Ukraynalı Neonazi milis gücü Azov Taburu’ndan 5 komutan Türkiye’de kalacak
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Ukrayna ve Rusya arasında en kapsamlı esir takasını yaptıklarını açıkladı. Arabulucuğundan dolayı Türkiye’ye ve Erdoğan’a teşekkür eden Zelenskiy, anlaşma sonucunda serbest bırakılan beş Azov komutanının savaş bitene kadar Türkiye’de kalacağını söyledi.
Rusya’nın Ukrayna’ya askeri harekatından bu yana en kapsamlı esir takası olduğu belirtiliyor. Anlaşmada Ukrayna’nın 215, Rusya’nın 55 kişiyi teslim aldığı belirtildi. Rusya’ya teslim edilenler arasında Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin “vatana ihanetle” suçladığı, Putin’in yakını eski Ukraynalı milletvekili Viktor Medvedchuk da yer aldı.
Ukrayna’da çeşitli ülkelerden toplanan Neonazi milis kuvveti durumundaki Azov Taburu, sivillere yönelik katliamlarla ve hak örgütleri tarafından da raporlanan işkence, tecavüz gibi savaş suçları ile biliniyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, esir takası sonucu 215 Ukraynalı ve yabancı savaşçıyı geri aldıklarını belirtti. Zelenski, esir takası sonucu geri getirilenlerin “188 Azovstal ve Mariupol savunucusu, 108 Azov savaşçısı, ulusal muhâfız, donanma, sınır koruması, polis, Güvenlik Servisi personeli” olduğunu belirtti.
Zelenskiy sözlerine şöyle devam etti: “Recep Tayyip Erdoğan’la anlaşmamız kapsamında serbest bırakılan beş Azov komutanı savaşın sonuna kadar Türkiye’de rahat koşullarda olacak. Ailelerini görebilecekler. Halkımızı özgürleştirme hususunda liderlik eden rolü için Cumhurbaşkanı Erdoğan’a samimi teşekkürlerimi sunuyorum.”
“Ukrayna, devletimize yardımlarından dolayı bir minnettarlık işareti olarak 10 yabancı vatandaşı Rus esaretinden kurtardı. Beş Britanya vatandaşı, iki ABD vatandaşı ve Fas, İsveç ve Hırvatistan vatandaşları. Suudi Arabistan’ın arabuluculuğunda evlerine geri dönecekler. Buna katkı sağlayan herkese minnettarız.”
Söz konusu esir takasının Rusya’nın Ukrayna’ya askeri harekatından bu yana en kapsamlı esir takası olduğu belirtiliyor. Anlaşmada Ukrayna’nın 215, Rusya’nın 55 kişiyi teslim aldığı belirtildi. Rusya’ya teslim edilenler arasında Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin “vatana ihanetle” suçladığı, Putin’in yakını eski Ukraynalı milletvekili Viktor Medvedchuk da yer aldı. (Evrensel)
Putin’in Kiev’deki Zelenski yönetimine yönelttiği suçlamanın temelinde, Maidan protestolarından ve Rusya’nın 2014’te Kırım’ı ilhak etmesinden beri Donbas bölgesindeki Donetsk ve Luhansk çevresini kasıp kavuran çatışmalarda Azov Taburu olarak nam salan radikal sağcı militan grubun rolü yatıyor.
Çin basını ABD’nin Ukrayna’da Neonazileri desteklediğine ilişkin bulgulara yer verdi. Yazıda, Neonazi silahlı grubu Azov Taburu’nun Hong Kong’da 2019 eylemlerinde de yer aldığı hatırlatıldı.
Çin Komünist Partisi’nin yayını Global Times’ta yayınlanan yazıda, “Azov Taburu’nun kurşunları domuz yağına batırdığını gösteren görüntüler Ukrayna Ulusal Muhafızları’nın (NGU) Twitter hesabından yayınlandı. NGU ‘Ulusal Muhafızların Azov savaşçıları, kurşunları (Çeçen lider) Kadirov’un orklarına karşı domuz yağıyla yağladı’ notuyla görüntüleri paylaştı. NGU söz konusu paylaşıma çok sayıda tepki gelmesi üzerine videoyu kaldırdı” hatırlatması da yapıldı.
Fox News, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’e neonazilerin kurduğu Azov Taburu’nun, ülkenin güvenlik güçlerine bağlı olmasına rağmen zulüm uygulamasına dair soru yöneltti. Ancak Zelenskiy’in ‘Neyseler o’ şeklinde verdiği yanıt, daha sonra makaslandı.
Zelenskiy’in yanıtı ise oldukça çarpıcıydı:
“Yani, Azov çok sayıda taburdan biri. Neyseler o, ülkemizi savunuyorlar. Ve daha sonra sana, sonradan Ukrayna ordusuna dahil edilen bu gönüllü taburların tüm bileşenleri hakkında her şeyi açıklamak isterim. Bu Azov savaşçıları artık kendinden müteşekkil bir grup değil, Ukrayna ordusunun bir parçası. 2014’te gönüllülerimizin kuşatıldığı durumlar oldu ve bazıları yasaları, Ukrayna yasalarını ihlal etti ve gerçekten mahkemeye çıkarılıp hapis cezası aldı. Yani hukuk her şeyin üstündedir.”
Neonazi gönüllü taburların işlediği suçlara daha önce Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliğinin Azov Taburu ve Af Örgütü’nün Aydar Taburu hakkındaki raporlarında ve benzerlerinde geniş yer verildi.
Ocak 2022 tarihli Yahoo News makalesine göre CIA, 2015’ten beri Ukrayna’daki güçleri gizlice eğitti. CIA’in “seçkin Ukrayna özel harekat kuvvetleri ve diğer istihbarat birimleri için gizli bir yoğun eğitim programı yürüttüğü” belirtildi. Yahoo ek olarak, CIA’nın 2015 yılına kadar oradaki muadillerine tavsiyede bulunmak için doğu Ukrayna’daki cepheyi ziyaret ettiğini açıkladı.
The Nation dergisinde Ocak 2016’da yayınlanan bir makalede, ABD Kongresi’nin Azak Taburu gibi neo-Nazi grupları yıl sonu harcama faturasından finanse etme yasağını kaldırdığını yazıldı. ABD Kongresi’nden iki senatör The Nation’a verdiği demeçte “Neo-Nazi Ukraynalı milislere, Azak Taburuna silah, eğitim ve diğer yardımları” sınırlayan Meclis Savunma Ödenekleri tasarısının, Pentagon’dan gelen baskının ardından Kasım 2015’te kaldırıldığını söyledi.
Aralık 2017’de Amerikan silah üreticisi AirTronic’ten Richard Vandiver, VOA’ya verdiği demeçte Ukrayna’ya öldürücü silah satışının ABD Büyükelçiliği, ABD Dışişleri Bakanlığı, Pentagon ve Ukrayna hükümeti ile “çok yakın koordinasyon” içinde yapıldığını söyledi. Atlantik Konseyi’nin Dijital Adli Araştırma Laboratuvarı, Ocak 2018 tarihli bir raporda Azak Taburu’nun transferin alıcısı olduğu doğrulanmış oldu.
