Aşık İhsani, 1932 yılında Diyarbakır’da dünyaya geldi.
Diyarbakır’ın yoksul bir köyünde doğdu.
Kimlikteki adı İhsan Sırlıoğlu’dur.
Henüz küçük yaşlardayken şiir yazmaya başladı.
İki yaşındayken babası Filit’i kaybeder ve annesi tarafından sıkıntılı ve yoksul bir ortamda yetiştirilir.
Çalışmak için devamlı diğer köylere ve şehirlere gitmeye başladı.
17 yaşındayken İstanbul Büyükçekmece Mimarsinan Köyü’nde maden ocağında çalışmaya başladı.
Maden kapanınca da lastik fabrikalarında çalıştı.
Daha sonra Erzurum’a askerlik yapmaya gitti.
Askerlik sonrası kendi başına saz çalmaya başladı.
Sazıyla ve türküleriyle Anadolu’yu dolaştı.
Seyehatlerinin birinde Manisa Tarzanı ile tanıştı ve bir süre onun yanında kaldı.
Aşık İhsani türkülerini Güllüşah adındaki hayali bir kıza söylemektedir.
1957 senesinde Uşak Şeker Fabrikası’nda çalışmaya başladı.
Uşakta bir hapishane müdürü ona senin Güllüşah’ı bulduk dedi.
Bulduğu kız her ne kadar Aşık İhsani’nin hayallerindeki Güllüşah olmasa da bu kızla evlendi.
İhsani ona da saz çalmayı öğretti ve birlikte il il dolaşmaya başladılar.
Bu ikili halk tarafından yoğun bir ilgi görmeye başladı.
Bu ikilinin Aşık İhsani ve Güllüşah isimli kitabı yayınlandı.
1958 yılında Ankara Radyosu Yurttan Sesler programının şefi Muzaffer Sarısözen tarafından programa davet edildiler.
Her hafta Çarşamba günleri Güllüşah ile beraber radyoda türkü söylemeye başladılar.
Aşık İhsani 1970’li yıllarda çok popüler olan bir halk ozanı haline geldi.
Demokrat Parti ile başladığı politik yaşamına Türkiye İşçi Partisi ile devam etti.
Sert üslubuyla ve açık anlatımıyla devrimcilerin ozanı olarak adlandırıldı.
İstihbarat arşivlerinde kendi deyimiyle iki el arabası kadar dosyası bulunmaktadır.
Aşık İhsani, Celâl Bayar ve Adnan Menderes ile tanıştı ve görüşmeye başladı.
DP’nin mitingleriyle Türkiye’de dolaştı.
“Evvel Allah sonra Demokrat Parti” ve benzeri şeklinde şarkılar yaptı.
Bu esnada 27 Mayıs Darbesi oldu.
Türk Ocakları’nın 51. Yıldönümü vesilesiyle TRT‘de verilen bir törende sahneye çıkarıldı.
Sakalı göğsünde, saçı belinde bir şekilde sahneye çıktı.
İhsani’nin söylediği türkü o dönemin Başbakanı Fahri Özdilek tarafından beğenilmedi.
Başbakan ayağa kalkarak “Atın şu komünisti oradan …” der ve İhsani şaşkınlık içinde kendini karakolda bulur.
Bir yıl sonra Fransızlar tarafından yapılan bir Türkiye tanıtım filminde karısı ve oğlu Garip ile beraber filmde rol alırlar.
1962 yılında milletvekilleri maaşlarına yapılması istenen zam ile ilgili kararın görüşüldüğü günlerde meclise gitti ve protesto gösterilerinde bulundu.
Belçika Kültür Bakanı ile bir Türkiye ziyareti sırasında tanıştı ve seyahat dönüşü “Saçı ve sakalı gibi uzun görüşlü Aşık İhsani” olarak Belçika gazelerinde yer aldı.
Türkiye İşçi Partisi’nin kurulmasıyla sol hareketlere eğilim gösterdi.
İlk yazdığı devrimci şiir “Korkuyorlar, korkacaklar, korksunlar, Geliyoruz, geleceğiz, yakındır” dizeleri olan şiiridir.
Daha sonra verdiği röportajlarında bu döneme kadar olan hayatını cahillik olarak tanımladı.
Bu süreçte Ağalı Dünya isimli kitabı yayınlandı.
Daha önce saflarında bulunduğu Adalet Partisi ile düşman oldu.
22 Kasım 1967 tarihinde öğrenci örgütlerinin organize ettiği Kıbrıs mitingi sırasında Deniz Gezmiş ile beraber Amerika Birleşik Devletleri bayrağını yaktı.
Şiirleri pek çok dergide yayınlandı.
Bu arada Çetin Altan ile tanıştı.
Çetin Altan ve sol çevreden birçok kişi onun kaleme aldığı şiirlerin, kitapların Sovyetler Birliği’nden gönderildiğinden şüphelendiler.
Bu şiirleri okul yüzü görmemiş birinin yazabileceğine inanmadılar.
Aşık İhsani’yi konunun uzmanı olan Pertev Naili Boratav’a götürdüler.
Uzman Boratav, İhsani’yi dinledi ve “İhsani bir halk ozanıdır.” diyerek İhsani üzerindeki şüpheleri dağıttı.
1977 yılında Almanya ve Belçika’ya gitti ve bu ülkelerde televizyon programlarına katıldı ve çeşitli ödüller aldı.
1979 yılında Avustralya’ya gitti.
Son yıllarında Diyarbakır’da yaşadı.
17 Nisan 2009 tarihinde evinde yapılan belgesel çekimleri sırasında aşırı heyecan sebebiyle fenalaştı ve hastaneye kaldırıldı.
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Cerrahi Servisi’ne yatırılan Aşık İhsani’nin tansiyonunun yükselmesi sonucu beyin kanaması geçirdiği belirtildi.
Yoğun bakım ünitesinde tedavi altına alınan Aşık İhsani, 21 Nisan 2009 tarihinde sabah saatlerinde hayatını kaybetti.
Diyarbakır’ın Şehitlik semtindeki mezarlığa defnedildi.
Kitapları:
*Aşık İhsani’nin Hayat Hikâyesi ve Şiirleri (1960)
*Ağalı Dünya 2 cilt (1964-1965)
*Yazacağım (1966)
*Bakalım Hele (1967)
*Ozan Dolu Anadolu (Gezi, 1973)
*Bak Tarlanın Taşına (1974)
*Vur Ağanın Başına (1975)
*Dünden Bugüne Aşık İhsani (1976)
*Beyaz Köle (1985)
*Düş Değil Bu (1993)
*Bıçak Kemikte (2002)
Bazı Albümleri:
*[1968] Aşık İhsani – Baş Müdür Bey & Kalkın Dostlar
*[1972] Aşık İhsani – Zulüm
*[1974] Aşık İhsani – 1
*[1979] Aşık İhsani – Yaşamak Bu Değil
*[1984] Aşık İhsani – Kerem ile Aslı
*[1988] Aşık İhsani – Hadi Benim Türkiyelim
*[1989] Aşık İhsani – Taban Uyaniyor [Mektup]*[2000] Aşık İhsani – 68’den 2000’e Kızıldere
*[2002] Aşık İhsani – Kendi Sesinden Şiirler & Duvar 2
Bernamegeh Türkçe
