Türkiye’nin Müslüman Kardeşler örgütünün 34 medya çalışanını gözaltına aldığı açıklandı. Bu kişilerin sınır dışı edilebileceği belirtiliyor.
Türkiye, Arap Baharı ayaklanmaları döneminde Mısır’da iktidarı ele geçiren Müslüman Kardeşler örgütünü desteklemiş ancak daha sonra bu örgüt bir darbe ile alaşağı edilmişti. Darbenin ardından Türkiye-Mısır ilişkileri kopmuştu.
Kahire’nin Ankara’nın Libya’daki politikaları nedeniyle Türkiye ile devam eden normalleşme görüşmelerinin askıya alındığını açıkladığı sırada önemli bir gelişme yaşandı. Asharq Al-Awsat’ın haberine göre Türkiye, Müslüman Kardeşler’in önde gelen isimlerini gözaltına aldı.
Türkiye’deki “Müslüman Kardeşler” örgütüne yakın medya kuruluşları, web sayfalar ve sosyal medya hesapları, Türk makamlarının Mısır’da gösteri çağrısı yapan 34 Müslüman Kardeşler mensubunu tutukladığı yönünde haberler geçti.
Gazeteci ve El-Şark kanalının eski yazı işleri müdürü Hossam Al-Ghamry, Twitter’dan yaptığı açıklamada güvenlik güçlerinin kendisini tutukladığını ve sınırdışı edilebileceğini söyledi. Al-Ghamry de 11 Kasım için protesto çağrısında bulunmuştu.
Ancak Müslüman Kardeşler’e bağlı haber siteleri, Al-Ghamry’nin ikamet şartlarını ihlal ettiği için gözaltına alındığını öne sürerken sınır dışı edilmesi ihtimalini ise reddetti.
Tutuklanmadan önce Ghamry, Mısır Ulusal Güvenliği’nin en büyük oğlu Youssef’i halkı protestolara teşvik ettiği için gözaltına aldığını söylemişti.
Al-Ghamry, 30 Ekim’de serbest bırakıldı.
Müslüman Kardeşler üyelerinin, Telegram gruplarında paylaştıkları mesajlarda Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentindeki 2022 Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı’nı (COP27) protesto etmek için hazırlık yaptığı belirtildi.
Gözaltına alınanlar, “G78” kodu ile bilinen kamu güvenliği için oluşturdukları tehlike nedeniyle sınırdışı edilecekler listesine dahil edildi.
Türkiye, aralarında Moataz Matar, Mohamed Nasser, Hamza Zoba ve sanatçı Hisham Abdallah’ın da bulunduğu çok sayıda sunucunun da programlarını askıya aldı.
Türkiye diğer birçok ülke ile olduğu gibi Mısır ile de “normalleşme” adımları atıyor. Mısır, ilişkilerin normalleşmesi kapsamında Türkiye’den Müslüman Kardeşler’in İstanbul’da faaliyet gösteren medya kuruluşlarının kapatılmasını talep etmişti. Türkiye’den bu talebe olumlu yanıt verildiği ve iki kanalın yayınını durdurulduğu belirtiliyor. Kanallardan birinin de İstanbul’dan Londra’ya taşındığı kaydediliyor.
Asharq Al-Awsat, Türkiye’nin bu hamlesi için “Mısır ve Türkiye arasındaki görüşmeler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen ay yaptığı açıklamalarda belirttiği gibi, istihbarat servisleri düzeyinde devam ediyor. Ancak Ankara, diyaloğun daha üst düzeylerde olmasını umuyor” dedi.
Müslüman Kardeşler Kimdir?
Müslüman Kardeşler Cemiyeti (Arapça: جمعیة الإخوان المسلمين, Cem‘iyyetü’l-İhvânü’l-Müslimîn) ya da İhvânü’l-Müslimîn, Arap dünyasının en eski, en etkili ve en büyük İslami hareketi olmakla birlikte birçok Arap ülkesindeki en geniş siyasi muhalif örgütüdür. Mısır’da 1928 yılında İslam alimi ve okul öğretmeni olan Hasan el-Benna tarafından dinî-siyasi amaçlarla çalışan toplumsal bir hareket olarak kurulmuştur.
Mısır’da 1938’den sonra siyasi nitelik kazanmaya başladı. 1940’ların sonunda Mısır’daki monarşi ve iktidardaki Vafd Partisi’ne karşı tehdit oluşturuyordu. 1952’deki Hür Subaylar Hareketi’nden sonra tüm partiler ile beraber kapatıldı (Ocak 1954). Bu sefer yeraltına çekilen Müslüman Kardeşler, öğrenciler arasında huzursuzluk çıkardığı gerekçesiyle tekrar kapatıldı.
1954’te Cemal Abdünnasır’a yönelik suikast girişiminden sonra, altı lideri vatana ihanet suçundan idam edildi ve hareket şiddet yoluyla bastırıldı. El-Ezher Üniversitesi, özel camiler, hayır kuruluşları ve vakıfların devlet tarafından kontrol altına alınmasıyla Müslüman Kardeşler bu dönemde zayıflama sürecine girdi.
1980’lerden itibaren tekrar canlanma dönemine giren Müslüman Kardeşler Örgütü’nün değişim isteyen şiddet yanlısı uzantıları Muhammed Hüsnü Mübarek yönetimince sert önlemlerle bastırılmaya çalışıldı, fakat sivil kurumlarda giderek daha etkin hale geldi. En son siyasi olarak yasaklanmış olmasına rağmen bağımsız adaylarla katıldığı 2005 parlamento seçimlerinde halkın desteğini arkasına alarak 88 sandalye kazandı.
Zamanla Orta Doğu’nun diğer ülkelerinde değişik adlarla etkinliğini gösterdi. Müslüman Kardeşler’in Suriye’nin Hama kentinde Şubat 1982’de giriştiği ayaklanmanın Hafız Esad yönetimince bastırılması sırasında binlerce kişi öldürüldü.
Günümüzde aynı adla Ürdün’de yasal durumdadır. Onun dışında Cezayir’de ve bazı ülkelerdeki farklı isimlerdeki kolları iktidara kadar yükselmişlerdir. 2010 yılında Tunus, 2011 yılında da Mısır ve Ürdün’de düzenlenen protesto gösterilerinde önemli rol oynamıştır.
Bernamegeh Türkçe