SIVAS GÜRÜN’DE KÜRT KÖYLERİ, AŞİRETLERİ, KÜRTÇE DİL VE LEHÇELERİ  

ALİ BURAN

Gürün’e Gurin veya Tilkerimo denilir. Cumhuriyet öncesi Sivas’ın nüfusu  İstanbul İzmir’den sonra Türkiye’nin üçüncü büyük şehriymiş.

Gürün’ün nüfusu 1884 te Osmanlı nüfus teşkilati umumiye  20,975 kişi . % 50 Ermeni, % 40 Kürt, % 5 Rum ve % 1 Yahudi Gürün’de  kilise, cami, havra ve sinagog varmış.

Merhum kayınbabam Şükrü Ağa anlatıyordu: “İstiklal Savaşı’nda tüm gayrimüslim olanların özellikle Ermenilerin malları tamamen gasp edildi. 1914 sonrası Gürün Nüfusu yörede aşiretlerin taşımacılığıyla 13, 250 düşüyor. Gürün’de bulunan bütün konakların hepsi Ermenilerindir. ”

Gürün’de, haruk (ark) diye bir sulama sistemi var. Yeraltından özel kanallarla tüm evlere su gelir ve bahçeler sulanır. Şehrin bütün bağ ve bahçeleri bu kanal sistemi ile sulamasını yaparlar. Bu Ermenilerin harikası sistem görülmeye değer. Gürün Nüfusu bu gün 2011 yılında 10,000.

Gürün ve Müsluman Hristiyan  mahalleleri:

Müsluman:

1) fetaah Ağa

2) Eminbey (yassıca tepe

3) Sadık Ağa (Çarşıbaşı)

4) Ulyan (Yoncalık –Sümüklü)

5) İhsaniye (Şuul)

Hristiyan  mahalleleri:

1) Mirmisariz

2) Mahtum

3) Cesime

4) Tercon

5) Kotolik

25 yerlesim yeri (15’i Kürt  Alevi, 10’u Türk Kürt  karışık)

 Akpınar, Baglıçay, Bozhüyük, Camiliyurt, Deveçayiri, Güldede, Karakuyu, Karapınar, Kasköy, Konakpınar, Külahli, Magara, Resadiye, Yuva, Ayvalı (karışık), Cevirme (karışık), Davulhüyük (karışık), Eskihamal (karışık), Göbekören (karışık), Kavak (karışık), Yaylacık (karışık), Yelken (karışık), Kaynarca (karışık), Karaören (karışık), Serefli.

Gürün ilçesi

Yazyurdu ( Celikan) kuruluş 1928,  şakşak pınar köy halkı, Malatyadan DİRE’JAN Kürt aşireti olarak GÜRÜN’E göç etmiştir. En çok göç veren köy.

Bozhöyük- Aşireti – Sinemilli – Elbistandan  Göç – Kürtçe – lehçe Kurmanci

Camliyurd –  ‘’    ‘’   ‘’        ‘’      ‘’      Elbistandan   göç ‘’      ”

Akpınar-        ‘’      Canbek      ‘’       ‘’

Deveçayırı  -Sinemilli               ‘’        Elbistandan      göç  ‘’        ”

Yelken –       ‘’                               ‘’         ‘’

Güldere-           ‘’       ‘’                               ‘’                 ‘’

Karakuyu – Sinemilli  -Atmanlı – Elbistan  ve Malatya dan  Göç  ”          ”

Konakpınar-  Çuxraş                                    ‘’                                          ‘’

Koyunlu Koca   -Kürecik Aşireti                 ‘’                               ‘’        ‘’

Başveren- Tümüklü Aşireti               ‘’                                         ‘’

Gelloş- Darende Aşiretlerinden

Yaylacık  – Alxas

Yuva –  Türk Kürt karışık

Şadiyan- Şadiyan aşireti

Çıpıl – Kürt Türken karışık

Reşadiye – Çuxraş Aşirreti – Kurmanci

Kaşköy –                    ‘’            ‘’

AlacaMezar – Alxas ve Kürecik aşireti

Kaynarca – Sinemilli – Kurmanci

Kavak – Şemsiki – Kurmanci ve Türkçe

Sarıçiçek – Kurniyan – Kurmanci

Külahli – Şadiyan – Dili  kısmen Asimile olmuş – Kürt –Türk  karışık.

Karahisar – Ağrı Eleşgirt – kurmanci

Devegeçidi – Sinemlli – Elbistandan göç                       ‘’          ‘’

Beypınarı.    Yerli Sunni Kürt 1930 de  köy kurulmuş   (malkoçoğulları)            ‘’           ‘’

Kızılören-  Türkmen Köyü Karışık – Dil Türkçe

Tepecik – Kısmen Kürt – Kurmanci

Gübbin         ‘’             ‘’                                                                   ‘’            ‘’

Tığmın        

Bernamegeh Türkçe / bernamegeh@gmail.com