Kimlikteki adı Hacı Çiçek olan sanatçı Gavur Hacı, 1952 yılında dünyaya geldi.
1960’larda Kale’ye yakın Varlık Mahallesi’ne Çiçek ailesi göçer. Malatya Doğanşehir’den gelen aile çoğunlukla müzikle uğraşan bir ailedir.
Çiçek ailesinin bir ferdi olan 1952 doğumlu Hacı da babasının zoruyla müziğe başladı. Babası da keman çalan Hacı Çiçek, gavur icadı olan bu aleti yine babasından öğrendi.
Kemanın yayını iki defa kafasına vuran babası “temiz çal” der ve Hacı Çiçek de korkusundan kemanı öğrenir. Söylediğine göre sonraları düğünlere gide gide kemanı ilerletir.
Adıyaman’ın köylerindeki düğünlerde yörenin müziğini daha bir iyi tanır. Ünü yayılmaya başlayınca da Antep’teki barak köylerinin düğünlerinde çalmaya başlar, böylece barak’ı da daha yakından tanır.
Rivayete göre Dilber Ay’la çalıştığı bir dönemde Gavur Hacı oturur ve kemanı çalmaya başlar. Kemandan iniltili sesler çıkararak çaldığı için Dilber Ay “etme gavur Hacı hanın harab olmaya” der ve o tarihten sonra bu adla anılmaya başlar.
Kemanını 30-35 sene boyunca da elinden düşürmez ve Adıyaman’ın müziği Şirvani ile barakı kendi müziğinde bir araya getirme cesareti gösterir. Adıyamanlılar ona “he babo he”, Antepliler “heye gardaşım heye” diyerek; Dilber Ay “ölme Hacı ölme” diyerek hep bağrına basar.
Harfane ve Barak Gecelerinde çalan Gavur Hacı, yerel müziğe saf bir yerden yaklaşmıştır. Evlerde yapılan bu müzik, dinleyici ile müzisyen arasında bir ticaret anlaşmasından çok bir ortak üretimdir, çünkü bu ilişkide iki taraf da birbirine normalden fazla yaklaşmıştır.
Fakat zaman içinde yerel TV kanallarının artmasıyla beraber Sıra Gecesi, Barak Gecesi veya Harfane Gecesi gibi toplanmalar millileştirilmek ya da milli folklor altında sınırlandırılmak istenmiştir ve dolayısıyla dinleyici ile icra arasına bir set çekilmiştir.
Hal böyle olunca da dinleyici bahsettiğimiz gecelere neredeyse turistik bir algıyla yaklaşmıştır. İşte Gavur Hacı bu gecelerin turistikleşmeden önceki ve sonraki sınırını belirleyen çizgide yer alır.
Adıyaman’da, akraba 2 aile arasında kız kaçırma meselesinden çıkan tartışma, tabanca, bıçak, taş ve sopaların kullanıldığı kavgaya dönüştü. Olayda, ‘Gavur Hacı’ lakaplı keman sanatçısı Hacı Çiçek öldü, 11 kişi yaralandı.
Çiçek ve Polat aileleri arasında aynı gerekçeyle tartışma çıktı. İki ailenin telefonla çağırdığı yakınlarının da katılmasıyla büyüyen tartışma, kısa sürede tabanca, bıçak, taş ve sopaların kullanıldığı kavgaya dönüştü.
Kavgada tabancayla vurulan, bıçak, taş ve sopa darbelerine maruz kalarak yaralanan Çiçek ve Polat ailelerine mensup 12 kişi olay yerine gelen ambulans ve özel araçlarla kentteki çeşitli hastanelere götürüldü. Acil serviste tedaviye alınan yaralılardan, İbrahim Tatlıses başta olmak üzere birçok ünlü sanatçının orkestrasında da görev alan yerel keman sanatçısı olan ’Gavur Hacı’ lakaplı Hacı Çiçek, doktorların çabasına karşın kurtarılamadı.
’Gavur Hacı’ lakaplı Hacı Çiçek, göğsüne aldığı bıçak darbesiyle 28 Temmuz 2014 tarihinde yaşamını yitirdi.
Kaynaklar:
-A. Hamit Akın, Adıyaman’ın vurulan son gavuru: Gavur Hacı, Duvar.
-Tatlıses’in kemancısı ‘Gavur Hacı’ öldürüldü, Posta gazetesi.
Bernamegeh Türkçe
