Amerika Birleşik Devletleri’nde yer alan Michigan Üniversitesi, ünlü astronom, fizikçi, mühendis, filozof ve matematikçi Galileo Galilei tarafından kaleme alındığı düşünülen el yazısıyla yazılmış bir mektuba fazlasıyla değer veriyordu. Hatta üniversite söz konusu mektubu bir mücevher olarak kabul ediliyordu. Ancak Michigan Üniversitesi Kütüphanesi koleksiyonundaki mektubun tamamen sahte olduğu iddia edildi.
Georgia Eyalet Üniversitesi’nde tarih profesörü olan Nick Wilding’in bulgularının araştırılmasının ardından kütüphane, mektubun arkasında aslında 20. yüzyıldan kalma bir sahtecilik olduğu sonucuna vardı.
Science Alert’in haberine göre Nick Wilding, mektubun bir görüntüsünü gördüğünde, bir şeylerin ters gittiğinden şüphelendi. Wilding, The New York Times’a verdiği demeçte, mürekkep, el yazısı ve bazı sözcük seçimlerinin 17. yüzyıla ait bir belge için tuhaf göründüğünü söyledi.
Wilding, Mayıs 2022’de Michigan Üniversitesi Kütüphanesi küratörü Pablo Alvarez’e endişeleriyle ilgili bir e-posta gönderdi ve bu e-postayı alan Michigan Üniversitesi konuyla ilgili bir inceleme başlattı.
Üç ay sonra üniversite Wilding’in haklı olduğunu açıkladı. Belge Galileo tarafından değil, büyük olasılıkla 1920’lerde ve 1930’larda sahtekarlık ile ünlenen Tobia Nicotra tarafından kaleme alındı. Bu bulguyu perçinleyen şey ise mektuptaki filigran oldu.
Galileo Galilei’nin yazdığı mektuptaki filigranda, kağıt üreticisinin baş harfleri olan “AS” ve İtalya’nın Bergamo şehrinin kısaltması olan “BMO” bulunuyor. BMO monogramına sahip bilinen en eski kağıtlar ise 1770’e kadar uzanıyor. Yani belge bundan daha eski olamazdı. Galileo Galilei ise 15 Şubat 1564’te doğup 8 Ocak 1642’de öldü.
Üniversite mektubun 1930’lardan önce var olduğuna dair hiçbir kanıt bulamadı.
Wilding’in New York City’deki Morgan Kütüphanesi koleksiyonlarında da Tobia Nicotra’nın benzer bir Galileo sahtekarlığı (1607’den kalma bir mektupta) keşfettiği belirtildi.
Galileo Galilei Kimdir?
Galileo Galilei, İtalyan astronom, fizikçi, mühendis, filozof ve matematikçiydi. Rönesans’ın bilimsel devrimine büyük katkıda bulunan bilim insanına “gözlemsel astronominin babası”, “modern fiziğin babası” ve “bilimin babası” gibi isimler takılmıştır.
Galileo, 15 Şubat 1564 tarihinde, o dönemde Floransa Dükalığı’na ait olan Pisa’da doğmuştur. Altı kardeşin en büyüğü olan Galileo’nun babası ünlü bir lavtacı ve müzisyen olan Vincenzo Galilei ve annesi Giulia Ammannati 1562 yılında evlenmişti. Galileo babasından erken yaşta lavta tekniği, otoriteyi sorgulama yetisini, dikkatli ölçüm ve deney yapma, ritmi müzikal bir şekilde irdeleme ve matematik ile deneysel yollarla sonuca ulaşma becerilerini aldı. Galileo’nun beş kardeşinden ikisi bebekken öldü.
Diğerlerinden en küçüğü Michelangelo da yetenekli bir lavtacı ve müzisyen oldu; ancak Galileo’nun gençliğinde mali sıkıntılara yol açtı. Michelangelo babası tarafından kayınbiraderlerine söz verilmiş olan başlık paralarının kendine düşen kısmını ödeyemedi ve ona bu yüzden davalar açıldı. Galileo da zaman zaman kardeşine müzikal projeleri için borç verdi. Bu mali sıkıntılar Galileo’da erken yaşta para edecek buluşlar yapma isteği doğurmuştur.
Galileo sekiz yaşındayken ailesi Floransa’ya taşındı; ancak o iki yıl Jacopo Borghini ile yaşadı. Daha sonra Floransa’nın 35 kilometre güneybatısındaki Vallombrosa’daki Camaldolese Manastırı’nda eğitim gördü.
Gözlemsel astronomiye katkılarının arasında Venüs’ün evrelerinin teleskopik kanıtı, Jüpiter’in en büyük dört uydusunun keşfi (Galileo’nun uyduları adı verilmiştir), güneş lekelerinin gözlemi analizi bulunmaktadır. Galileo ayrıca uygulamalı bilim ve teknoloji alanında da çalışmış ve geliştirilmiş bir askeri pusula gibi başka aletler icat etmiştir.
Galileo gençken rahip olmayı ciddi şekilde düşünmüş; ancak babasının teşvikiyle Pisa Üniversitesi’nin tıp bölümüne başvurmuştur.
1589 yılında Pisa’da matematik bölümü başkanı oldu. 1591’de babası öldü ve kardeşi Michelagnolo’nun bakımı Galileo’ya düştü. 1592’de Padova Üniversitesi’ne geçerek burada 1610’a kadar geometri, mekanik ve astronomi hocalığı yaptı. Bu dönemde Galileo hem temel bilimlerde (hareketin kinematiği ve astronomi gibi), hem de pratik uygulamalı bilimlerde (örn. maddelerin kuvveti ve teleskopun keşfi) birçok önemli ilerleme kaydetti. İlgi alanlarının arasında matematik ve astronomiye bağlı olan astroloji de vardı.
1642’ye kadar Galilei, ziyaretçi kabul etmiştir. 77 yaşındayken (8 Ocak 1642), ateş ve kalp çarpıntısı sebebiyle öldü. Toscana Grandükası II. Ferdinando onu Santa Croce Bazilikası’na gömerek anısına mermerden bir mozole yapmak istemiştir. Bu planlar Papa 8. Urban’ın ve yeğeni Kardinal Francesco Barberini’nin karşı çıkması sonucu iptal edilmiş ve Galileo’nun kafirliği neden olarak öne sürülmüştür. Böylece Bazilika’nın koridorlarından birinde küçük bir odaya gömülmüştür. 1737 yılında anısına bir anıt dikilmiş ve Bazilika’nın ana bölgesine gömülmüştür. Bu süreçte üç parmağı ve bir dişi alınmıştır. Üç parmağından biri şu an Floransa Bilim Tarihi Müzesinde sergilenmektedir.
Galileo meselesi, Galileo’nun ölümünden sonra büyük ölçüde unutulmuş ve tartışmalar dinmişti. Galileo’nun üzerindeki olan yasak 1718 yılında kaldırılıp yeniden düzenlenmiş halinin basım izni alınmıştı. 1741 yılında Papa Benedikt Galileo’nun tam bilimsel çalışmalarının tamamını içeren bir baskısı olan Diyalog’un biraz sansürlenmiş basımının yayınlanmasına izin vermiştir.
1978 yılında günmerkezliliği savunan kitapları bile yasaklı kitaplar arasından çıkarıldı. Fakat Dialogue ve Copernicus’s De Revolutionibus sansürsüz hallerinde özel bir yasak etkisini sürdürmeye devam etti. 1835 yılında kilisenin gücünü kaybetmesi ile günmerkezliliğe karşı olan her şey ortadan kayboldu. Galileo meselesi, 19. Yüzyılın başlarında Protestan polimikçiler tarafından Romalı Katoliklere saldırmak adına yeniden gün yüzüne çıkarılmıştır.
Galileo’nun astronomik keşifleri ve araştırmaları Aristarkhos teorisi için kalıcı miraslar olmasını sağlamıştır. Galileo tarafında keşfedilen dört büyük Jüpiter Galilean Moons olarak bilinen uyduları (Io, Europa,Ganymede ve Callisto) miraslar içerisindedir. Başka bilimsel çalışmalar ve ilkelerde Galileo ismiyle anılmıştır. Jupiter’in yörüngesine yerleştirilen ilk uzay aracına Galileo spacecraft adı verilmiştir.
Bernamegeh Türkçe