Marie-Henri Beyle, daha çok mahlası Stendhal ile bilinen Fransız realist yazardır. Fransa ve İtalya’da yaşamış, yazarlık, askerlik ve diplomatlık yapmıştır. Kırmızı ve Siyah, Parma Manastırı gibi romanların yazarıdır.
Gençliği (1783-1800)
Marie-Henri Beyle, Grenoble’da 23 Ocak 1783 tarihinde burjuva bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası avukat Chérubin-Joseph Beyle (d.1747), annesi Henriette Gagnon’dur (d.1757). Annesi Henriette, Beyle’in henüz küçük yaştayken öldü. Bu olay, Beyle’in hayatında derin bir iz bıraktı.
Beyle, Grenoble’da iyi bir eğitim gördü. Fransız edebiyatı, tarih ve felsefe ile ilgilendi. 1799 yılında Fransa ordusuna katıldı ve İtalya’ya gitti. İtalya’da geçirdiği yıllar, onun hayatında önemli bir dönüm noktası oldu. İtalya’nın kültürünü ve sanatını yakından tanıma fırsatı buldu.
Yazarlık (1800-1842)
Beyle, 1827 yılında ilk romanı olan Armance’ı yayımladı. Bu roman, onun yazarlık kariyerinin başlangıcı oldu. 1830 yılında yayımladığı Kırmızı ve Siyah, onun en ünlü romanıdır. Bu roman, Fransız toplumunun eleştirisini yapıyor ve genç bir adamın hayallerinin peşinden gitme hikayesini anlatıyor.
Beyle, Kırmızı ve Siyah’ın ardından Parma Manastırı (1839) ve Lucien Leuwen (1894) adlı romanları yazdı. Parma Manastırı, bir İtalyan prensliğinin siyasi ve toplumsal hayatını anlatıyor. Lucien Leuwen, Fransız Restorasyon dönemindeki siyasi ve toplumsal olayları anlatıyor.
Beyle, romanlarının yanı sıra deneme ve gezi yazıları da yazdı. Racine ve Shakespeare (1823), Roma Gezintileri (1829) ve İtalya Üzerine Düşünceler (1826) adlı eserleri, onun en önemli denemelerinden bazılarıdır.
Ölümü (1842)
Beyle, 23 Mart 1842 tarihinde Paris’te öldü. 59 yaşındaydı.
Edebi Kişiliği
Stendhal, Fransız edebiyatının en önemli realist yazarlarından biridir. Romanlarında, karakterlerinin iç dünyalarını derinlemesine analiz eder ve toplumsal olayları gerçekçi bir şekilde tasvir eder.
Stendhal’ın edebi kişiliğinin en önemli özelliklerinden biri, gözlem yeteneğidir. O, gözlemlerini romanlarına ustalıkla yansıtır. Karakterlerinin iç dünyalarını ve toplumsal olayları, canlı ve gerçekçi bir şekilde tasvir eder.
Stendhal’ın edebi kişiliğinin bir diğer önemli özelliği, duygusallığıdır. O, romanlarında, aşk, tutku ve hayal gibi duyguları ustalıkla yansıtır.
Stendhal’ın romanları, Fransız edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Kırmızı ve Siyah ve Parma Manastırı, dünya klasikleri arasında yer alır.
