Nihat Gültekin
Cemîla Celîl (1940 Erivan- Ermenistan)
Casimê Celîl’în kızı Cemîla Celîl, 1940 yılında evin üçüncü çocuğu olarak dünyaya gelir.
Annesi ve babası aynı köyden gelmişler, her ikisi de Kızılkule köyündendiler.
Bu tarafa geldiklerinde ailelerinin çoğunu kaybediyorlar.
Anne ve babası yetim olarak yetimhanelerde büyümüşler.
Yetimliği, dilini kendini ve halkını unutmak olarak formüle etmektedir.
Cemîla Celîl, altı-yedi yaşlarında okula başlar ve daha ikinci sınıftayken aynı zamanda Aleksandır Sipîtzaryan müzik okuluna gider.
Yani iki okulu birlikte okur. Daha sonra 11. sınıfı bitirir.
Bu arada da müzik eğitimini Romanos Melikyan bölümün de sürdürür.
Daha çok genç bir öğrenciyken (1956) babası onu radyoya götürür ve orda Kürtçe klamları piyano ile çalar.
Bunların bazıları radyo arşivinde var, halen büyük bir kısmı da şuan ki Casimê Celîl Kütüphanesinde korunuyor.
Yani 16 yaşındayken bu klamları piyano ile çalıyor.
Babası sürekli olarak Kürt anonim şarkılarını notalayıp yazıya geçmesi gerektiğinden bahseder.
Bu konuda çok ısrarlı olur. Babasına göre Kürt müziğinin notaya çevrilmesi, korunması hayati önemdedir.
Her zaman konuşmalarında “Haberler önemlidir, fakat en önemlisi şarkılar, şarkılar, şarkılardır” der.
Cemîla Celîl müzik çalışmasına daha 1964 yılında başlar.
Aile onu özellikle bu alanda çalışma yapmaya iter.
Radyoda çalışmadan önce, Talin bölgesinde müzik öğretmeni olarak çalışır.
Kürt çocuklarına müziği öğretir. Kürt çocuklarının müzikte profesyonelleşmelerini çok ister ve durmadan çabalar.
Talin köyünde çalıştığı zamanlar da, yazılmamış birçok şarkıyı toplayıp yazılı hale getirir.
Genelde kardeşi Celilê Celîl ile birlikte köylere giderek Kürtçe şarkıları toplar, yazıya döker.
Daha 23–24 yaşlarında iken 75 Kürtçe anonim şarkıyı notaya dökerek “Klamên Folklora Kurdî” başlığı ile kitaplaştırır.
İlk kitabı o dönemler için büyük bir olay yaratır. Çünkü kimse o yaşlarda kitap yazmazdı.
Sovyetlerde herkesin kitap yazmasına ve yayınlamasına izin vermezdi, belirli kurullardan geçmek gerekiyordu.
1967 yılında radyoda çalışmaya başlar. Aralıksız olarak 35 yıl çalışır.
Müzik eğitimini aldığı için çalışmalarda çok rahattır.
O dönem Cemila Celil gibi Erivan’da müzik yüksekokulunu okuyup, bitirenler çok azdır.
Bu uzun yıllar sürecinde Cemîla Celîl Erivan Radyosu’nda çalışmış ve birçok ezgiyi Kürt müziğine kazandırmıştır.
Celil’in aynı zamanda Ermenistan’daki geleneksel Kürt müziğinin derlenip, toparlanıp kayıt altına alınmasında da önemli bir rolü vardır.
Cemila Celil; Ermenistan’daki hemen hemen tüm köyleri dolaşarak resmî kayıtlara geçmemiş Kürt stranlarını, klamlarını kitaplaştırmıştır.
Artık Kürt köyleri onun için birer okul ve araştırma merkezleri olmuştu.
Şimdiye kadar 2.000′e yakın şarkı kaydetmiştir.
Radyoda çalıştıktan sonra Profesör Stoyê Cindî ile evlenir.
Eşi herkes tarafından sevilen biri.
Yaptığı çalışmaların daha da gelişmesi için kendisinden çok destek alır.
2002 yılında Erivan Radyosundan emekli oluyor.
O tarihten bugüne kadar da hep yazı işleriyle, kitap çalışmaları ile ilgilenmektedir.
Bernamegeh Türkçe
UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin başlatılabileceğini lütfen unutmayın!
Bunlarıda Okuyabilirsiniz:
