Naşiler, Yünnan Eyaleti’nin kuzeybatısında bulunan Himalaya dağ eteklerinde ve Siçuan Eyaleti’nin güneybatısında ikamet eden etnik gruptur.
Naşilerin esasen Çin’in kuzeybatısından geldikleri, daha sonra güneye, Tibetlilerin yoğun olarak yaşadığı bölgelere doğru yerleştikleri farz edilmektedir.
Naşiler, nehir kıyısında bulunan bu alanlarındaki en verimli topraklarında ikâmet ederek toprak rekabetinde olan öbür kâbileleri yamaç yükseklerindeki verimi az olan topraklarda yaşamaya mecbur bırakmışlardır.
Naşiler, Çin Halk Cumhuriyeti Hükümeti’nin resmi olarak tanıdığı 56 etnik gruptan birini oluşturmaktadırlar.
Çin Hükümeti, Mosuoları da Naşi etnik grubunun bir parçası olarak kabul eder.
Her iki halk grubunun da tarihi Çiang halkının torunları olması ve konuştuğu diller arasındaki bariz benzerliklere nispeten bu iki grup birbirinden farklı gruplar olarak kabul edilir.
Toplumsal anlamda da birçok farklılıklara sahiptirler. Naşiler daha çok ataerkil Han Çinli kültürünün tesiri altındayken, Mosuolarda ise kendilerine has anaerkil bir toplum yapısı bulunmaktadır.
Naşilerin nüfusunun 2010 yılı verilerine göre yaklaşık 326.295 kişi olduğu düşünülmektedir.
Naşiler arasında Taoizm,Tibet Budizmi ve Dongba dinleri rağbet görmektedir.
Naşi Dili
Naşiler arasında Naşi dili yaygındır.
Naşi dili, Geba yazısı ve Dongba yazısı ile yazılmıştır.
Naşi Müziği
Destekçileri tarafından Naşi antik müziği olarak adlandırılan başka bir müzik türü, yaklaşık 500 yaşındadır ve çeşitli imparatorlar tarafından Batılı kabilelerle ticaret yapmaya, birlikte yaşamaya ve onlarla evlenmeye teşvik edilen Nanjing tüccarlarından gelmiştir.
Müzik grupları ve icrası ile ilgili üç ana stil vardır: Baisha , Dongjing ve Huangjing, tümü geleneksel Çin enstrümanlarını kullanır.
Baisha müziğinin kökeninin, Yuan Hanedanlığı’nın ilk imparatoru Kubilay Han’ın bir hediyesinden geldiği söylenir.
Kubilay Han, Dali’ye yaptığı seferde, Jinsha (“Altın Kum”) Nehri’ni (Chang Jiang’ın bir kolu) geçmekte zorluk çekti ve Naşi halkının şefi Mailiang’dan yardım aldı.
Kubilay Han minnettarlığını göstermek için grubunun yarısını ve birçok müzik notasını şefe hediye olarak bıraktı.
Kökeni Taocu olan ve bazı yerli unsurlarla kaynaşmış olan Dongjing müziği, Naşi’ye Ming ve Qing hanedanlıkları sırasında merkezi ovalardan tanıtıldı ve bugün Çin’deki eski müzik formlarının en iyi korunmuş olanıdır.
Gerçek ihtişamına, saflığına ve zarafetine ek olarak, Dongjing müziği bazı yerel müzik öğelerini ve stillerini de bünyesinde barındırmaktadır. Başlangıçta soyluların törenleri için ayrılmış olan yerel müzik tutkusu, alt sınıfların coşkulu katılımıyla genelleşti.
Naşi Dini
Naşiler arasında Taoizm,Tibet Budizmi ve Dongba dinleri rağbet görmektedir.
Naşilerde, ölü yakma, eski zamanlardan beri bir gelenek olmuştur, ancak Qing Hanedanlığı’nın sonlarında çoğu Nashi bölgesinde gömme benimsenmiştir ve bugün ölüleri elden çıkarmak için tercih edilen yöntem olmaya devam etmektedir.
Cenaze töreninde ölülerin günahlarının kefareti için dini metinler okunur.
Naşi Günlük Yaşamı
Ailenin reisi olarak bir kadın, mirasını ya anneden ya da kız kardeşleri ve onların çocukları aracılığıyla torunlarına bırakır.
Naşi toplumunda kadınlar ev ve çiftlik işlerinin çoğunu yapar ve misafirler varken mutfağa giderler, hane için vazgeçilmezdirler ve bu nedenle aile kararlarında etkilidirler.
Naşi kadınları, bellerinde zengin süslemeli kemerlerle bağlanmış ceketler ve uzun pantolonların eşlik ettiği geniş kollu bol elbiseler giyerler. Omuza koyun postu giyilir.
Özellikle Ninglang County’de kadınlar kısa ceketler ve birkaç kıvrımla yere ulaşan uzun etekler giyerler. Başlarına büyük gümüş küpeler eşlik eden büyük siyah pamuklu sarıklar takılır.
Erkek kostümü Han Chinese’inkine çok benziyor. Modern zamanlarda, genç nesil arasında geleneksel elbise nadiren giyilir. Artık genellikle sadece kültürel etkinliklerde ve özel günlerde giyiliyor.
2005 yılında, ünlü bir Çinli film senaryo yazarı olan Kuang Jianren, Yunnan’daki (Naxi) Naşi etnik azınlıklarının hayatına dayanan bir film olan “Kar Bileziği”nin yapımcılığını yaptı.
Kaynaklar:
1-Ceinos Arcones, Pedro (2012). Sons of Heaven, Brothers of Nature: The Naxi of Southwest China. Kunming.
2-Mette Halskov Hansen: Lessons in Being Chinese: Minority Education and Ethnic Identity in Southwest China. University of Washington Press, 1999.
Bernamegeh Türkçe
UYARI: Yazıların izinsiz kopyalanması ve Web Sitelerinde yayınlanması kesinlikle yasaktır. Hakkınızda yasal işlemlerin başlatılabileceğini lütfen unutmayın!
