126 sene egemen yaşamış bu Kürt hanedanı, 990 senesinde Ebu’l-Feth Muhammed bin Annaz tarafından kurulmuştur.
Kürt tarihinin önemli kaynaklarından biri olan Şerefname’de Ayyarî adıyla anılır bu hanedan.
Annaziler, İran-Irak sınır bölgesinde Kirmanşah, İlam, Hulvan, Dinaver, Mandali, Şehrizor ve Dakuk gibi şehirlerde egemenlik kurdular.
Annazi hanedanının kurucusu Ebul-Feth bin Annaz’dır. (r. 990-1011) Devletin ismide bu aileden gelmektedir.
Ebul-Feth bin Annaz Hulwan’da hüküm sürdü.
Yaklaşık yirmi yıl süren hükümranlığı döneminde batıda yerleşik Banu Oqayl ve Banu Mazyad gibi Arap aşiretleri ile egemenlik alanlarını genişletmek için bir çok kez savaştı.
Nihayet 999 yılında bu iki aşireti ortadan kaldırarak amacına ulaştı.
En büyük mücadeleyi, doğuda evlilikler yoluyla akrabalıklar kurdukları Hasnaviler ile yaşadılar.
1006 yılında, Bedir bin Hasanveyh, Mazyadid Ali’nin yardımıyla, Buyid ile birlikte Ebul-Feth’e karşı 10.000 kişilik bir ordu ile saldırdı.
Kürt hanedanları arasında sağlanan antlaşmada, Ebul-Feth kendini Hasnavilerin vassalı olarak ilan etti.
Ebul-Feth Annaz, 1029 yılında yapılan muharebede Abul-Shawk,Oqayl’ı mağlup ederek Dakuk’u ele geçirdi.
1038-1039 tarihinde Kirmanşah’ı ele geçirerek hükümdarını tutsak aldı.
Büveyhî Celâlüddevle 1043 yılında yaşamını yitirince Annâzîler, Selçuklular’ın tehditleriyle karşı karşıya geldiler.
Tuğrul Bey, İbrâhim Yinal komutasındaki Selçuklu güçlerini Annâzîler üzerine sevketti.
Tuğrul Bey, Annazi topraklarını ele geçirmek istiyordu.
Hemedan’ın Kürt valisi Selçuklulara karşı daha güçlü savaşmak umuduyla önce Kirmanşah’a ve daha sonra Diyala nehri üzerinden Şirvan kalesine gitti.
Bu bölgelerdeki Kürt aşiretlerini yanına çekmeye çalıştı.
Güçlü bir orduya sahip olan Tuğrul Bey, Hulwan ve Mahdeşt’i ele geçirdi.
Bu muharebede Annazi kuvvetleri büyük bir yenilgi aldı.
Ebul-Feth Annaz bu savaş sırasında öldü.
Ebul-Feth Annaz’ın ölümünden sonra Annaziler kendi aralarında iktidar mücadelesine girdiler.
Bu yüzden güçten düşen Annaziler, Selçuklara haraç vererek varlıklarını sürdürdüler.
Annazi Hanedanlığı 1116 yılında yıkıldı.
Tarihçi İbnü’l-Esir’e ve Şerefname’ye göre, Annaziler dönemi yaklaşık 130 yıl sürmüştür.
Tarihi kaynaklar, Tuğrul Bey’in 18 Aralık 1055 tarihinde Bağdat’a girmesi ve Büveyhî hâkimiyetine son vermesinden sonra Annâzîler hakkında bilgi vermezler.
Annazi Hükümdarları
1-Ebul-Feth Mohammad bin Annaz, 991-1011
2-Hüsam ed-Devle Ebu’l Şevk Faris ibn Muhammed, 1011-1046
3-Muhalhil bin Muhammed, 1011-1055, Shahrazor’da
4-Surkhab I ibn Muhammed, 1011-1046, Bandanijin’de
5-Saidi ibn Faris, 1050-1055
6-Surkhab II ibn Bedir, ? -1107
7-Ebu Mansur ibn Surkhab, 1107–?
8-Surkhab III. ibn Annaz, 1100’lerin sonu
Bernamegeh Türkçe
UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin başlatılabileceğini lütfen unutmayın!