Edip Akbayram, 29 Aralık 1950 tarihinde Gaziantep’te dünyaya geldi. Henüz dokuz aylıkken çocuk felcine yakalandı. Çocukluğunu bu hastalığın pençesinde geçirdi.
Edip Akbayram’ın müziğe tutkusu çocukluk yıllarında kendini gösterdi. Akbayram o seneler için “Haftalığımdan biriktirdiğim paralarla ünlü pop şarkıcılarının konserlerine gider, eve döndüğümde aynanın karşısında onların taklitlerini yapardım.” demiştir.
Henüz çocukluk yıllarında bir orkestra kurdu. Amatör olarak evlerinin civarında bulunan bir düğün salonunda çalıştı.
Lisede arkadaşlarıyla kurduğu orkestrada Pir Sultan’ın, Karacaoğlan’ın deyişleri üzerine yaptığı besteleri çalıp söyledi. İlk plağı “Kendim Ettim Kendim Buldum’u” lise yıllarında yaptı.
İlk plağını çıkardığı grubun ismi Siyah Örümcekler’di. Plak da “Siyah Örümcekler-Gaziantep Orkestrası” ve “Edip Akbayram ve Siyah Örümcekler” başlıkları altında iki farklı baskıyla piyasaya çıktı.
Gaziantep’ten sonra Adana müzik yaşamında ikinci adresi oldu. Adana, Akbayram’ın kurduğu orkestrayla ilk kez sahneye çıktığı şehirdir. Daha sonra Adana’da “Beyaz Saray” adlı bir gazinoda çalıştı.
1968’da liseyi bitirdi ve İstanbul’a gitti. Liseyi bitirdiği zaman hep öğrenmeyi istediği meslek olan doktorluk eğitimi almak için üniversite sınavlarına girdi ve diş hekimliği bölümünü kazandı. Yine de müzik tutkusu ağır bastı ve bu meslekten vazgeçerek kendini müziğe adadı.
İstanbul’a geldikten sonra 1971 yılında Altın Mikrofon Yarışması’na katıldı. Âşık Veysel’in bir şiirinden esinlenerek bestelediği ilk bestesi “Kükredi Çimenler” ile birinci oldu.
Edip Akbayram 1971 yılında Barış Manço’nun Moğollar’la doldurduğu İşte Hendek İşte Deve – Katip Arzuhalim plağını Nejat Taylan Orkestrası ile kaydetti. Plak Nejat Taylan Orkestrası adına piyasaya sürüldü.
1974 yılında Dostlar Orkestrası’nı kurdu ve Anadolu pop müziğinin önde gelen isimlerinden biri oldu. Daha sonra “Kara Kuzu”, “Deniz Üstü Köpürür” ve “Garip” isimli 45’liklerle ödüller aldı ve ünü dünya çapında duyulan bir sanatçı haline geldi.
“Aldırma Gönül” ve “Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz” isimli parçalarıyla satış rekorları kırdı. Altın Plak kazanan sanatçının çeşitli kuruluşlar tarafından verilen 250 civarında ödülü bulunmaktadır.
80’li yıllar Edip Akbayram ve benzeri müzik yapanlar için zor yıllardı. 1981 ve 1988 yılları arasında bestelerinin TRT’de çalınması yasaklandı.
Ama 90’ların ortasından itibaren, özellikle “Türküler Yanmaz” isimli albümüyle yeni bir çıkış yakaladı ve kendi çizgisinden ödün vermeden yoluna devam etti.
Akbayram bu albümü Sivas Katliamı’nda yaşamını yitirenlere adamıştır. Bu albümde Can Yücel’in, Oktay Rıfat’ın, Ahmed Arif’in, Vedat Türkali’nin yapıtlarından bestelediği şarkılar bulunmaktadır.
Edip Akbayram başlangıçtan itibaren ne yapmak istediğini şu şekilde belirtmiştir: “Kalıcı bir şeyler yapmak istiyordum. Fikret Kızılok ve Cem Karaca’nın Anadolu ezgilerini pop çizgisinde söylemelerini örnek olarak aldım. Renk ve çizgide tamamen bir Edip Akbayram olarak geliştirdim. Toplumcu müzik yapmak istedim. Müziğimde geniş halk kitlelerinin yaşamı, sorunları olmalıydı. Ancak sivri, ucuz kahramanlıklardan da uzak durmaya çalıştım. İnançlarımdan, düşüncelerimden, politikamdan taviz vermeden, müzik tekniğinden yararlanarak, sorunlu, yoksul, geniş halk kitlelerine ulaşmak, daha çağdaş bir şeyler yapmak istiyordum.”
1979 yılında Ayten Hanım ile evlenendi. Sanatçının, bu evliliğinden Türkü ve Ozan adlarında bir kız ve bir erkek çocuğu dünyaya gelmiştir.
Çalışmaları:
Albümleri (LP/MC/CD):
Mayıs (2012)
Söyleyemediklerim (2008)
Dün ve Bugün 3 (2005)
Dün ve Bugün 2 (2004)
33’üncü (2002)
Selam Olsun (2001)
İlk Günkü Gibi (1999)
Dün ve Bugün (1998)
Yıllar (1997)
Güzel Günler Göreceğiz (1996)
Türküler Yanmaz (1994)
Bir Şarkın Olsun Dudaklarında (1993)
Unutamadıklarım (1992)
Hava Nasıl Oralarda? (1991)
Senden Haber Yok (1991)
Şahdamar (1990)
Özgürlük (1988)
Yeni Gelen Güne Türkü (1986)
Dostlar 1985 (1985)
Dostlar 1984 (1984)
Nice Yıllara Gülüm (1982)
Nedir Ne Değildir? (1977)
Edip Akbayram (1974)
45’likleri:
Kendim Ettim Kendim Buldum – Çiçeklerin Dili (Siyah Örümcekler) (1970)
Kükredi Çimenler – Boşu Boşuna (1972)
Anam Ağlar Başucumda Oturur – Sev Beni Beni
Deniz Üstü Köpürür – Dumanli Dumanli Oy Bizim Eller (1973)
Değmen benim Gamlı Yaslı Gönlüme – Yakar İnceden İnceden
İnce İnce Bir Kar Yağar – Dağlar Dağladı Beni (1974)
Garip – Kaşların Karasına
Kolum Nerden Aldın Sen Bu Zinciri – Gam Üstüne Gam Yapılır (1975)
Mehmet Emmi – Affetmem Seni (1976)
Zalim Zalim – Kahpe Felek
Aldırma Gönül – Sen Açtın Yarayı (1977)
Analara Kıymayın Efendiler – Adiloş Bebe (1978)
Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz – Gidenlerin Türküsü (1979)
Bugün Bizde Bayram Var – Bu Yıl Benim Yeşil Bağım Kurudu (1981)
Bernamegeh Türkçe