Van’da kale kalıntısının bulunduğu alanda Urartu tapınağı bulundu
Van’da Urartulara ait Körzüt Kalesi kalıntılarının bulunduğu alanda yürütülen kazı çalışmalarında, rizalitsiz (köşe çıkıntısız) tapınak ile seramik, takı ve sikkeler gün yüzüne çıkarıldı.
Van’da insan yerleşiminin tarihi MÖ 7000 yıllarına kadar uzanır. Van Kalesi’nin 6 km güneyinde bulunan Tilkitepe ve Van Gölü’nün kuzeyindeki Ernis Mezarlıklarında yapılan kazılarda Kalkolitik, Tunç, Demir çağlarına ait yerleşimler bulunmuştur. Van’da 20. yüzyıla kadar Ermeni, Türk, Kürt, Arap nüfus yaşamıştır. Gelenekleri Osmanlı ve İran etkisinde gelişmiştir. Van farklı kültürlerin ve toplulukların bir arada yaşayabildiği güzide bir coğrafyadır.
Şehri ilk kuran Asur Kraliçesi Semiramis’tir. Urartular zamanında şehir bir imparatorluk merkezi haline gelmiş ve Urartuların başkenti o zaman Van’a verdikleri isim ile Tuşpa olmuştur. Urartular’dan kalma Van Kalesi, 3000 yıldır hâlâ ayaktadır. Van Kalesi’nde Urartular’dan kalan kaya ve oda mezarları, tapınaklar, yazıtlar ve bazı yapılar bulunur.
Van’ın medeni tarihi Urartular ile başlar. Van, bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi ve Ermenistan ile civarındaki toprakları kapsayan Urartu Devleti’nin merkeziydi. İskit istilasının ardından zayıflayan Urartular, İran’dan gelen Medler tarafından yıkıldı.
Anadolu Ajansı’nın haberine göre, Van’da Urartulara ait Körzüt Kalesi kalıntılarının bulunduğu alanda yürütülen kazı çalışmalarında, rizalitsiz (köşe çıkıntısız) tapınak ile seramik, takı ve sikkeler gün yüzüne çıkarıldı.
Muradiye ilçesine 9 kilometre uzaklıktaki Uluşar Mahallesi’ndeki kayalık alana Urartu Kralı Menua tarafından inşa edilen kalede, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Van Müzesi başkanlığında 2016’dan sonra ilk kez kazı çalışması başlatıldı.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Sabahattin Erdoğan’ın bilimsel danışmanlığında, Muradiye Kaymakamlığı ve Belediyesinin de desteğiyle geçen ay başlatılan kurtarma kazısında, 8 metre yüksekliğinde sur duvarları tespit edildi.
Kalıntıların bulunduğu alanda ayrıca 140 santimetre yüksekliğinde, 8 metre uzunluğunda ve 7 metre genişliğinde rizalitsiz tapınak, Orta Çağ’a ait sırlı ve sırsız seramikler, oda mezar, bilezik ve boncukları ile Bizans dönemine ait sikke gün yüzüne çıkarıldı.
“Turizme katkı sağlayacak”
Kazı alanında incelemelerde bulunan Kaymakam ve Belediye Başkan Vekili Melih Aydoğan, AA muhabirine, Urartu medeniyetinin ilk kalelerinden birinde başlatılan çalışmanın ilçenin turizmine katkı sağlayacağını söyledi.
Yaklaşık 3 bin yıl önce bölgede yaşayan Urartulara ait eserlerin gün yüzüne çıkarıldığını belirten Aydoğan, “Bölgemizin önemli tarihi eserlerinden biri olacak ve turizme katkı sağlayacak. Buna inanıyoruz.” dedi.
Dr. Öğretim Üyesi Erdoğan ise Urartu Kralı Minua’ya ait bir tapınak yapısını tespit ettiklerini aktardı.
Önemli bir alanda çalışma yürüttüklerini vurgulayan Erdoğan, şu bilgileri verdi:
“Bildiğimiz Urartu tapınaklarından farklı olarak rizalitsiz bir tapınak. Urartu kaleleri içindeki en erken tapınak yapılarından biri olduğunu düşünüyoruz. Kaleyi çevreleyen surlar da tapınağımız gibi çok önemli çünkü Urartu kaleleri içinde mevcut yüksekliği en fazla olan surlar. Körzüt Kalesi bu anlamda da çok önemli. Yaklaşık 3 hektarlık alana sahip kalede saray yapıları, depo, tapınak ve kamusal alanlardan oluşan çok ciddi bir yapılaşma söz konusu. Kalenin Urartular tarafından kurulduğunu biliyoruz ancak buluntulardan Urartu sonrasında da kullanıldığı görülüyor. Orta Çağ dönemine ait çok sayıda sırlı ve sırsız seramikler, Bizans dönemine ait bir sikke bulundu. Bunlar, Urartu sonrası yerleşimine dair en önemli bulgularımız arasında yer alıyor.”
“Kazılar uzun aradan sonra tekrar başladı”
Van Müze Müdürü Fatih Arap da Urartular dönemine ait önemli bir kazı çalışması yürüttüklerini belirtti.
Kale kalıntısında önemli buluntuların ortaya çıkarıldığını anlatan Arap, “Muradiye Ovası’nda yer alan kayalık tepede yer alan 325×110 metre ölçülerindeki Körzüt Kalesi, Urartu Kralı Minua tarafından milattan önce 810-785 yıllarında inşa edilmiş. En erken kalelerden biri. Yapılan kazılarda Kral Minua tarafından inşa edilen rizalitsiz tapınak ve çok sayıda seramik parçaları, takılar gün yüzüne çıkarıldı.” diye konuştu.
