Ekonomik zorluklarlar nedeniyle ailesi 1960’lı yıllarda İstanbul’a göç etmek zorunda kalır.
Yoksul bir ailenin çocuğu olan Çayan Demirel 1977 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. İktisat fakültesini bitirdikten sonra belgesel sinema çalışmalarına ağırlık verir.
İstanbul’da doğup büyüyen Demirel’in ilk belgesel üretimi bir grup arkadaşıyla hazırladığı Bilim Felsefesi Yılmaz Güney’in biyografisi üzerine olur.
2006 yılında Dersim katliamını ele alan 38 adlı belgeselini tamamladı.
2008 yılına gelindiğinde Surela Film Yapım şirketini kurarak çalışmalarına devam etti.
2009 senesinde Diyarbakır 5 No’lu cezaevinde yaşanan süreçleri anlatan 5 No’lu Cezaevi belgeseli çeşitli festivallerden En İyi Belgesel Film dalında ödüller aldı.
2011 senesinde Yıldız Alpar: Bedii Raks’tan Bugüne belgeselinin yapımcılığını yaptı.
2013 senesinde Sait Kırmızıtoprak’ın hayatını anlattığı ‘Dr. Şivan’ (2013) belgeselini hazırladı.
2015 senesinde Ertuğrul Mavioğlu ile birlikte ‘Bakur’ belgeselinin yönetmenliğini yaptı.
Demirel’in kalbi, 18 Mart 2015’te “Bakur”un montajının tamamlanmasından bir gün sonra birden durmuş ve on beş dakika boyunca çalışmamıştı.
Hastaneden çıktığında ise “Yüzde 99 Engelli Raporu” sahibiydi. Bu rapor, Demirel’in görme, konuşma, hareket etme ve kişisel ihtiyaçlarını tek başına sürdürme becerilerine zarar vermişti.
Çayan Demirel, Ertuğrul Mavioğlu’yla birlikte yönettikleri “Bakur” filmi nedeniyle terör propagandası yapmakla suçlanmıştı.
18 Temmuz 2019’da sonuçlanan davada ikisine de üst sınırdan, 4 yıl 6 ay hapis cezası verilmişti.
Bernamegeh Türkçe / bernamegeh@gmail.com