezi iken; eğitim, ilçe merkezinde 1, köylerde ise 8 olmak üzere toplam 9 ilkokulda yapılmıştır.

Eğitim ve öğretimin bu seviyede düşük olması halkı olumsuz yönde etkilemiş ve bu dönemde kültürel faaliyetler zayıf kalmıştır.

İlçe olduktan sonra eğitim ve kültür hizmetleri de buna paralel olarak artmıştır.

Halen İlçe merkezinde 5, köylerde ise 4 olmak üzere toplam 8 ilköğretim okulu (bir tanesi yatılı ilköğretim Bölge Okulu’dur) bulunmaktadır. İlçede 1 adet lise vardır.

İlçenin başlıca aşiretleri arasında Qoçgirî,Xiranî, Şadan, Xormekan, Parçikan, Kurmeşan, Reşîkan, Resûlan yer almaktadır.

İmranlı Tarihçesi

İmranlı ve çevresinin, tarihi süreç içerisinde Hitit, Pers, İskender, Roma ve Bizans imparatorluklarının hakimiyeti altında kaldığı bilinmektedir.

Yine tarihi kaynaklarda bölgenin zaman zaman Müslüman Arapların eline geçtiği ve Malazgirt Savaşı sonrasında da Bizanslılar ile yapılan anlaşma gereğince Kızılırmak yayının dışında kalan yerlerin doğusu ile beraber bu bölgenin Türk idaresi altına girdiği kaydedilmektedir.

İmranlı ve çevresinde 1075 yılında Danişmentliler, 1174 yılında Selçuklular, 1243 Kösedağ Savaşı’ndan sonra Moğollar 1340’lı yıllarda Eretna Beyliği, 1381-1398 yılları arasında Kadı Burhaneddin ve daha sonra da Osmanlılar hüküm sürmüştür.

Batılı araştırmacı Sinclair 1372 yılında Zara’nın doğusundaki bugünkü İmranlı civarının aşırı derecede ormanlaşmış olduğunu ve belki de bu yüzden çok az sayıda seyyahın Zara’nın doğusunda şimdiki karayolu istikametinde seyahat ettiğini ileri sürmektedir.

İmranlı ve civarında önemli herhangi bir kentin olmaması ve bölgenin aşırı ormanlık olması gibi sebeplerden dolayı, 17. yüzyılda yaşamış olan Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi dahi Sivas’tan Erzincan’a ve Erzurum’a Zara ve Suşehri üzerinden seyahat etmiştir. Bu tespit bazı Sivas Salnameleri (Yıllık) tarafından da desteklenmektedir.

1340 yılından beri İmranlı ve çevresi Çit olarak bilinmektedir. 1890’da Sultan 2.Abdulhamit döneminde Hamidabad olarak değiştirilen nahiyenin ismi, Hicri 1321 Sivas Salnamesi’nde de Hamidabad olarak geçmektedir.

Bölgeye ikinci göç hareketi 1911-12 yıllarında yaşanmış olup 1911 yılında ise Hamidabad ismi Ümraniye olmuştur.

1 Ocak 1948 tarihinde çıkarılan bir kanunla Ümraniye ilçe statüsüne kavuşmuş ve ismi İmranlı olarak değiştirilmiş.

İlçe olduktan sonra normal bir gelişim gösteren ilçenin nüfusu, önceleri artış gösterirken çeşitli sebeplere bağlı
olarak son yıllarda azalma göstermiştir.

1990 nüfus sayımında 21.649‘a düşen toplam nüfus 2000 yılı nüfus sayımında ise 13.883 olarak tespit
edilmiştir.

Son TUİK verilerine göre ilçe nüfusu köylerle 7 bin civarındadır.

2020 yılı sonunda İmranlı İlçesi, 4.516 kişilik nüfusu ile ilçe merkezine ek olarak tam 100 köye sahiptir.

Ortalama olarak her köyde 45 kişi yaşıyor ve bu ildeki 17 ilçenin en düşük değeridir.

91 köyün nüfusu 100’den azdır.

İlçedeki en önemli köyler Cogi Baba ve Karacaören olup, Türkkeşlik en fazla nüfusa sahip köydür.

Sekiz nüfuslu Yapraklıpınar köyü, tüm ilin en seyrek nüfuslu köyüdür.

Gülcihan Koç, Musa Eroğlu, Ali Cevat Çiftçi gibi birçok sanatçının katıldığı Cogi Baba Alevi Festivali her yıl Temmuz ayının ilk hafta sonu Cogi Baba’da düzenleniyor.

Alevi şarkıcı Hasret Gültekin, Han köyünde doğdu ve 2 Temmuz 1993’te Sivas’taki kundaklama saldırısında katledildi.

Bernamegeh Türkçe / bernamegeh@gmail.com

AYRICA BAKIN

Oya Küçümen Kimdir Hayatı

Oya Küçümen, uzun yıllardır Oya Bora ikilisi olarak müzik severler tarafından tanınan isimdir. Oya-Bora, Oya …

error: LÜTFEN KOPYALAMAYIN OKUYUN!