Dünyanın bilinen ilk vicdani retçisi, Roma İmparatorluğu dönemi Kuzey Afrika’sındaki Numidiya topraklarında yaşayan 21 yaşındaki Maximilian’dır. Maximilian Roma ordusuna çağırıldığında, askerlik yapmayı inatla reddetmiş ve Romalılar tarafından idam edilmiştir.
Bu hakkın uygulanması ülkelere göre farklılık gösterebilmektedir. Bazı ülkeler zorunlu askerliğe alternatif olarak vicdani retçilere kamu hizmetinde bulunma olanağı sunarlar. Birey kamu hizmetini de redderse buna “total ret” denir.
Vicdani retçilere göre kendilerinin tavrı, yaşamını düşündüğü gibi sürdürmek istemenin, bütün insanlar gibi kendilerinin de en doğal hakkı olduğunu, bu meşruiyete dayalı olarak ve gizlenme gereği duymadan yaşama isteğini duyurup, bütün sonuçlarına katlanılacağı bir eylem biçimidir.
En çok karşılaşılan ret nedenleri şunlardır:
Düşman olsa bile insan öldürmeyi ahlaki bulmamak,
Hiyerarşik ve statüsel yapılandırmalarda yer almayı ahlâki bulmamak,
Güncel sorunlardan dolayı o ülkenin silahlı birliğinde bulunmayı ideolojik veya dini inanca aykırı bulmak.
1948 yılında “vicdan” meselesi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 18. Maddesinde ele alınmıştır. Bu maddeye göre: “Düşünce, vicdan ve dini özgürlük herkesin hakkıdır; bu hak dini ve inançları değiştirme özgürlüğünü, ve tek başına ya da diğer insanlarla bir arada, halka açık ya da bireye özel olarak dini inançları açıkça uygulama ve aktarma haklarını kapsamaktadır. “ Bu beyan 10 Aralık 1948’de Genel Kurul’da 48 kabul, 0 ret ve 8 çekimser oyla onaylanmıştır.
Vicadani Ret Belgeseli
Vicdani ret, bir bireyin politik görüşleri, ahlaki değerleri veya dinsel inançları doğrultusunda zorunlu askerliği reddetmesidir. Vicdani retçiler kendilerini antimilitarist ya da pasifist olarak tanımlayabilmektedirler. Bu hakkın uygulanması ülkelere göre farklılık gösterebilmektedir.
Vicadani Ret Belgeselinin Künyesi
Yönetmen/director: Cüneyt Sekerci, Hasan Çimen
Yapim yönetmeni/executive producer: Cüneyt Sekerci, Hasan Çimen
Kameraman/camera: Nalan Ulutürk, Ergün Demir, Özlem Güngör
Müzik/music: Özgür Yalçin
Metin/script: Hasan Çimen, Ahmet M. Ögüt
Kurgu/editing: Ümit Kivanç
Animasyon/animation: Emrah Ablak, Tan Yücel, Ahmet Ögüt
