Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya’nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur.
652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil’dir.
Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır.
“Afgan” adı, bazı bilginlere göre, Hindukuş bölgesinin eski sakinleri olan Aśvakan veya Assakan adından türetilmiştir.Aśvakan kelime anlamı, “atlılar”, “at yetiştiricileri” veya “süvariler” anlamına gelir.
Tarihsel olarak, Afgan etnik adı, etnik Peştunlar için kullanılmıştır. Afgan adının Arapça ve Farsça biçimi ilk olarak 10. yüzyıl coğrafya kitabı Hudûd el-âlem’de onaylanmıştır.
Adın son kısmındaki “-stan”, “-yeri” anlamına gelen bir ektir. Bu nedenle, “Afganistan”, tarihsel anlamda “Afganların ülkesi” veya “Peştunların ülkesi” anlamına gelir.
Peştuca, Afganca, Paştuca ve Pahtuca olarak da bilinen, Afganistan’da ve Pakistan’ın batı kesiminde yaşayan Peştunların konuştuğu dildir. Hint-Avrupa dillerinin Hint-İran dilleri öbeğine bağlıdır. Kırk beş harfli bir alfabesi vardır. Bazı sesler Sanskritçede de bulunur.
Peştuca, bu dile uyarlanmış Arap alfabesiyle yazılır. Afganca, çok büyük bir ölçüde Hintçe, Belucice, Brohice, Urduca ve Pencapça gibi Hindistan ve Pakistan dillerinin etkisinin altında kalmıştır.
Afganca Erkek İsimleri ve Anlamları
En popüler Afgan erkek adları arasında Mateen, Mirwais, Boston, Brishna, Maher ve Hossai yer almaktadır.
Adil (Arapça kökenli), ‘adalet ve adalet’ anlamına gelen Aadil, şüphesiz doğru ile yanlışı ayırt edecek, adaleti ihtiyacı olanlar için arayacak şekilde yetişecek bir isimdir.
Aneif (Arapça), ‘aydınlık ve Tanrı’nın beğenileri’ anlamına gelen, sezgisel ve yumuşak huylu bir kişinin adıdır.
‘Allah’ın saf ve askeri’ anlamına gelen Asif (Arapça kökenli), Türkiye, İsrail ve Ortadoğu’da popüler olan bir erkek ismidir. Merhametli bir karakter için harika bir isim.
‘İyi, yakışıklı ve güzel’ anlamına gelen Hüseyin (Arapça kökenli), Şii İslam’ın kurucusunun da adı Hüseyin’dir.
İmam (Arapça kökenli), cemaate namaz kıldıran kimse. 2.İslamlıkta mezhep kuran kimse.
Isaad (Farsça kökenli): Yardımsever
Jammas-Camas (Afgan/Arap kökenli), Afgan erkek çocukları için çok basit ve farklı bir isimdir.
Jansher-Canşer (Afgan/Müslüman kökenli), ‘Aslanın hayatı’ anlamına gelir.
Kardaar (Farsça kökenli): ‘Denetleyici veya gözetmen’ anlamına gelir.
Khan Zada (İslam kökenli), ‘çok büyük bir adam’ anlamına gelir.
Lodhi (Urduca kökenli): ‘Afganların bir kabile adı’ anlamına gelir.
Mateen (Afgan kökenli): ‘İyi huylu kişi’ anlamına gelir.
Mehrang (Farsça kökenli): ‘Güneşin rengi’ anlamına gelir.
Mirwais (Afgan kökenli): ‘Lider gibi bir yönetici’ anlamına gelir.
Moinkhan (Müslüman kökenli), ‘sevgi dolu’ anlamına gelir.
Muhtar (Arapça kökenli): 1.’Seçilmiş kişi’ 2. köy ya da mahallenin yasalarla belirtilmiş işlerini yürütmek üzere, o köyde ya da mahallede oturanlarca seçim yoluyla göreve getirilmiş kimse.
Mursalin (Farsça kökenli): ‘Haberciler veya mesaj taşıyanlar’ anlamına gelir.
Musa (Arapça kökenli): 1.Gizli konuşulan konuşma, 2.Musevi dininin kurucusu, bir vasiyeti yerine getirmekle görevli kimse anlamlarına geliyor.
Nouman (Afgan/Fars kökenli) :1. ‘Çiçek tarhları’ , 2. Numan isminin manası “kan” demektir. Ayrıca bir gelincik türüne verilen isimdir.
Painda (Afgan/Fars kökenli): ‘Akıllı ve zeki adam’ anlamına gelir.
Abbas (Arapça kökenli), Abbas isminin anlamı çatık kaşlı, sert bakışlı, keskin bakışlı, gazanfer manasına gelir.
Anosh (Arapça/Hindu kökenli), ‘Ebedi’ anlamına gelir.
Azar (Farsça kökenli), ‘ateş ya da parıldama’ anlamına gelr.
Behnam (Farsça kökenli), ‘Onurlu’ anlamına gelir.
Boston (Afgan kökenli), ‘Bahçe’ anlamına gelir.
Brishna (Arapça kökenli), ‘Işık’ anlamına gelir.
Esmat (Afgan kökenli), ‘Onur ve gurur’ anlamına gelir.
Faiz ( Arapça), ‘nimet ve kâr’ anlamına gelir.
Fakhrudin (Arapça kökenli), ‘Dinin Gururu’ anlamına gelir.
Jawed (Farsça kökenli), ‘ebedi olan’ anlamına gelir.
Kabir/Kabeer (Arapça kökenli), ‘Büyük veya yaşlı’ anlamına gelir.
Latif (Afgan kökenli), ‘İyi veya saf’ anlamına gelir.
Layeq (Afgan kökenli), ‘layık, zinde ve değerli’ anlamına gelir.
Mehdi (Arapça kökenli), ‘doğru yola sevk edilen’ anlamına gelir. İslam’da ahir zamanda geleceğine ve İslam’ın dünya hakimiyetini gerçekleştireceğine inanılan kurtarıcı kişidir.
Maher (Afgan Kökeni), ‘yetenekli’ anlamına gelir.
Nesar (Afgan/Hindu kökenli), ‘Güneş’ anlamına gelir.
Nur (Arapça kökenli), ‘ışık’ anlamına gelen cinsiyet ayrımı gözetmeyen bir isimdir.
Omar (Arapça), ‘Uzun ömürlü’ anlamına gelen Omar, tüm Müslüman ülkelerde yaygın olarak kullanılan Arapça bir isimdir.
Rafiq (Arapça), ‘Yakın arkadaş ve refakatçi’ anlamına gelir. 1. Arkadaş, yoldaş. 2. Koca, eş. 3. Yardımcı.
Sajad (Arapça kökenli), ‘Allah’ın kulu’ anlamına gelir.
Wais (Afgan kökenli), ‘Gece gezgini’ anlamına gelir.
Ali (Arapça kökenli), yüce, yüksek.
İdris (Gal/Arap kökenli): İdris ismi meyvesi hoş kokulu anlamına gelir. Arapça kökenli bir isim olan İdris ilim ve fende ileri seviyede olan anlamında kullanılır. Ayrıca Kur’an-ı Kerim’de de bir peygamber adı olarak geçer.
Rafi (Arapça kökenli): ‘Yüce’ anlamına gelir.
Rayan (Arapça kökenli), ‘Cennetin çiçeği’ anlamına gelir.
Zayn (Arapça kökenli), ‘Güzellik ve zarafet’ anlamına gelir.
Haider (Arapça kökenli), ‘Aslan’ anlamına gelir.
Harun (Arapça kökenli), Harun keklime itibariyle parlayan anlamına gelmektedir. Ayrıca Harun kelimesi İslam’da da geçmektedir. İslam’da geçen bir peygamberdir. Musa peygamberin büyük kardeşidir.
Homayoon (Farsça kökenli), padişahın malı olan, padişahla ilgili.
Hossai (Afgan kökenli), ‘Büyük gözler’ anlamına gelir.
Houman (Farsça kökenli), ‘Hayırsever ve iyi huylu’ anlamına gelir.
