Ukrayna, Doğu Avrupa’da bir ülke.[8] 603.549 km² yüzölçümüyle tamamı Avrupa’da olan en büyük ülkedir. Doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeybatıda Belarus, batıda Polonya, Slovakya ve Macaristan, güneybatıda Romanya ve Moldova’nın komşusudur. Ayrıca güneyde Karadeniz ve Azak Denizi’ne kıyısı bulunmaktadır.
Modern Ukrayna toprakları MÖ 32.000 yılından beri yerleşim yeri olmuştur. Orta Çağ döneminde Ukraynalı kimliğinin temelini oluşturan güçlü Kiev Knezliği’nin kurulmasıyla birlikte Doğu Slav kültürünün önemli bir merkezi haline geldi.
13. yüzyılda Kiev Knezliği’nin çeşitli prensliklere bölünmesi ve Moğol istilasının sebep olduğu yıkımın sonucu olarak bölgesel birlik çöktü ve bölge Polonya-Litvanya Birliği, Avusturya-Macaristan ve Osmanlı imparatorlukları, Rusya Çarlığı gibi çeşitli güçler arasında mücadelelere sahne olmuş, yönetilmiş ve bölünmüştür.
17. ve 18. yüzyıllarda Kazak Hetmanlığı kuruldu ve zenginleşti ancak hetmanlık toprakları sonunda Polonya ve Rus İmparatorluğu arasında bölündü.
Rus Devrimi’nin ardından, Ukrayna’nın kendi kaderini tayin hakkı mücadelesi doğrultusunda Ukrayna ulusal hareketi ortaya çıktı ve 23 Haziran 1917’de uluslararası alanda tanınan Ukrayna Halk Cumhuriyeti kuruldu.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, Ukrayna’nın batı kısmı Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile birleşti ve tüm ülke Sovyetler Birliği’nin bir parçası oldu. Ukrayna, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından 1991 yılında bağımsızlığını kazandı.
Ukraynaca, Doğu Slav dillerine ait bir dil. Ukrayna’nın resmî dilidir. Ukraynaca Kiril alfabesi ile yazılır. Rusça, Lehçe,
Slovakça gibi yakın akrabası olan Slav dilleriyle ortak kelime haznesi geniştir.
Tarihsel dilbilimciler, Ukrayna dilinin kökenini orta çağdan kalma Kiev Knezliğinin Eski Doğu Slavcasına kadar izler. Kiev Knezliğinin dağılmasından sonra dil, Rutence adı verilen bir forma dönüştü.
Rutence ile birlikte, modern Ukrayna topraklarında, Kilise Slavcası’nın Kiev versiyonu ayin törenlerinde de kullanıldı. Ukraynaca, Kazak Hetmanlığı’nin kurulmasıyla ilişkili olarak 17. yüzyılın sonlarından beri yaygın olarak kullanılmaktadır.
Ukrayna İsimleri
Ukrayna Adalet bakanı Ukraynalıların ilgi çekici adları tercih ettiğini belirterek son zamanlar nikah dairelerinde Loammiy, Lenmar, Yustik, Ararat, Avgustin, Zelay, Piyetro ve Ramis gibi erkek, Elita, Navista, Piata, Yeloriya, Karabina, Yurdana gibi kadın isimleri veridiğini duyurdu.
Ukrayna Adalet Bakanlığı’nın basın bülteninde yer alan haberde, Ukraynalılar tarafından en çok kullanılan 30 adın listesi verildi.
En popüler erkek adları arasında Aleksandr, Daniil, Maksim, Vladislav, Nikita, Artyom, İvan, Kiril, Yegor, İlya, Andrey, Aleksey, Bogdan, Denis, Dmitriy ve Yaroslav gibi adları yer alıyor.
Kız adları listesinde ise Anastasiya, Alina, Darya, Yekaterina, Mariya, Nataliya, Sofiya, Yuliya, Viktoriya, Yelizaveta, Anna, Veronika, Ulyana, Aleksandra, Yana ve Kristina adları bulunuyor.
Adalet Bakanı Nikolay Onişçuk son birkaç yıldır Aleksandr ve Anastasiya adlarının çocuklara en çok verilen adlar olduğunu bildirdi.
Ukraynaca Kız İsimleri ve Anlamları
Iryna: bu güzel isim ‘barış’ anlamına geliyor.
Kateryna: Bu isim, Katherine’in Ukraynaca şeklidir ve ‘saf’ anlamına gelir.
Khrystyna: Ukraynaca adı Christina adından türetilmiştir ve bu şekilde telaffuz edilir. ‘İsa’nın takipçisi’ anlamına gelir.
Kseniya: Ukrayna, Rus ve Yunan ailelerinde yaygın olarak kullanılan bu isim ‘misafirperverlik’ anlamına gelir ve ‘Xenia’ olarak telaffuz edilir.
Liliya: Bu güzel isim Ukrayna ve Rus kültüründe sıklıkla kullanılır ve ‘zambak’ anlamına gelir.
Lidiya: ‘Güzel’ veya ‘Lidyalı bir kadın’ anlamına gelir.
Lyubov: Bu geleneksel Slav adı, ‘aşk’ anlamına gelen l’ub kelimesinden gelir. ‘lyew-bov’ olarak telaffuz edilir.
Alla: Ukraynaca ve Rusça verilen bir isim, bu ‘usta kadın’ anlamına geliyor.
Bohuslava: Hem Ukrayna’da hem de Çek Cumhuriyeti’nde iyi bilinen bu güzel isim ‘Tanrı’yı yüceltmek’ anlamına gelir ve ‘bo-hoo- SLAH-vah’ olarak telaffuz edilir.
Bozhena: Geleneksel olarak Noel’de doğan çocuklara verilen bu Slav ismi, ‘Tanrısal veya ilahi’ anlamına gelir. ‘bo-zenna’ olarak telaffuz edilir.
Daryna: Ukrayna’da Daryna adı ‘Tanrı’nın hediyesi’ anlamına gelir.
Ganna: Hem Ukrayna’da hem de Arap ülkelerinde kullanılan Hanna isminin Ukraynaca şeklidir. ‘İyilik veya lütuf dolu’ anlamına gelir.
Anna – Lütuf veya iyilik.
Anastasiya – Diriliş.
Aniçka: Bu isim zarif ve lütuf anlamına gelir.
Bohdan: Bu isim “Diriliş” anlamına gelir.
Antonia – Övgüye değer.
Bogdana – Tanrı tarafından verildi.
Valeria – Güçlü ve sağlıklı.
Angelina – Tanrı’nın Elçisi.
Emilia – Bu İtalyan kökenli isim rakip anlamına gelir.
Eva – Hayat.
Milana – Sevgili.
Solomia – Barış anlamına gelen İbranice bir isim.
Bohdana – Bu isim Bohdan’ın kadın versiyonudur ve Tanrı’nın armağanı anlamına gelir.
Daryna – Varlıklı, Işık.
Evgeniya – İyi doğmuş.
Lera – Güçlü olmak.
Mykyta – Fethedilemez.
Myroslava – Huzurlu zafer.
Nadya – Umut.
Olena – Işık.
Polina – Yok edici.
Doroteya – Tanrı’nın Hediyesi. Dorthea alternatif bir yazımdır.
Fania – Parlak veya taç
Galina – Sakin.
Kateryna – Saf veya mükemmel. Alternatif sürümler Katya, Ekaterina ve Katia’dır.
Larysa – Bu ismin Rusça, Yunanca ve Latince kökenleri vardır. Ad kale anlamına gelir. Alternatif yazımlar arasında Larissa ve Larisa bulunur.
Oksana – Tanrı’ya övgü.
Ruslana – Aslan. Ruslan’ın kadın versiyonu.
Svitlana – Parlayan yıldız. Bu ismin alternatif versiyonları Svetlana, Sveta ve Lana’dır.
Yeva – Hayat. Bu isim Havva’nın bir çeşididir.
Yana- Bu isim İbranice ve Rusça kökenlidir ve Tanrı lütufkardır ya da Tanrı’nın bir hediyesi anlamına gelir.
Denys – Fransızca. Dionysius’un takipçisi.
Dinara – Arapça/Latin. Varlık.
Dominika – Çek/Polonya. Rab’den.
Ivanna – Çek/İbranice. Tanrı zariftir.
Vira – Latince. Kahraman veya yiğit.
Daniela, “Tanrı benim yargıcımdır” anlamına gelen “Danielo”nun kadınsı bir çeşididir.
Adele: Almanca biçiminden türetilmiştir. “Asil”, “nazik”, “yumuşak” ve “hassas” anlamına gelir.
İvanna: Bu bir İncil adıdır. Allah lütufkardır demektir.
Ukraynaca Erkek İsimleri ve Anlamları
Orynko: (Hıristiyan kökenli) “barış” anlamına gelir.
Orest: (Yunanca kökenli), “dağda duran” anlamına gelir.
Lyaksandro: (Hıristiyan kökenli) “insanın koruyucusu” anlamına gelir.
Artyom – Bu ismin kasa veya kasap olmak üzere iki anlamı vardır. Alternatif bir yazım Artem’dir.
Andrey – Erkeksi veya cesur.
Bogdan – Tanrı tarafından verildi.
Vladislav – Güç, şan veya şöhret.
Vladamir – Ünlü bir prens ismidir.
Maksim – En iyisi.
Timofey – Tanrı’yı onurlandırmak.
Matvey – Tanrı’nın Hediyesi.
Alexander – İnsanın savunucusu.
Aleksandr – Koruyucu. Alternatif yazımlar arasında Oleksandr ve Oleksander bulunur. Alex veya Alexi bu ismin yaygın takma adlarıdır.
Boris – Dövüş ya da dövüşçü. Alternatif yazımlar Boris veya Barys’dir.
Ivan – Tanrı lütufkârdır.
Grigori – Dikkatli ol. Igor ve Grigori, bu Rus adı için ortak takma adlardır.
Maksimilian – Lehçe ve Rusça kökenli, en büyük anlamına gelen bir isim. Bu isim için sevimli bir takma ad Maksym’dir.
Nazar – Popüler bir Hıristiyan adı, Nasıralı veya Mesih’in takipçisi anlamına gelir.
Pavlo – Küçük. Alternatif sürümler Pavel, Paviel ve Paval’dır.
Ruslan – Aslan gibi biri.
Slava- Rus ve Slav kökenli bir isim, ihtişamı yansıtan anlamına gelir. Stanislav ve Stas alternatif versiyonlardır.
Vasil – Kraliyet veya muhteşem. Alternatif versiyonlar Vasily ve Vasili’dir.
Bohdan – Tanrı’nın armağanı, hükümdarı veya güçlü dünya.
Dmytro – Dünyanın sevgilisi.
Fedir – Tanrı’nın armağanı anlamına gelen Yunanca Theodore adının Ukraynalı bir varyasyonu.
Kyrylo – Efendim.
Mykhailo – Tanrı gibi biri.
Mykola – Halkın zaferi.
Rostyslav – Zaferi artırmak için.
Volodymyr – Ünlü hükümdar.
Antin – Latince. Övgüye değer.
Marko – Latince. Mars’tan.
Petro – Esperanto. Kaya veya taş.
Pylyp – Atların sevgilisi anlamına gelen Yunan kökenli bir Ukraynalı isim.
Taras – Eski Yunanca. Taras, Yunan mitolojisinde Poseidon’un oğullarından biriydi.
Andriy: (Yunanca kökenli) “cesur” anlamına gelir.
Artem: (Yunanca kökenli) “sağlam” anlamına gelir.
Bohuslav (Slav kökenli) “tanrı tarafından yüceltme” anlamına gelir.
Borys (Bulgar kökenli): “halef” anlamına gelir.
Boryslav: “Şöhret için savaşmak” anlamına gelen Boryslav (Slav kökenli).
Danylo (İbranice kökenli) “Tanrı benim yargıcımdır” anlamına gelir.
Davyd: (İbranice kökenli) “favori” anlamına gelir.
Dmitry: (Yunanca kökenli) “Demeter’e adanmış” anlamına gelir.
Estas: (Amerikan kökenli) “yıldız” anlamına gelir.
Kirill: (Yunanca kökenli) “efendi” anlamına gelir.
Mykyta: (Yunanca kökenli) “kazanan” anlamına gelir.
Nazar: (İbranice kökenli) “Nasıralı” anlamına gelir.
Anatoly: “gün doğumu” anlamına gelir.
Evgeny: (Rus kökenli) “soylu aristokrat” anlamına gelir.
Evhen: “iyi doğmuş” anlamına gelir.
Fadeyka (Hıristiyan kökenli) “cesur” anlamına gelir.
Fadeyushka (Hıristiyan kökenli) “cesur” anlamına gelir.
Vanko: (Yunanca kökenli) “Tanrı’nın armağanı” anlamına gelir.
Vasyklo: (Yunanca kökenli) “asil” anlamına gelir.
Yeva: (İbranice kökenli) “yaşam” anlamına gelir.
Heorhiy: (Yunanca kökenli) “çiftçi” anlamına gelir.
Krystiyan: (Hıristiyan kökenli) “Mesih’in takipçisi” anlamına gelir.
Olena: (Ukrayna kökenli) “bölünmüş ikinci” anlamına gelir.
Panas (Yunanca kökenli) “ölümsüz” anlamına gelir. Ukraynalı yazar Panas Myrny bu ismi taşıyor.
Petro: (Yunanca kökenli) “taş” anlamına gelir.
Pylyp: (Latince kökenli) “at sevgisi” anlamına gelir.
Seman: (Yunanca kökenli) “Tanrı’yı dinleyen” anlamına gelir.
Sergiy: (Roma kökenli) “koruyucu” anlamına gelir.
Symon: (Polonya kökenli) “işiten” anlamına gelir.
Bernamegeh Türkçe