Samad Behrangi ( Farsça : صمد بهرنگی ; 24 Haziran 1939 – 31 Ağustos 1968) [1] Azerbaycan asıllı İranlı bir öğretmen, sosyal aktivist ve eleştirmen, folklorcu, çevirmen ve kısa öykü yazarıydı .
Başta Küçük Kara Balık olmak üzere çocuk kitaplarıyla ünlüdür .
Döneminin entelijensiyası arasında yaygın olan ve onu İran Halk Fedai Gerillaları Örgütü arasında popüler yapan, ağırlıklı olarak solcu ideolojilerden etkilendi.
Kitapları tipik olarak şehirli yoksul çocukların hayatlarını tasvir ediyor ve bireyi kendi inisiyatifleriyle içinde bulunduğu koşulları değiştirmeye teşvik ediyordu.
24 Haziran 1939’da İran İmparatorluk Devleti Tebriz şehrinin Harandab semtinde doğdu .
İşçi sınıfından bir ailedendi, anne babası Sara ve Ezzat’tı ve iki erkek ve üç kız kardeşi vardı.
Babası mevsimlik işçiydi ve geliri hiçbir zaman yeterli olmadı, babası da milyonlarca diğer işçi gibi Kafkasya’da daha iyi yaşam koşulları için hareket halindeyken İran’ı terk etti ve bir daha geri dönmedi.
İlkokulu ve üç yıllık ortaokulu Tebriz’de bitirdikten sonra kırsal bir öğretmen okuluna kaydoldu.
Daneshsarayea-Keshavarzi’de iki yıl geçirdi ve 1957’de programı bitirdi .
Hayatını İran’ın Doğu Azerbaycan Eyaletinde geçirdi.
Sonraki on bir yıl içinde İran Azerbaycan’ın kırsal okullarında Farsça öğretirken Tebriz Üniversitesi’nden İngilizce lisans derecesi aldı .
1960 yılında ilk hikâyesi Adat ( Alışkanlık) olan hikâyeler yayınlamaya başladı.
İngilizce ve Azerice’den Farsça’ya ve tersi yönde çeviriler yaparak hikaye yazmaya devam etti.
Daha sonra terbiyesiz olduğu iddiasıyla lise öğretmenliği görevinden uzaklaştırıldı ve bir ilkokula atandı.
Daha sonra kültürel çalışmaları çoğalınca itham edilip takibata uğradı ve öğretmenlikten uzaklaştırıldı.
Bir süre sonra cezası ertelendi ve okullarına döndü. Daha sonra öğrenci protestolarına katıldı.
Çocuk hikayelerinin yanı sıra birçok pedagojik makale yazdı ve sözlü İran Azerbaycan edebiyatından birkaç örnek topladı ve yayınladı.
Folklor çalışmaları genellikle , erken ölümünden sonra Behrangi’nin bazı eserlerinin yayınlanmasına yardım eden meslektaşı Behrooz Dehghani’nin yardımıyla yapılmıştır .
Behrangi’nin ayrıca Ahmad Shamlou , Forough Farrokhzad ve Mehdi Akhavan-Sales’in Farsça şiirlerinden birkaç Azerice çevirisi var .
Behrangi, 31 Ağustos 1968’de Aras nehrinde boğuldu ve ölümü Pehlevi hükümetine yüklendi .
Bir ordu subayı olan Hamzeh Farahati’nin boğulduğunda yanında görüldüğüne inanılıyor.
Farahati kitabında ve VOA ile yaptığı bir röportajda Samad’ın boğulduğunu ve SAVAK tarafından öldürülmediğini açık bir şekilde iddia etti.
Tebriz’in İmamieh semtindeki İmamieh mezarlığına (veya Emamiyyeh mezarlığına; Farsça: قبرستان امامیه) gömüldü .