Özen, bir Kürt Alevidir, Dersim’in Pülümür ilçesine bağlı Hasangazi köyünden 60’lı yılların sonlarında çalışmak için Almanya’ya giden bir ailenin biri kız ikisi erkek üç çocuğunun en küçüğüdür.
Hamburg’un Altona semtinde büyümüştür .
Spora Hamburg’un Wandsbek bölgesinde yer alan Concordia kulübünde minikler takımında futbol oynayarak adım attı.
On beş yaşında boks sporuna ilgi duydu. 2006 yılında 25 yaşında profesyonel olarak Avrupa’nın çeşitli şehirlerinde ringlere çıktı.
2009 yılı itibariyle profesyonel bir boksör olarak 14 dövüşe çıktı, on iki galibiyet ve iki mağlubiyet aldı.
Süper orta siklet bölümünde Uluslararası Alman Şampiyonu unvanını kazandı.
2012’de 76 kiloda Almanya şampiyonu oldu.
2013 yılında, diğer şeylerin yanı sıra, spor faaliyetleri yardımıyla yoksul bölgelerde gençlik çalışmaları yürüten “Kampf dein Lebens” derneğini kurdu.
Özen, 2019 Şubat ayının başında, Türkiye’de hakkında yakalama kararı olduğu için Türkiye’nin Hamburg Başkonsolosluğu tarafından pasaportuna el konulduğunu duyurdu.
El koyma kararının gerekçesinin kendisine bildirilmediğini söyledi.
Özen, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı eleştiren biridir ve bu arada Alman vatandaşlığı için başvurmuştur.
Mayıs 2019’da Özen, 2013 yılında iflas eden boks yeri Universum Box-Promotion’ın haklarını devraldı ve Hamburg-Altona’daki Grosse Elbstrasse’de bir antrenman merkezi ile boks yerinin yönetimini devraldı.
Aynı yıl Artem Harutiunian ve kardeşi Robert Harutiunian ile sözleşme imzaladı.
Ağustos 2019’da ZDF televizyon kanalıyla Universum boksörlerinin dövüşlerini yayınlamak için bir anlaşma yapıldı.
Juan Carlos Gomez ve Artur Grigorian gibi eski Universum büyüklerini koç olarak boks klubüne bağladı.
Özen, Temmuz 2016’da Hamburg yakınlarındaki Uetersen’de , girişimci Michael Otto’nun kızı Janina Otto ile evlendi ve Haziran 2019’dan beri İsmail Özen-Otto olarak biliniyor.
HDP Eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın katılımıyla gerçekleşen Kıtalararası Boks Müsabakasında rakibine karşı üstünlük sağlayan İsmail Özen, “Cizre’den Sur’a Koordinasyonu”nun kardeş aile kampanyası çerçevesinde maçın gelirini Cizre, Sur ve Yüksekovalı ailelere bağışlayacağını dile getirmişti.
