EMÎNÊ EVDAL

EMÎNÊ EVDAL’IN HAYATI VE ESERLERİ

Ezidi bir aileye mensup olan dilbilimci, şair ve yazar Emînê Evdal, 15 Ekim 1906 yılında Rus İmparatorluğu denetimi altında olan Kars Oblastı civarındaki Yamançayır köyünde dünyaya geldi.

Osmanlı devletinin, Ermeniler ve gayri-müslimlere yönelik gerçekleştirdiği saldırılar sırasında köyü yıkıldı, annesi, babası ve erkek kardeşini yitirdi.

1919’da yetim kaldı, Dedeağaç ve Kars’taki yetimhanelerde büyüdü.

1923 yılından itibaren Tiflis’te yaşadı.

Sovyetler Birliğinin ezilen halkların kültürlerini desteklemesi politikası neticesinde 1924 senesinde Tiflis’teki işçi okuluna gitti.

1926 senesinde Elegez Dağı yakınındaki Kürt-Ezidi köylerinde çocuklara dersler vermeye başladı.

1931 senesinde Erivan Üniversitesi filoloji bölümüne yerleşti.

Aynı dönem içerisinde Ermenistan’da bulunan Kürt gazetesi Riya Teze’de çalıştı.

İlk eserini 1933 yılında Kürtçenin Kurmanci lehçesi ile yayınladı.

1933 yılından 1937 yılına kadar Kurmanci dil öğretimi üzerine birçok ders kitabı yayınladı.

1944 senesinde doktorasını Yazidoloji alanında yaptı.

Geleneksel ailede Kürt kadını üzerine tezini hazırladı.

Tahsilini tamamladıktan sonra Ermeni Tarih Enstitüsü’nde Yazidoloji alanında çalışmaya başladı.

1959’da Ermeni Bilimler Akademisi Doğu Araştırmaları Bölümü’nde işe girdi.

1960 senesinde Ermenistan Parlamentosu tarafından En İyi Emektar Öğretmen ünvanına layık görüldü.

Casim û Tosin adlı ilk kısa öyküsü 1924 yılında yayınlandı.

Sovyetler Birliği’ndeki Kürtleri esas alarak Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nde pek çok çalışma üretmiştir. 

Uzun yıllar öğretmenlik yaptığı Qundexsaz köyündeki Kürt-Ezidi okuluna, Ermenistan hükümeti tarafından adı verildi ve onun çalışkanlığını temsil eden heykeli okulun girişine dikildi.

Yazar Emînê Evdal 22 Eylül 1964 yılında Erivan’da yaşamını yitirdi.

Eserleri:

-Casim û Tosin, koma çîrokên kurt, 1924.
-Kitêba Zimanê Kurmancî Bona Koma Çara, 1933.
-Kitêba zimanê Kurmancî Bona Koma Pênca, 1934.
-Bihar, Şiir, 1935.
-Kitêba Zimanê Kurmancî Bona Dersxana Çara, 1936.
-Mêtodîka Hînkirina Xwendin û Nivîsandinê, 1936.
-Folklora Kurmanca, 1936, (Hecîyê Cindî ile birlikte).
-Mêtodîka Zimanê Kurmancî, 1937.
-Kitêba Zimanê Kurmancî, Bona Dersxana Şeşa, 1937, (Casimê Celîl ile birlikte).
-Tolhildana Xûnê Li Nav Kurdada û Dewî Anîna Bermayên Wê Li Ermenistana Sovêtê, 1952.
-Deba kurdên Ermenistana Sovêtê, 1953.
-Gulîzer, 1956.
-Patronîma cem kurdên Ermenistanê di sedsala 19 da, 1957.
-Deba kurdên Pişkovkazê, 1957.
-Çîrokên gelê kurd, 1957.
-Ferhenga Kurdîyê rastnivîsaryê, 1958.

Bernamegeh Türkçe

UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin başlatılabileceğini lütfen unutmayın!

AYRICA BAKIN

Can Coşkun Kimdir Hayatı

Muhabir, editör, rejisör, spiker ve yapımcı Can Coşkun, 1989 senesinde Mersin’de dünyaya geldi. İlk, orta …

error: LÜTFEN KOPYALAMAYIN OKUYUN!