Ürdün ya da resmî adıyla Ürdün Hâşimi Krallığı, Orta Doğu’da bulunan bir Arap ülkesidir. Kuzeyinde Suriye, kuzeydoğusunda Irak, güneyinde ve doğusunda Suudi Arabistan, batısında İsrail ve Batı Şeria yer almaktadır. Başkenti Amman olan Ürdün’ün resmî dini İslam, resmî dili ise Arapçadır.
Ürdün isminin aslı Ürdün Nehri’nden gelir. Ürdün kelimesinin aslı olan JORDAN, “Jor” kelimesi; Ürdün’deki Kutsal Elmar nehrinden, “Dan” ise; bazı dillerde o bölgedeki yaşayan halka verilen isimdir. Zaman içerisinde “Urdun” ismini almıştır. Araplar ise onu El-Urdun olarak adlandırmışlardır.
Orta Doğu, Suudi Arabistan’ın kuzeybatısında bir ülke olan Ürdünün coğrafi konumu: 31 00 Kuzey enlemi, 36 00 Doğu boylamıdır.
Yüzölçümü: 92,300 km², Sınır komşuları: Irak 181 km, İsrail 238 km, Suudi Arabistan 728 km, Suriye 375 km, Batı Şeria 97 km’dir. İklimi: Kuru çöl iklimi. Batı kısımlarda Kasım – Nisan ayları arasında yağmur mevsimi yaşanır. Doğal kaynakları: Fosfat, potas olup petrol yönünden zengin değildir.
Ürdün istatistik kurumuna göre Ürdün’ün 2011’de nüfusu 6,249,000’dir. Bu sayı 2009 yılında yaklaşık 6,300,000 idi. 2004 yılı rakamlarına göre Ürdün’de hane sayısı 946.000 hane başına düşen insan sayısı ise 5,6 oranındaydı.
Ürdün’deki Kürtler
Ürdün’deki Kürtlerin Nüfusu
Ürdün’deki Kürtler, Ürdün’de doğan veya Ürdün’de ikamet eden Kürt kökenli insanları ifade eder. Ürdün’deki Kürt nüfusu yaklaşık 30.000 ile 100.000 arasında tahmin edilmektedir. Ancak Kürt nüfusun ne kadar olduğu ile ilgili yapılmış resmi bir sayım elde bulunmamaktadır.
Kürtler çoğunlukla Amman, Irbid, Salt ve Zarqa şehirlerinde yaşamaktadırlar.
Ürdün’deki Kürtlerin Durumu
Yaklaşık 100 yıllık topluluk, Ürdün toplumuna neredeyse tamamen entegre olmuştur. Giden Kürtlerin büyük çoğunluğu asimile olmuş durumdalar.
Kürtler, Selahaddin Eyyubi hanedanının kurulmasıyla 1173’ten beri Ürdün’de yaşıyor. Osmanlı İmparatorluğu’nun ordusundaki Kürtler daha sonra Tuz’a yerleşmişlerdi.
1920’lerde ve 1930’larda Türkiye’deki Kürt ayaklanmaları ile birlikte Kürtler Ürdün’e gitmek zorunda kaldı, 1948 Filistin göçü ve 1967 Filistin göçü sırasında Filistin’den Ürdün’e göç eden Kürtler oldu.
Kürtlerin bir kısmı Körfez Savaşı’ndan sonra Irak’tan Ürdün’e göç ettiler.
İran İslam devriminin bir sonucu olarak Ürdün’de mülteci olarak çok sayıda İranlı Kürt de var.
Suriye’den 1930, 1950, 1960 yıllarında ve en son yaşanan iç savaştan sonra Ürdün’e giden sayıları 5 bini bulan önemli bir Kürt nüfus var.
Örgütlenme deneyimleri çok zayıf Ürdün Kürtlerinin dilsel ve kültürel talepleride bulunmamakta. Ürdün’de zenginleşmiş Kürt burjuvazisininde Kürtlere dair projeleri yok. Çok konuşan ama hiç iş yapmayan bir diyaspora ile karşı karşıyayız bu ülkede.
Federe Kürdistan Hükümeti’ninde Ürdün ile geliştirdiği sosyal, siyasal ve ekonomik ilişkilerden dolayı Ürdün’deki Kürtlerin dilsel ve insani hakları ile ilgili bir çalışma ve talebi yok. Magazinel bir iki televizyon programının dışında kimsenin Ürdün Kürtlerine el attığı yok.
Eski Ürdün Başbakanı Saad Jumaa’nın Kürt kökenli olduğu bazı yayın organlarında belirtilmişti.
Arap dili, kültürüyle eğitim görmüş, yetişmiş, Araplaştırılmış Ürdün Kürtlerinin bu durumdan kurtarılması için gerekli çalışmaların yapılması gerektiği ortadadır.
Bernamegeh Türkçe
UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin
başlatılabileceğini lütfen unutmayın!
