Helimişi Xasani (Hasan Helimişi), 1907 yılında Hopa’da doğdu.
Laz ressam ve şair Hasan Helimişi, Osmanlı İmparatorluğu’nun Ortahopa köyünde dünyaya geldi.
İlkokul, ortaokul ve lise öğrenimini Türkiye’de yaptı
1925-1931 yılları arasında Hopa ve Pazar arasındaki Laz köylerinden derlemeler yaptı.
1932’de TKP üyesi olduğu için Sovyetler Birliği’ne çağrıldı ve Batum’a gitti.
Aynı yıl Leningrad’da bulunan SSCB-Ulusal Azınlıklar Enstitüsü’ne gönderildi.
Burada dans, müzik ve tiyatro gibi konularda eğitim gördü.
Leningrad’da “Lazuri Grupa” adında bir horon ekibi kurdu.
1935 yılında tramvaydan düşerek sağ bacağını kaybeden Helimişi, Batum’a dönmek zorunda kaldı.
Batum’da iken evlendi.
Batum’da kaldığı yıllarda baba mesleği olan kunduracılıkla geçimini sağlarken 1938’de sebep gösterilmeden hapse atıldı.
3 ay Batum Hapishanesi ve bir süre Tiflis’teki bir hapishanede hapis yattıktan sonra “yanlışlık olduğu” belirtilerek hapisten çıkarıldı.
1949-1954 yılları arasında, güvenilmez ve “şüpheli” bir kişi olduğu için, Sibirya’daki Vasünggan (Tomsky Bölgesi) şehrine gönderildi.
1961’den 1967’ye kadar, Tiflis Devlet Üniversitesi (TSU) Doğu Çalışmaları Fakültesinde Türkçe öğretmeni olarak çalıştı.
2 Mart 1976’da 68 yaşında yaşamını yitirdi.
Helimişi, Sarpi köyüne götürülüp burada defnedildi.
Küçük Değirmen Şiiri
‘’Ne gece duruyor ne de gündüzün
Bilmem kaç köylüye öğüttüğü un
Kimse görmedi bıkkın yorgun
Bizim loş vadide küçük değirmen
Onlar; senin işçilerin ve ustan
Onlardı seni sen yapan
Geceler boyu seninle duran
Emekçinin dostu küçük değirmen.’’
(Küçük Değirmen, Hopa 1932; çeviren M. Cedeşi)
Kızıl Ülke Şiiri
‘’Kızıl ülke ışığı
Tıpkıca kızıl ateş
Kızıl yalım yalpakça
Baktım kızıl diyara
Tıpkı kızıl bir güneş
Katıldım kızıl nura,
Oldum onunla özdeş !..’’
(Kızıl Ülke, Leningrad 1934; Çeviren M. Cedeşi)
Eserleri:
Wori nenape – Kısa dörtlükleri
Xopurepes – Hopalılara
Moleni lazi – Berideki Laz
Çandaş gverdi – Yarım kalan düğün
N3ana
Mu ôat e skiri
Onçamure
Möita walona
Mşkiridoni
Yamo
Hek noxro3kare
Leningradi
Semercis
Marşalis
Boğerdinare ğormoti
Masuma fara
İa var meskirun
Leninis
Var gomdunur
Şirak komolis gyamgars
Bâirom
Kvaomxaze
Zoğas mo munâinam
Sinoriş ğali
Bernamegeh Türkçe
