1-12 Yıllık Esaret (film)
12 Yıllık Esaret, David Wilson’ın 1853 tarihli aynı adlı köle anlatısından uyarlanmış 2013 İngiliz-Amerikan yapımı tarihsel epik dram filmidir. Film New York Eyaletinde özgür bir siyahi olarak doğmuş olan ve 1841 yılında Washington DC’de kaçırılıp köle olarak satılan Solomon Northup’un 12 yıl boyunca köle olarak geçirdiği yaşamı anlatmaktadır. Film Northup’un 1853 yılında aynı isimle yazdığı Twelve Years a Slave isimli anılarına dayanılarak sinemaya uyarlanmıştır. Anılarını yayınlamadan önce Northup 12 yıl boyunca, Louisiana eyaletinde tarlalarda köle olarak çalışmıştır. Northup’un anılarının ilk bilimsel baskısı, 1968 yılında Sue Eakin ve Joseph Logsdon’un eş editörlüğünde gerekli izinler alınmasının ardından redakte edilerek, doğruluğu kanıtlandıktan sonra basılmıştır.
Film Steve McQueen’in yönettiği üçüncü uzun metrajlı filmdir. Filmin başrolünde Chiwetel Ejiofor rol almış ve Solomon’u canlandırmıştır. Ayrıca filmin yapımcısı Brad Pitt’tir.
2- 42 (film)
42 Brian Helgeland tarafından yazılmış ve yönetilen, Major League kariyeri boyunca 42 numaralı forma giyen oyuncu Jackie Robinson’un Amerikan profesyonel beyzbolunun ırksal entegrasyonu hakkında bir 2013 Amerikan biyografik spor filmi. Film, ABD beyzbol Büyük Ligi’nin ilk siyahi oyuncusu Jackie Robinson’un Brookliyn Dodgers takımı (günümüzde Los Angeles Dodgers) için oynarken çektiği zorlukları ve liglerdeki renk engelini aşma hikâyesini anlatmaktadır.
Film genellikle olumlu eleştiriler aldı ve 40 milyon dolarlık bir bütçeyle 97 milyon doların üzerinde hasılat elde etti. 42, 12 Nisan 2013’te Kuzey Amerika’da gösterime girdi.
3- Amerika Meydanı
Amerika Meydanı (Yunanca: Πλατεία Αμερικής, Plateia Amerikis), Yannis Sakaridis’in yönettiği 2016 Yunan drama filmidir. 90. Akademi Ödülleri’nin “Yabancı Dilde En İyi Film Ödülü” kategorisinde yarışmak üzere Yunanistan’ın adayı olmuştur.
Irkçı bir Yunan milliyetçisi Nakos, işsiz ve 38 yaşında olup hâlâ ailesi ile birlikte yaşamaktadır. Apartmanındaki artan göçmenlerin sayısını tiksintiyle izlemektedir. Dövme sanatçısı olan arkadaşı Billy, Afrikalı şarkıcı Tereza’ya aşık, ancak Tereza Yunanistan’tan ayrılmak istiyor. Suriyeli bir doktor olan Tarek de kızıyla ülkeyi terk etmek ister. Tereza ve Tarek’in kaçma planları yanlışlıkla Nakos tarafından engellendiğinde hikâyeleri birleşir.
4- Bad Day at Black Rock
Bad Day at Black Rock, başrollerini Spencer Tracy, Anne Francis ve Robert Ryan’ın paylaştığı, 1955 Amerikan yapımı gerilim filmidir.
Dört yıldır hiçbir buharlı tren Black Rock’ta durmamıştır. Günün birinde tren durur ve bir yabancı iner. Gizledikleri bir şeyler olan kasabalılar bu meraklı yabancıdan hoşlanmazlar. Kasabalıların gizledikleri saatler geçtikçe ortaya çıkmaktadır. Kasabada sadece 24 saat kalan yabancı, yerliler üzerinde sorgulama ve vicdan muhasebesi uyandırmıştır.
5- Bamboozled
Bamboozled, Spike Lee tarafından yazılıp ve yönetilen 2000 yapımı hicivli bir komedi-drama filmi. Film izleyicilere Damon Wayans, Jada Pinkett Smith, Savion Glover, Tommy Davidson, Michael Rapaport ve Mos Def’in de dahil olduğu bir topluluk kadrosu sunuyor.
Filmin 2000 sonbaharında New Line Cinema tarafından sınırlı gösterimi yapıldı ve ertesi yıl DVD’de yayınlandı. Finansal olarak başarısız olması nedeniyle film gişede başarısız oldu. İlk resepsiyona rağmen, Bamboozled daha sonrasında siyahların hem tarihi hem de çağdaş Amerikan film ve televizyon yapımlarındaki stereotipik tasvirlerine hicivli bir bakışla kült film statüsü kazandı.
6- Batı Yakası’nın Hikayesi (film, 2021)
West Side Story; Steven Spielberg’ün yönettiği, Kristie Macosko ve Krieger Kevin McCollum ile birlikte yapımcılığını üstlendiği, 10 Aralık 2021’de vizyona girmesi planlanan bir müzikal ABD filmi. 1961 yılında çıkan Batı Yakasının Hikâyesi’nin yeni bir versiyonudur.
Film 2014’te 20th Century Fox’ta geliştirilmeye başlandı; Kushner senaryoyu 2017’de yazmaya başladı. Ocak 2018’de Spielberg işe alındı ve oyuncu kadrosu o Eylül’de başladı. Justin Peck, dans sekanslarının koreografisini yaptı. Ana çekimler New York ve New Jersey’de gerçekleşti; çekimler Temmuz 2019’da başladı ve iki ay sürdü.
West Side Story dünya prömiyerini, Sondheim’ın ölümünden üç gün sonra, 29 Kasım 2021’de New York City’deki Lincoln Center’daki Rose Theatre’da Jazz’da yaptı. Film daha sonra, COVID-19 salgını nedeniyle bir yıl ertelendikten sonra 10 Aralık’ta Amerika Birleşik Devletleri’nde 20th Century Studios tarafından sinemalarda dağıtıldı. Film, oyuncu kadrosunun performansları, Spielberg’in yönetmenliği ve sinematografisiyle övgülerle büyük beğeni topladı ve bazı eleştirmenler filmi 1961 filminden daha üstün buldu. National Board of Review ve American Film Institute tarafından 2021’in en iyi on filminden biri seçildi. Film, 100 milyon dolarlık bir prodüksiyon bütçesine karşı 76 milyon dolar hasılat yaparak bir gişe bombası yaptı.
7- Beklenmeyen Misafir (film)
Beklenmeyen Misafir 1967 ABD yapımı dramatik güldürü filmdir. Özgün adı Guess Who’s Coming to Dinner (İngilizce: Akşam yemeğe kim geliyor tahmin et) olan film 21 Ocak 1969 tarihinde Türkiye’de sinemalarda gösterime girmişti. Film sonraki yıllarda TRT Televizyonunda bu kez Bir Akşam Yemeği adıyla gösterilmişti.
Senaryosunu William Rose’un yazdığı, ırk sorununa cesurca değinen bu filmin yönetmeni ve yapımcısı Stanley Kramer’dır. Başrollerini Spencer Tracy, Sidney Poitier, Katharine Hepburn ve Katharine Houghton paylaşmışlardır. Spencer Tracy film tamamlandıktan kısa bir süre sonra hayata veda etmişti. Stanley Kramer 1975 yılında kendi filmini televizyon için aynı adla yeniden çekmişti.
Liberal görüşlü hali vakti yerinde San Francisco’lu orta yaşlı Drayton çifti (Katharine Hepburn ve Spencer Tracy) tek kızlarını da kendileri gibi açık fikirli, hoşgörülü ve ön yargısız yetiştirmişlerdir. Ancak bir gün kızları eve yanında evlenmeyi düşündüğü zenci (filmde de bu terim kullanılıyor) bir tıp doktoru ile çıkagelince işin rengi değişir. Bu “beklenmeyen misafir” (Sidney Poitier) gerçektir ve bu liberal çift o güne kadarki söylemleri ile önlerindeki somut gerçeğin arasında sıkışır kalırlar. Şimdi geçmişteki inançları ve düşünceleri sorgulanacak, liberal duruşları ciddi bir sınavdan geçecektir.
Hemen hemen tek bir mekanda geçen filmin tiyatroya yakın bir anlatım dili vardır. Kramer bu filmden 9 yıl önce de, 1958’de yine ırk sorununu ele aldığı Kader Bağlayınca (The Defiant Ones) adlı bir film çevirmişti, o filmde de yine Sidney Poitier oynamıştı ve başrolü Tony Curtis’le paylaşıyorlardı.
“Beklenmeyen Misafir” tam 10 dalda Oscar’a aday gösterildi. Dört oyunculuk kategorisinde de Akademi Ödülü’ne aday gösterilen filmlerden biridir. Film ‘en iyi kadın oyuncu’ (Katharine Hepburn) ve ‘en iyi özgün senaryo’ dallarında Akademi ödülü aldı. Ayrıca Katharine Hepburn ve Spencer Tracy BAFTA ödüllerini de aldılar. Film 8 dalda da Altın Küre’ye aday gösterilmişti.
8- Bir Askerin Hikayesi
Bir Askerin Hikayesi; yapımcılığı Charles Fuller tarafından yapılan, 1981 Off Broadway yapımı olan Pulitzer ödüllü A Soldier’s Play’den uyarlanan, Norman Jewison tarafından yönetilen 1984 Amerikan dram filmidir. Aynı zamanda bir avukat olan siyahi bir subay, II. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Louisiana’da siyah bir çavuşun öldürülmesini araştırmak üzere oraya gönderilmesini konu edindi.
9- Blazing Saddles
Blazing Saddles , Mel Brooks’un yönettiği 1974 Amerika yapımı western komedi filmidir. Başrollerini Cleavon Little ve Gene Wilder’ın paylaştığı film, Brooks, Andrew Bergman, Richard Pryor, Norman Steinberg ve Alan Uger tarafından yazılmıştı ve Bergman’ın hikayesine ve taslağına dayanıyordu. Film eleştirmenlerden ve izleyicilerden genel olarak olumlu eleştiriler aldı, üç Akademi Ödülü’ne aday gösterildi ve Amerikan Film Enstitüsü’nün 100 Yıl…100 Komedi listesinde 6. sırada yer aldı.
2006 yılında, Blazing Saddles , Kongre Kütüphanesi tarafından “kültürel, tarihsel veya estetik açıdan önemli” kabul edildi ve Ulusal Film Arşivi’nde korunmak üzere seçildi.
10- Bright (film)
Bright, David Ayer tarafından yönetilen ve Max Landis tarafından yazılan 2017 Amerikan kentsel fantezi aksiyon filmidir.
Ana çekimler Kasım 2016’da Los Angeles’ta başladı. Film, 22 Aralık 2017’de dünya çapında Netflix’te yayınlandı. Eleştirmenlerden büyük ölçüde olumsuz eleştiriler almasına rağmen, Netflix’in şimdiye kadarki en çok izlenen filmlerinden biri haline geldi.
11- Bülbülü Öldürmek
Bülbülü Öldürmek 1962 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı To Kill a Mockingbird olan filmin Türkiye’de Uğursuz Kuş adıyla da gösterildiğine dair kayıtlar vardır.
Harper Lee’nin 1960’ta yazdığı, Pulitzer ödüllü aynı adlı çok satan otobiyografik romanından senaryosunu Horton Foote’un uyarlayıp yazdığı filmi Robert Mulligan yönetmiş, önemli rollerinde Gregory Peck, John Megna ve Frank Overton oynamışlardır. Müzikleri Elmer Bernstein’e ait olan filmin yapımcısı Alan J. Pakula’dır. Film özgün müziği ile Altın Küre ödülü kazanmıştı.
Büyük Ekonomik Buhran yılları olan 1930’larda ABD’nin güney eyaletlerinden Alabama’da, ırza geçme suçundan tutuklu siyah bir adamın savunmasını üstlenen, onu savunurken de önyargılı ve hoşgörüsüz kasaba halkına karşı duran ilkeli ve cesur bir avukatın öyküsünün anlatıldığı bu siyah beyaz film uyarlandığı roman kadar ses getirmişti.
Film sekiz dalda birden aday gösterildiği Akademi Ödülleri’nden “en iyi erkek oyuncu”, “en iyi sanat yönetimi” ve “en iyi uyarlama senaryo” dallarında olmak üzere üçünü kazanmıştı. Ayrıca Cannes Film Festivali’nde Robert Mulligan’a “Gary Cooper Ödülü” verilmişti.
“Bülbülü Öldürmek” ABD’de “kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli” filmler arasına seçilmiş ve Kongre Kütüphanesi’nin “Ulusal Film Arşivi”nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.
“Bülbülü Öldürmek”, “Amerikan Barolar Birliği Dergisi” nin Ağustos 2008 sayısında yayımladığı “En İyi 25 Mahkeme Filmi” anketinde birinci sırada yer almıştır. Onu 12 Kızgın Adam (1957) ve Kuzenim Vinny (1992) filmleri izlemektedir.
12- Cennetten Çok Uzakta
Cennetten Çok Uzakta, Todd Haynes tarafından yazılıp yönetilen ve Julianne Moore, Dennis Quaid, Dennis Haysbert ve Patricia Clarkson’ın oynadığı 2002 Amerikan dönem drama filmidir . Filmin prömiyeri, Moore’un En İyi Kadın Oyuncu dalında Volpi Kupası’nı kazandığı ve görüntü yönetmeni Edward Lachman’ın Üstün Bireysel Katkı için bir ödül kazandığı Venedik Film Festivali’nde yapıldı.
Film, 1950’lerde Connecticut’ın zengin bir banliyösünde yaşayan ev hanımı Cathy Whitaker’ın, görünüşte mükemmel hayatının dağılmaya başladığını gördüğündeki hikâyesini anlatıyor. Haynes, Douglas Sirk’in (özellikle 1955’te All That Heaven Allows, 1956’da Written on the Wind ve 1959’da Imitation of Life ) filmlerine saygılarını belirtir ve 1950’lerin Amerikasında ırk, cinsiyet rolleri, cinsel yönelim ve toplumsal sınıflar konularını ele alır.
13- Çarpışma (film, 2004)
Çarpışma Akademi Ödülü almış 2004 yapımı Amerikan filmi. Pek çok sinema eleştirmeninin tahminin dışında 2005 yılında düşük bütçeli bir film olmasına rağmen En İyi Film Akademi Ödülü’nü kazanmıştır.
14- Dünyadan Haberler
Dünyadan Haberler (özgün adı: News of the World) 2020 yapımı bir Amerikan filmidir. Paulette Jiles’ın aynı adlı romanından beyaz perdeye alınmış olan filmin konusu western filmleri ortamında geçmekle birlikte daha çok bir dram niteliğindedir. Film Paul Greengrass tarafından yönetilmiştir.
Konu Amerikan İç Savaşı sonrasında Teksas’ta geçmektedir. Güneyliler tarafında savaşmış olan Yüzbaşı Jefferson Kyle Kidd savaş sonrasında yaşamını değişik bir yolla kazanmaktadır. Teksas’ta gazete okuma imkân ve alışkanlığı olmayan kasabalara gitmekte ve adam başı 10 sent karşılığında insanlara en son gazete haberlerini okumaktadır. Bir gün Kidd kasabalar arası yolculuğu sırasında ağaca asılmış bir adamın cesedini bulur. Adam ırkçılar tarafından öldürülmüştür. Çevrede ayrıca ergenlik çağında bir kız çocuğu vardır. Cesedin cebinden çıkan evraklara bakan Kidd bu kişinin bir devlet görevlisi olduğunu ve anası babası ölmüş kızı tek yakını olan amcasına götürmekte olduğunu öğrenir. Ancak Johanna adındaki kız İngilizce konuşamamaktadır. Çünkü bebek yaşında Kiova Kızılderilileri tarafından kaçırılmıştır ve kendisini Kızılderili sanmaktadır. Kidd önce kızı yetkililere teslim etmeyi düşünürse de bunun uzun zaman alacağını öğrenerek bu işi kendisi yapmaya karar verir. Amcanın evi 500 kilometre uzaktadır. Bu yolculuk sırasında pek çok olumsuzluklarla karşılaşırlar. Mesela kızı kaçırmak isteyenlerle mücadele eder. Sık sık ta silah kullanmak zorunda kalır. Başta Kidd’e güvenemeyen Johanna sonunda Kidd’e güvenir hatta Kidd’e mücadelelerinde destek olur. Sonunda amcanın evine gelirler; ama amca ve yenge Johanna’ya kötü davranmaktadır ve Johanna’yı tarlada boğaz tokluğuna çalışmaya zorlamaktadırlar. Bu arada kendi kasabasına da giden Kidd eşinin bir süre önce koleradan öldüğünü öğrenir. Dönüş yolunda amcanın evine uğrayan Kidd Johanna’yı yanına almaya karar verir. Johanna artık Kidd’in manevi kızı ve yardımcısı olmuştur.
15- Empire of Light
Empire of Light, Sam Mendes tarafından yazılan ve yönetilen 2022 İngiliz romantik drama filmidir. Filmin başrollerinde Olivia Colman, Micheal Ward, Monica Dolan, Tom Brooke, Tanya Moodie, Hannah Onslow, Crystal Clarke, Toby Jones ve Colin Firth yer alıyor.
16- Futbol AŞ
Futbol AŞ (İngilizce: The Football Factory), 2004 yapımı Büyük Britanya dram filmi. Danny Dyer ile Frank Harper’ın başrollerini paylaştığı filmin yönetmenliğini Nick Love üstlenmiştir. Filmin senaryosu John King’in aynı isimdeki romanından alınmıştır. Chelsea taraftarlarının Millwall düşmanlığı üzerinden giden film, Birleşik Krallık’ta 25 Eylül 2009’da vizyona girmiştir.
İngiltere’deki binlerce holigandan birisi olan Tommy, diğer holiganlar gibi hafta sonları yapacak bir şeyi olmadığından seks, bira, uyuşturucu ve bunların yetmediği noktalarda birilerini dövmek için yaşamaktadır. Filmde Tommy’nin çevresinde gelişen olaylar somut bir gerçeklikle anlatılmaktadır.
17- Ghosts of Mississippi
Ghosts of Mississippi, Rob Reiner tarafından yönetilen ve Alec Baldwin, Whoopi Goldberg ve James Woods’un oynadığı 1996 ABD yapımı biyografik hukuk drama filmidir. Hikâye, 1963 yılında sivil haklar aktivisti Medgar Evers’a suikast düzenlemekle suçlanan beyaz üstünlükçü Byron De La Beckwith’in 1994’teki davasının gerçek hikâyesine dayanıyor.
James Woods, Byron De La Beckwith rolüyle En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü’ne aday gösterildi, ancak Cuba Gooding Jr. ödülü aldı. Orijinal müziği Marc Shaiman tarafından bestelendi ve sinematografisi John Seale tarafından yapıldı.
18- Gizli Sayılar
Gizli Sayılar, Theodore Melfi tarafından yönetilen ve Melfi ile Allison Schroeder tarafından Margot Lee Shetterly’nin kurgusal olmayan aynı adlı kitabından uyarlanan 2016 yapımı Amerikan biyografik drama filmi. Film Uzay Yarışı’nı kazanmak için NASA’ya yardım eden Afro-Amerikan matematikçi kadınların hikâyesini anlatmaktadır.
19- Güneşte Bir Leke
Güneşte Bir Leke 1961 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı A Raisin in the Sun dır.
Senaryosunu Lorraine Hansberry’in aynı adlı kendi oyunundan uyarlayıp yazdığı filmi Daniel Petrie yönetmiştir. Filmin başrollerinde Sidney Poitier ve Claudia McNeil oynamışlardır. Sinemada henüz ilk filminde oynayan şimdinin ünlü yıldızı Louis Gossett Jr.’da yan rollerden birinde gözükmektedir.
Filmin uyarlandığı ve filmle aynı adı taşıyan tiyatro eseri, Lorraine Hansberry’nin (d. 1930 – ö. 1965) ilk eseriydi ve henüz bir çocukken kendi ailesinin Chicago’da ırkçı iskan yasalarına karşı verdiği yasal mücadeleden esinlenerek bu oyunu yazmıştı, yani “A Raisin in the Sun” bir bakıma biyografik bir eserdir. Oyun 1959 yılında Broadway’de sahneye kondu ve büyük ilgi gördü. Broadway’de siyah ırktan bir kadının yazdığı bir oyun ilk kez sahnelenmiş oluyordu. Oyunun yönetmeni Lloyd Richards da siyahtı bu da oyunun ikinci Broadway rekorunu teşkil ediyordu. Filmin tüm oyuncu kadrosu aynı zamanda orijinal Broadway temsilinde de oynamışlardı.
1950’lerin sonunda ABD’de geçen film hayatlarının dönüm noktasındaki siyahi bir ailenin yaşadıkları küçük apartman dairesinde karşılaştıkları sorunları irdelerken ırk sorunu, kuşak çatışması, ekonomik sorunlar gibi konulara değinir. Filmin çekimleri ABD’de “Vatandaşlık Hakları Hareketi” nin bütün hızıyla başladığı bir döneme denk gelmişti. 1961 yılında gösterime girdiğinde çığır açıcı bir film olarak nitelendirilmişti ve kendisinden sonra gelecek birçok benzer sosyal içerikli film, oyun ve TV dizisine ilham kaynağı olmuştu.
Kültürel, tarihi ve estetik olarak kayda değer kategorisine sokulan film 2005 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından Ulusal Film Arşivi’nde (National Film Registry) koruma altına alındı Altın Palmiye’ye aday gösterilen filmin yönetmeni Daniel Petrie’ye Cannes Film Festivali’nde Gary Cooper Özel Ödülü verilmişti. Filmin başrol oyuncuları Sidney Poitier ve Claudia McNeil hem Altın Küre hem de BAFTA ödüllerine aday gösterildiler.
Filmin 1989 ve 2008 yıllarında televizyon için 2 yeniden çevrimi daha yapıldı.
20- If Beale Street Could Talk
If Beale Street Could Talk, yönetmenliğini ve senaristliğini Barry Jenkins’in gerçekleştirdiği 2018 çıkışlı Amerikan yapımı romantik dram filmidir.
21- Ip Man 4: Final
Ip Man 4: Final (İngilizce: Ip Man 4: The Finale), Wilson Wong tarafından yönetilen ve Raymond Wong tarafından yapımı üstlenilen 2019 Hong Kong biyografik dövüş sanatları filmidir. Donnie Yen’in rolünü tekrar canlandırması ile aynı adı taşıyan Wing Chun büyükustası Ip Man’ın hayatına dayanan film serisinin dördüncüsü ve son filmidir. Film, Nisan 2018’de çekilmeye başlandı ve aynı yılın Temmuz ayında sona erdi. 20 Aralık 2019’da gösterime girdi.
Karısının ölümünden sonra Ip Man, sigara yüzünden boğaz kanseri olduğunu öğrenir. İsyankar oğlu Ip Chun zorbalara karşı kavga ettikten sonra okuldan kovulur ve Ip Man bir okul aramak için Amerika Birleşik Devletleri’nin San Francisco şehrine gitmeye karar verir. Öğrencisi Bruce Lee, bir Wing Chun okulu açarak, Amerikalılara dövüş sanatlarını öğreterek ve dövüş sanatları üzerine bir kitap yazarak San Francisco’daki yerel dövüş sanatları topluluğunu altüst eder.
22- Karanlıkla Karşı Karşıya
Karanlıkla Karşı Karşıya, yönetmenliği ve senaristliği Spike Lee tarafından gerçekleştirilen 2018 çıkışlı Amerikan yapımı suç filmidir. Yazar Ron Stallworth tarafından yazılan ve aynı adı taşıyan kitabın yine Stallworth tarafından uyarlanması ile ortaya çıkmıştır. İlk gösterimini 2018 Cannes Film Festivali’nin ana yarışma bölümünde gerçekleştirecek filmin başrollerinde; John David Washington, Adam Driver, Laura Harrier, Topher Grace, Jasper Pääkkönen, Corey Hawkins ve Paul Walter Hauser yer almaktadır.
Colorado Springs’teki bir Afroamerikan dedektif, Ku Klux Klan’ın yerel bölümüne sızar ve sonunda bu bölümün başına geçer.
23- Loving
Loving, Jeff Nichols tarafından yazılıp yönetilen 2016 yapımı tarihsel drama filmi. Başrollerinde Joel Edgerton ve Ruth Negga’nın oynadığı film 1967’de ırklararası evliliğin yasaklanması yasasını geçersiz kılan kararın davasında yer alan Richard ve Mildred Loving’in hikâyesini anlatmaktadır.
24- Mississippi Yanıyor
Mississippi Yanıyor, 1964 yılında Mississippi’deki Chaney, Goodman ve Schwerner cinayet soruşturmasına dayanan, Alan Parker tarafından yönetilen 1988 Amerikan tarihi bir suç gerilim filmi. Filmde Gene Hackman ve Willem Dafoe, Mississippi’nin kurgusal Jessup ilçesinde üç sivil haklar çalışanının ortadan kaybolmasını soruşturmakla görevlendirilen iki FBI ajanı olarak rol alıyor. Soruşturma kasaba sakinleri, yerel polis ve Ku Klux Klan tarafından düşmanlıkla karşılandı.
25- Öldürme Zamanı
Öldürme Zamanı, başrollerinde Sandra Bullock (Ellen Roark), Samuel L. Jackson (Carl Lee Hailey), Matthew McConaughey (Jake Brigance), Kevin Spacey (D.A. Rufus Buckley), Donald Sutherland (Lucien Wilbanks), Kiefer Sutherland (Freddie Lee Cobb) ve Ashley Judd (Carla Brigance) gibi oyuncuların yer algığı, Joel Schumacher’in yönetmenliğini üstlendiği, 1996 yapımı suç ve gerilim filmi. ABD’nin güneyinde hala süren ırk ayrımı üzerine bir film.
26- Savaştan Sonra
Savaştan Sonra (Özgün adı: Mudbound), Dee Rees’in yönettiği ve senaryosunu Rees’in Virgil Williams ile birlikte yazdığı 2017 çıkışlı Amerikan drama filmidir. Film, Hillary Jordan’ın aynı adlı romanından uyarlanmıştır. Filmin başrollerinde Carey Mulligan, Garrett Hedlund, Jason Clarke, Jason Mitchell ve Mary J. Blige yer almaktadır. Mudbound ilk gösterimini 21 Ocak 2017’de 2017 Sundance Film Festivali’nde gerçekleştirilmiştir ve 17 Kasım 2017’de Netflix’te yayınlanmıştır.
Film, 75. Altın Küre Ödülleri’nde En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ve En İyi Şarkı dallarında aday olmuştur.
27- Sayonara
Sayonara ,Technirama’da Marlon Brando’nun oynadığı 1957 Amerikan Technicolor drama filmidir. Film, Kore Savaşı sırasında ünlü bir Japon dansçıya aşık olan bir Amerikan Hava Kuvvetleri savaş pilotunun hikayesini anlatır.
28- Selma (film)
Selma, Ava DuVernay’ın yönettiği ve Paul Webb’in yazdığı 2014 tarihli bir drama filmi. Hikâyesi James Bevel, Hosea Williams, Martin Luther King Jr. ve John Lewis liderliğindeki 1965 Selma’dan Montgomery’ye oy hakları yürüyüşüne dayanmaktadır. Başrollerde David Oyelowo Martin Luther King Jr., Tom Wilkinson ABD Başkanı Johnson, Tim Roth siyasetçi George Wallace, Carmen Ejogo King’in eşi Coretta Scott King ve Common ise Bevel’i canlandırmıştır.
Selma ilk kez 11 Kasım 2014’te Amerikan Film Enstitüsü Festivali’nde gösterildi. 25 Aralık’ta ABD’nin sınırlı gösterimi başladı ve yürüyüşün 50. yıldönümünden iki ay önce 9 Ocak 2015’te çok sayıda sinemada gösterime girdi. Film, tarihi yürüyüşün 50. yıldönümü anısına 20 Mart 2015’te yeniden gösterime girdi.
Selma, DuVernay’ın yönetmenliği ve Oyelowo’nun performansıyla eleştirel beğeni topladı. Tarihsel tutarlılık açısından Johnson’ı kötü adam olarak göstermesi ve önde gelen Yahudi sivil hak liderlerinin filmde yer almamasına odaklanan bazı eleştirilerle karşılandı. Film En İyi Film dalında aday gösterildi ve 87. Akademi Ödülleri’nde En İyi Orijinal Şarkı ödülünü kazandı. Ayrıca En İyi Film – Drama, En İyi Yönetmen ve En İyi Erkek Oyuncu olmak üzere dört Altın Küre Ödülü’ne aday gösterildi, En İyi Orijinal Şarkı ödülünü kazandı.
29- Suburbicon
Suburbicon, George Clooney’in hem yazarlığını hem yönetmenliğini yaptığı ve ek olarak Coen kardeşler ve Grant Heslov’un da yazarlık yaptığı 2017 tarihli Amerikan yapımı kara mizah filmidir. Başrollerini Matt Damon, Julianne Moore, Noah Jupe ve Oscar Isaac’in paylaştığı film 1959’da geçiyor. Filmde bir yandan hırsızların soygun için bir eve girmesi sonucunda gerçekleşen olaylar zinciri anlatılırken diğer yandan herkesin beyaz olduğu mahalleye taşınan siyahi ailenin maruz kaldığı ırkçılık ve şiddet anlatılıyor. Siyahi ailenin hikâyesi, 1957’de Levittown adlı kasabada yaşanan olaylardan esinlenerek yazıldı.
30- Tales from the Hood
Tales from the Hood, (çevirisi: “Mahalleden Masallar”) 1995 yapımı korku komedi drama antoloji filmidir. Filmin yönetmmenliğini Rusty Cundieff yapmış, yönetici yapımcılığını da Spike Lee üstlenmiştir. Film, polisin yolsuzluğu, aile içi şiddet, kurumsallaşmış ırkçılık ve çete siddeti gibi Afroamerikalıları temelden etkileyen sorunları temel alan dört kentsel korku hikâyesini çerçeve öykü formatında anlatmaktadır. Bu dört hikâye, eksantrik ve hikâye anlatmayı seven bir cenaze levazımcısından “bulunmuş” uyuşturucular alan üç uyuşturucu satıcısının başından geçer.
31- Tavşan Jojo
Tavşan Jojo, Christine Leunens’in Caging Skies (Gökyüzü Hapsi) adlı kitabından uyarlanmış, Taika Waititi tarafından yazılmış ve yönetilmiş bir 2019 Amerikan komedi-drama filmidir. Roman Griffin Davis, bir Hitler Gençliği üyesi olan ana karakter Johannes “Jojo” Betzler’i canlandırmaktadır. Jojo’nun annesi (Scarlett Johansson) bir Yahudi kızını (Thomasin McKenzie) çatılarında gizlemektedir. Bunun üzerine Jojo bir yandan inançlarını sorgularken, bir yandan da hayali arkadaşı olan daha gerçek dışı bir Adolf Hitler (Waititi) ile yüzleşmek zorundadır. Filmde ayrıca Rebel Wilson, Stephen Merchant, Alfie Allen, ve Sam Rockwell yer alıyor.
32- The Butler
The Butler (tam adı Lee Daniels’ The Butler ) , Lee Daniels tarafından yönetilen ve aynı zamanda ortak yapımcılığını da üstlendiği ve senaryosu Danny Strong’a ait olan bir 2013 Amerika yapımı tarihi drama filmidir .Wil Haygood’un Washington Post’un “Bu Seçimde İyi Hizmet Eden Bir Uşak” başlıklı makalesinden esinlenmiştir.
Beyaz Saray’da onlarca yıl çalışmış olan Eugene Allen’ın gerçek hayatına bir şekilde dayanan filmde, Forest Whitaker, Beyaz Saray’da 34 sene uşak olarak hizmet veren ve görev süresi boyunca 20. yüzyılın önemli siyasi ve sosyal olaylarına tanık olan Afrikalı-Amerikalı Cecil Gaines’i canlandırıyor. Filmin yıldız oyuncu kadrosunda Whitaker’ın yanı sıra Oprah Winfrey, John Cusack, Jane Fonda, Alex Pettyfer, Cuba Gooding Jr., Terrence Howard, Lenny Kravitz, James Marsden, David Oyelowo, Vanessa Redgrave, Alan Rickman, Robin Williams, Minka Kelly, Mariah Carey, Clarence Williams III ve Liev Schreiber yer alıyor. Yapımcılığını 12 Haziran 2011’de ölen Laura Ziskin tarafından yapılan son filmdi ve aynı zamanda 2018’de oyunculuktan emekli olan Clarence Williams III’ün son film görünümüydü; oyuncu 4 Haziran 2021’de öldü.
Film, Weinstein Company tarafından 16 Ağustos 2013’te yayınlandı ve eleştirmenlerden çoğunlukla olumlu eleştiriler aldı. Eleştirmenlerin birçoğu oyuncu kadrosunu övdü, ancak tarihsel doğruluğu, özellikle Başkan Reagan’ın tasvirini eleştirdi. Film, 30 milyon dolarlık bir bütçeye karşılık dünya çapında 176 milyon doların üzerinde hasılat elde etti.
33- This Is England
This Is England, Shane Meadows tarafından yazılan ve yönetilen 2006 İngiltere yapımı kara komedi drama filmidir . Hikâye, 1983’te İngiltere’de yaşayan genç dazlaklara odaklanıyor. Film, kökleri 1960’ların Batı Hint Adaları kültürüne, özellikle de ska, soul ve reggae müziğine dayanan alt kültürlerin aşırı sağ tarafından, özellikle beyaz milliyetçiler ve beyaz üstünlükçüler tarafından nasıl benimsendiğini anlatır. Filmin adı, Combo karakterinin filmdeki bir konuşması sırasında “Burası İngiltere” ifadesini kullanarak milliyetçi görüşlerini açıkladığı bir sahneye doğrudan göndermedir.
34- Unutulmaz Titanlar
Unutulmaz Titanlar ya da İngilizce adıyla Remember the Titans, Boaz Yakin tarafından yönetilen 2000 yapımı Amerikan dram ve spor filmi. Filmin yapımcılığını Jerry Bruckheimer üstlenmiştir. Film, ABD’de 29 Eylül 2000’de gösterime girmiştir. Film, ırkçı eğilimlerin yaygın olduğu bir ortamda lise takımını çalıştırmaya başlayan siyahi koçun gerçek hayattan alınma öyküsü üzerine kuruludur.
35- Çizgili Pijamalı Çocuk (2008)
İkinci Dünya Savaşı’nın Nazi Almanyası’nda yaşayan, 8 yaşında bir çocuk olan Bruno, ailesiyle birlikte bir buçuk milyon Yahudi’nin katledildiği Auschwitz kampının bitişiğine taşınır. Toplama kampını çevreleyen tel örgülerin diğer tarafındaki Yahudi bir çocukla arkadaş olan Bruno’nun annesi bu arkadaşlıktan rahatsızlık duyacaktır.
36- Büyük Adam Küçük Aşk (2001)
2001 Uluslararası Antalya Film Festivali’nde aday olduğu 5 dalda da ödüle layık görülen Büyük Adam Küçük Aşk, Hejar ismindeki Kürt asıllı küçük bir kızın, kaçarak sığındığı evin sahibi olan yargıç emeklisi Rıfat Bey’le başta birbirlerinin dilini bilmeseler de zamanla geliştirdikleri sevgi bağını konu alıyor.
37- Hotel Rwanda (2004)
Süregelen iç savaş sonrası 6 Nisan 1994’te, Doğu Afrika’da bulunan bir ülke olan Ruanda’daki Tutsi ve Hutu kabileleri arasında yaşanan ve 800.000 ila 1 milyon arası sivilin ölümüyle sonuçlanan, gelmiş geçmiş en vahşi soykırımı konu alan Hotel Rwanda, gerçek hikayelerden beyaz perdeye uyarlanmış.
38- Protesto (1995)
Başrolünde Vincent Cassel’in yer aldığı Fransız yapımı politik film La Haine, Fransa’daki göçmenlere uygulanan polis şiddetini konu alıyor. 1988-1994 yılları arasında Fransa’ya göçen ve çoğu varoş mahallede yaşayan insanların ayaklanması ve devlet/polis’ten gördükleri şiddet tüm gerçekliğiyle aktarılmış.
39- 12 Yıllık Esaret (2013)
Yönetmen Steve McQueen filmde, tek bir sadist karaktere tüm suçu yüklemektense, köle ticareti yapmak için kendi pratik sebeplerini sunan, suçu normalleştirmiş, içimizden insanlara yer vermiş ve bu, filmi daha da gerçekçi bir hale getirmiş. Zaten, filmin baş karakteri olan, Washington’dan kaçırılıp 12 yılını köle olarak geçiren Solomon Northup’un hikayesi de gerçek hayattan beyaz perdeye aktarılmış. Film “En İyi Film” de dahil olmak üzere 3 dalda Oscar kazanmıştı.
40- Özgürlüğün Rengi / Goodbye Bafana (2007)
James Gregory, Güney Afrika’da yaşayan beyaz bir gardiyandır. Son derece ırkçı bir yaklaşımı olan James, hem özel hayatında hem de işinde siyahlara karşı son derece acımasız bir tutum sergilemektedir. Ta ki bir gün 20 yıl boyunca gardiyanlığını yapacağı bir adamla tanışıncaya kadar…
Nelson Mandela’nın hapiste olduğu yıllar boyunca onun gardiyanlığını yapan James, Güney Afrika’nın tarihinde çok önemli bir sayfa açmış olan bu siyahi liderin insancıl ve sıcak yaklaşımından son derece etkilecektir.
41- Geçmişin Gölgesinde
Geçmişin Gölgesinde, ölüdürülen babasının intikamını almaya çalışan bir gencin hikayesini anlatıyor. Babasının uyuşturucu satıcısı bir zenci tarafından öldürülmesinden sonra Derek faşist bir çetenin önemli bir üyesi haline gelmiştir. Babasının ölümünün intikamını bu örgütün, kendileri gibi olmayanlara karşı yaptığı saldırılar ve tacizlerle almaya çalışan Derek, bir gün, arabasını çalmaya çalışan iki zenciyi öldürür ve hapse girer. Bu süreçte küçük kardeşi Danny de ağabeyinin izinden gitmeyi seçer. Derek hapiste geçirdiği süre boyunca bambaşka bir adam olmuş, yaptığı hatalardan pişmanlık duymuştur. Artık bir “dazlak” değildir ve tek amacı kardeşini bu yanlış yoldan geri döndürmeye çalışmak olacaktır.
42- Assata aka Joanne Chesimard (2008)
2008 tarihli Assata aka Joanne Chesimard filmi, işte ırkçılık karşıtı mücadelede bedel ödemiş bu cesur kadının öyküsünü anlatıyor. Yönetmenliğini Fred Baker’ın yaptığı filmde Assata Shakur’u Assata’nın kendisi canlandırıyor. Gençliğini ise Char Sidney oynuyor.
43- I Am Not Your Negro (2016)
Film, Baldwin’in Malcolm X, Martin Luther King Jr., Medgar Evers gibi yurttaş hakları aktivistleriyle olan anılarının yanı sıra kendi gözlemleri üzerinden ABD’de ırkçılığın tarihini anlatıyor.
Yayınlandığı gibi eleştirmenlerden tam not alan I Am Not Your Negro, En İyi Belgesel dalında Akademi Ödülü’ne aday gösterilirken aynı dalda BAFTA kazanmayı başardı.
44- The Help (2011)
Film, genç bir beyaz gazetecinin, Eugenia Phelan’ın iki Afro-Amerikan hizmetçiyle ilişkisini konu ediniyor. Phelan, onlarla kitap yazmak için iletişim kurarken onların dünyasına giriyor. Biz de 1963 yılında, ırkçılığın en yoğun yaşandığı yerlerden olan Mississippi’de, siyah kadınların yaşamlarına tanık oluyoruz.
45- Malcolm X (1992)
Malcolm X, Spike Lee tarafından yönetilen, Afrikalı-Amerikalı aktivist Malcolm X’in hayatını anlatan 1992 yapımı biyografi filmi. Hikâye Alex Haley’in yazdığı The Autobiography of Malcolm X kitabından alınmıştır. Denzel Washington bu filmle En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü dalında aday olmuştur.
46- Amistad /1997
Amistad 1997 yılında yapılmış yönetmenliğini Steven Spielberg’in yaptığı, konusu gerçek bir olaya dayanan bir Hollywood yapımı sinema filmi. 1839 yılında yaşanmış olan siyahi köleleri taşıyan aynı adlı gemide kölelerin çıkardığı isyan sonrası yaşananlar konu edilir.
47- The Hurricane / 1999
Büyük bir yükselişin yaşandığı kariyerinde orta siklet dalında ünvanın bir numaralı adayıdır. Bir gün sevdiği bir arkadaşıyla New Jersey’de bir barda vakit geçirirken mekanda üç kişinin hayatını kaybettiği kanlı bir cinayetler silsilesi meydana gelir. Carter, cinayet davasının bir numaralı şüphedir.
48- Hoop Dreams (1994)
Beyaz öğrencilerin çoğunlukta olduğu Westchester bölgesindeki St. Joseph Lisesi’nde okuyan iki genç, basketbol dalında bir hayli başarılı olan bu okulda bu sporla ilgili ellerinden geleni yapmaktadırlar. Yaşadıkları yer itibarıyla okula ulaşımları bir hayli güçtür ancak buna rağmen zorlu antrenmanlarda ter dökmekten vazgeçmezler. Film bu hikayenin ekseninde Amerika’daki ırk, sosyal sınıf ve eğitim gibi temel yaşam problemlerini ele alıyor.
49- Çit (2002) Rabbit-Proof Fence
1930’lu yıllarda yoksul Avustralya yerlilerinin çocukları esrarengiz bir şekilde ortadan kaybolmaktadır. Kaçırılan bu masum çocuklar vatanlarından uzakta bir yerlerde bir köle kampına götürülür ve oradan zengin ailelere hizmetçi olarak satılır. Sorgusuz sualsiz kaderlerine boğun eğmek durumunda kalan çaresiz çocuklardan üçü bu zulme boyun eğmeme konusunda kararlıdırlar.
50- Numara: Queen & Slim
Siyahi bir çift ilk randevularına çıkarlar. Trafik ihlali yaptıkları için polis tarafından durdulunca, çıkan arbadede adam polisi öldürür ve çift kaçmaya başlar. Olayın videosu medyada yayılınca viral haline gelir ve siyahi çift modern zamanların BBonnie ve Clyde’na dönüşür.
