NADİR NADİROV

NADİR NADİROV’UN HAYATI VE ESERLERİ

Nadir Nadirov, 6 Ocak 1932 senesinde Sovyetler Birliğine bağlı Nahçıvan Özerk bölgesinde Qîqaçê köyünde dünyaya geldi.

Ailesi 1925 yılında Van’dan Nahçıvan’a göç etti. Nadirov’un ailesi o henüz 5 yaşlarında iken 1937 senesinde bu sefer de Stalin döneminde trenlere doldurularak Kazakistan’a sürgün edildi.

Nadirov, Gogol Devlet Pedagoji Enstitüsü Kimya ve Biyoloji Bölümü’nü başarıyla bitirdi. Mezun olduktan sonra bir süre öğretmenlik yaptı.

1956 yılında Moskova’daki Lenin Enstitüsü’nde mastırını tamamladı. 1967’de Kimya bilim dalında doktorasını yaptı. 1970’de profesörlük unvanını aldı. 1983’de akademisyen olarak büyük başarılara imza attı.

Uluslararası Bilim Akademisi üyeliği yapan Nadirov, Kazakistan Kimya Akademisi başkanlığı yaptı.

Sovyet Kürtleri Birliği Onursal Başkanı ve Kazakistan Halk Meclisi üyesi olan Nadirov 1993’ten bu yana Kazakistan Ulusal Bilimler Akademisi’nin daimi üyesi olarak görev yapıyordu.

Kazakistan Başkanlığı içerisinde bulunan azınlıklar delegasyonunda Kürt azınlığın temsilcisi olarak yer aldı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nur Sultan Nazarbayev’in danışmanlığını yaptı.

Nadirov, 1956 yılında Moskova’da yaşadığı dönemde Mele Mustafa Barzani ile de tanışıp görüşmüştür.

Nadir Nadirov her ne kadar siyasi bir lider olmadıysa da, toplumsal bir liderdi. Sovyet Kürtlerinin en önemli liderlerinden birisiydi. Bu nedenle de Sovyet Kürtleri içerisinde manevi bir ağırlığa sahipti.

“Yekbun Toplumsal Organizasyonu” adı altında bir çalışma başlattı. Diğer parçalardaki Kürtlere destek verme ve onlarla birlikte mücadele etme temelinde 1990’larda kurulan “Sürgünde Kürt Parlamentosu” bünyesinde faaliyetler gösterdi. Bir süreliğine “Kazakistan Kürtleri Birliği’nin” başkanlığını yaptı.

Nadirov, Kürtlerin dramını “Sovyetler Birliği’nde Kürtler” adlı kitabında “Moskova’daki öğrencilik yıllarımda kimse Kürtleri tanımıyordu. Bana milliyetimin ne olduğunu sorduklarında Kürt olduğumu söylüyordum. Kimse bilmiyordu. Nasıl bir millettir, nerde yaşıyorlar, tarihleri var mı, dilleri var mı diye bana soruyorlardı. Artık herkes Kürtleri tanıyor.” diye yazmıştır.

Prof. Dr. Nadir Nadirov, 24 Ağustos 2021 yılında Kazakistan’ın Nur-Sultan şehrinde 89 yaşında yaşamını yitirdi.

Nadir Nadirov’a Verilen Akademik Ünvanlar

1968 – Kimya Doktoru
1970 – Profesör
1983’ten beri – Kazak SSR Bilimler Akademisi Akademisyeni
1990’dan beri – Uluslararası Ekolojik Yeniden Yapılanma Akademisi Akademisyeni
1992’den beri – Rusya Doğa Bilimleri Akademisi Akademisyeni
1995’ten beri – Kazakistan Cumhuriyeti Önleyici Tıp Akademisi Akademisyeni
1996’dan beri – Uluslararası Mühendislik Akademisi Akademisyeni (MIA, 1996)
-Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Mühendislik Akademisi Akademisyeni
-Başkurdistan Bilimler Akademisi Fahri Akademisyeni.

 

Nadir Nadirov’un Bulunduğu Pozisyonlar

*Kazakistan Mühendislik Akademisinin Kurucusu (1991);
*Kuruluşundan bu yana (1995) Kazakistan Halk Meclisi Üyesi;
*Uluslararası Vakıf Yönetim Kurulu Üyesi D. A. Kunaev (1992);
*Kazakistan Cumhuriyeti Kürtleri “Barbang” Derneği Başkanı (1996-2003);
*Kazakistan Cumhuriyeti Kürtleri Berbang Derneği Onursal Başkanı (2003’ten beri);
*”Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Seçimlerini Kontrol Eden Kamu Komitesi” STK Yönetim Kurulu Üyesi (1998-1999);
*OOC KazMunayTeniz A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi (07.2011);
*Akademisyen N. K. Nadirov Uluslararası İnsani Vakfı Başkanı (2005)

Nadir Nadirov’un Aldığı Ödüller

SSCB

*1967 – RSFSR’nin halk eğitiminin mükemmel öğrencisi
*1980 – Kazak SSR’sinin bilim ve teknolojisi alanında Devlet Ödülü sahibi
*1981 – Kızıl Bayrak İşçi Nişanı
*1982 – Kazak SSC’nin Onurlu Bilim Adamı
*1983 – I.M. Gubkin Ödülü
*1985 – Göğüs Zırhı “SSCB’nin Mucidi”
*1991 – SSCB’nin fahri petrolcü
*SSCB’nin sayısız madalyası
*VDNH madalyaları

Kazakistan

*1998 – “Astana” Madalyası
*1999 – Kurmet Nişanı
*1999 – “Kazakistan petrol endüstrisinin 100 yılı” madalyası
*2001 – “Kazakistan Cumhuriyeti’nin 10 yıllık bağımsızlığı” Madalyası
*2002 – “Kazakistan Cumhuriyeti biliminin gelişimindeki esaslar için” madalyası
*2004 – “Bakire Toprakların 50 Yılı” Madalyası
*2006 – Kazakistan Cumhuriyeti Dostyk II derecesi Nişanı
*2008 – “Astana’nın 10 Yılı” Madalyası
*2011 – “Kazakistan Cumhuriyeti’nin 20 yıllık bağımsızlığı” Madalyası
*2011 – Parasat Nişanı

Diğer ülkeler

*2003 – Fransız Sanayii Teşvik Derneği’nin altın madalyası ( Fransa )
*2003 – Altın madalya. A. M. Podgorny ( Ukrayna )
*2004 – Napolyon madalyası ile Bilim Mareşali ( Fransa )
*Mühendislik Zaferi Nişanı, vb.

Nadirov, 500’den fazla bilimsel makale yazdı. Birçok bilimsel buluşa imza attı. Bu kitaplardan bazıları kimya ve petrol üzerinedir. En bilinen kitabı Kazakistan Kürtleri’dir.

Nadir Nadirov’un Kitapları

-N.K. Nadirov, A.P. Popov, Protein from Petroleum, U.S. Joint Publications Research Service, Springfield, Virginia, -1974. ( Petrolden Protein , ABD Ortak Yayınları Araştırma Servisi, Springfield, Virginia, 1974.)

-N.K. Nadirov, N. S. Nametkin, Podsolevye nefti Prikaspiĭskoĭ vpadiny, 302 pp., Izdvo Nauka Kazakhskoi SSR, 1983.(in Rusça)

-N.K. Nadirov, N. Markovich, Токоферолы и их использование в медицине и сельском хозяйстве, 334 pp., 1991.

-N.K. Nadirov, Kurds of Kazakhstan, 556 pp., 2003 (Rusça). (Kazakistan Kürtleri , 556 s., 2003 (Rusça).)

-N.K. Nadirov, Tengiz: more nefti, more problem, 2003, 9965-405-08-5 (Ne Kadar Petrol O kadar Sorun.)

-N.K. Nadirov, Sovyetler Birliği’nde Kürtler.

Bernamegeh Türkçe

UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin başlatılabileceğini lütfen unutmayın!

AYRICA BAKIN

Avrupa’da hangi ülkeler faşizm ile yönetildi?

20. yüzyılın ilk yarısında faşizm, Avrupa’da birkaç ülkede etkili oldu ve bazıları faşist rejimler altında …

error: LÜTFEN KOPYALAMAYIN OKUYUN!